Бын якIэлэ гъэшIогъэ, еджагъэ къыщагъэти, лIакъоми, унагъоми, къуаджэми, Iахьылхэми зашIэжьыгъэп – мыхъэр фагъэхъагъ. Унэ дэхэшхом ышъхьашыгу шъыпкъэ нысэщэ быракъ плъыжьыбзэ гъэдэхагъэхэр щыбыбатэхэу, щагуи, урами машинэхэмрэ цIыфхэмрэ атезэрэмыгъэфэжьхэу, сабый щхы-чэф макъэм пщынэ жъынчым дыригъаштэу, пшъэшъэ ыкIи кIэлэ къэшъокIо дэгъубэр, уялъэIужьын имыщыкIагъэу, чанэу пчэгум щычэрэзхэу, «уай-уай, Гъэбэжъукъохэм яхъяр!» арагъаIоу джэгушхо фашIыгъ.

Адыгэ шъолъырым зы пщынэо IэпэIасэу исыгъэ Мыхьамыджанэ Хъарисэти пщынаор, жъи, кIи зыфэе къэшъо орэдыр къафыригъэIуагъ — агуи, ашъуи а чэщ-зымафэм хигъэхъуагъ. Джэгу мафэми «Нысэищ орэдэу» егъашIэм адыгэм ихъяр щыапэрэр къыригъаIозэ, нысакIэр адыгэ шъошэ кIэракIэкIэ зэщыфыпыкIыжьыгъэу, зэпэшIэты­жьэу, дэнэ шал нэгурыхъом гушIо нэплъэгъур къыхэутысыкIэу рищажьи, лIэкъо зэгуры­Iожь-зэрэлъытэм хэтхэ апэблэгъэ къошхэм яунэ пчъэшъхьаIу зэпыращыгъ, хъярыр зэдагощэу. Нысэ цIыкIум щыгушIукIхэзэ, жъи, кIи яшъыпкъэ тIэкIоу унэ­кIоцI пчэгум зыщыраутэкIы­жьыгъ — дэгъоу къыщышъуа­гъэх, къыщытагъэх, зы джэгу цIыкIу щыхадзырэ ахъщэм нахьыбэ къызэтехъуагъ.

Ащ гу лъызытэгъэ джэгокIо нэжгъурыми, пщынэошхоми къо­гъанэ ашIыжьыгъэп — щэджэгъо зэхэтым нысэщэ мафэм джэгур аубли, зыгъэпсэфыгъо ямыIэу къэкIорэ пчэдыжьым нэс джэгур агъэжъынчыгъ. ЦIыфхэр рэ­загъэх. ЕгъэжьапIэ зиIэ пэпчъ кIэух иIэ хабзэти, пчэдыжьым «орымэ, сэрымэ» зыIорэ ныо Iуш-гощэ дэгъубэр зыщызэхэсым пщынэр ыгъэжъгъыжъгъызэ, Хъарисэ нысакIэр къахищагъ. «Нысэищ орэд» дахэр зэрэзэпигъэоу, ежь нахьыжъ зэдиштэхэм яижъырэ «Нысэгъэудж» орэд къыхадзагъ.

…Бгъашхъом дэчэрэзырэм укъеща, Укъэзыщэ шъаоми удэжъа.

Ох-ори-да-да-ри-да-да, укъэ­зыщэ шъаоми удэжъа, орида!

ГъэшIэгъонба, мохэм къагъэ­шIагъэр къагъэшIагъэу, амакъэ зы зэIухьэ-улъыигъэ иIэп — пшъхьап.

Нысэготхэ нахь ныбжьыкIэхэри гушIо Iупэх, нысэри чэфыбз.

Чэзыур къэси, нысакIэм ынэгу атэшыпхъужъым къыри­хыгъ. НэпцIэ-пэпцIэ, нэшIуцIэбзэ хъурэе къогъу макIэу нысакIэр къахэплъагъ. Такъикъыпэм зэрэлъэгъугъэх.

Къэзыщэгъэ кIэлэ фыжь дэхэшхом ятэшыпхъур, ыIэ пча­нэм итэу пчэгум щыпэрытыти, дехьакI-къехьакI ышIыгъэп, нысакIэм ишал макIэу къырищэхыжьи, «дахэп» ыIуагъ. Нысэм игуащэ хъугъэр ыпсэ хэIэжьыгъ, ау къыкIэлъыкIуагъэм зэкIэ ыгъэгъужьыгъ.

НысакIэр къэкIуати, атэшыпхъур IаплIыкIэ зэкIиубыти, инэ­гурыхъуи зыщигъэкIоти, гушIозэ къыIуагъ:

— А синэнэ, сигощэ дахэх, дэгъух! Дэхагъэр Тхьэм ыгощы зэхъум, сэ сычъыягъ, ау насыпыр си Тхьэ лъапIэ ыты зэхъум, сыкъэущыжьыгъэу тефагъ!

«Ащ фэдиз гулъытэрэ IокIэ- шIыкIэрэ зыхэлъым унагъо ышIэщт» аIуи, икIэрыкIэу, губжыпхэ, шэн кIэкIэу зэрэщымытыр агу рихьыгъэу ыкIи агъэшIагъоу, зыкъаригъэштагъэу, щыс нахьыжъ пэпчъ нысакIэм кIэры­хьэзэ IаплI пытэ рищэкIыгъ, ежь къащагъэми зи къызтыригъэнагъэп.

Хъугъэм щыгъозэ джэгуа­кIомрэ пщынэо дэгъумрэ теуIэшIожьэу «ХьакIулащыр» къызэрэхырагъадзэу, атэшыпхъужъ пагэр пчэгум къытелъэрэзагъ; Гъэбэжъукъомэ япхъуба, къэшъуакIокIэ, дахэкIэ ыцIэ зэрэраIуагъэр къыгъэшъыпкъэжьыгъ.

Мыхъэр зыфагъэхъэгъэ нысэ къопцIэ цIыкIур сабый-бын унэгъошхо дахэ хъугъэ, ялъфыгъэ­хэр дэгъоу апIух, агъасэх, ицIыфышIугъэкIэ мо бзылъфыгъэ Iуш дэдэм хэти ыгу ыщэфы­гъэшъ, къызхэхьэгъэ лъэпкъи, къуаджи къызэрэуатын щыIэп.

Мамырыкъо Нуриет.