Top.Mail.Ru

Лъэпкъ шIэжьыр, щыIэныгъэр

Image description

Зэлъэпкъэгъухэм язэIукI

Дунэе Адыгэ Хасэм (ДАХ-м) изэфэс Iоныгъом и 19-м Налщык зэрэщыкIощтым, мэфэкIэу «Адыгэм и Мафэ» зэрахэлэжьэщтым ЛIымыщэкъо Рэмэзан къатегущыIэнэу телъэIугъ.

— Илъэсищым IофшIагъэу тиIэр ДАХ-м изэфэс щызэфэтхьысыжьыщт, мурадэу тиIэхэм татегущыIэщт, — къытиIуагъ республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу, ДАХ-м итхьаматэ игуа­дзэу ЛIымыщэкъо Рэмэзанэ. – Зэпахырэ узым къиныгъохэр къытфихьыгъэх нахь мышIэми, зэлъэпкъэгъухэмкIэ тызэлъэкIо, тиIофхэр тэгъэцакIэх.

— Зэфэсым хэлэжьэщтхэр къытаIоба.

— Къэбэртэе-Бэлъкъарыр, Къэрэщэе-Щэрджэсыр, Адыгэ Республикэр, Краснодар, Ставрополь крайхэр, хыIушъом щыпсэухэрэ шапсыгъэхэр, Тыр­куер, Сириер, Иорданиер, Израиль, Голландиер, Европэм и Адыгэ Хасэ хэтхэр, нэмыкIхэри зэфэсым къэкIощтхэу тэгугъэ.

— Зэфэхьысыжьхэм ямызакъоу хэдзынхэри зэхэшъущэщтха?

— Ары. ДАХ-м итхьаматэ, Хэсашъхьэр, нэмыкIхэри хэтыдзыщтых.

— ДАХ-р зызэхащагъэр илъэс 30 мэхъу.

— Ащи тытегущыIэщт. Дунаим адыгэу щыпсэухэрэр зэрэшIэнхэмкIэ, зэлъыIэсыкIэ амалхэр агъэфедэхэзэ тарихъым, адыгабзэм язэгъэшIэнкIэ, лъэпкъым зиугъоижьынымкIэ ДАХ-м егъэ­жьэпIэшIухэр ышIыгъэх.

— Хабзэм икъулыкъушIэ­хэмкIэ ДАХ-м хэтхэмрэ Iоф зэдашIэным имэхьанэ сыда къепIуалIэ пшIоигъор?

— Iофыгъо шъхьаIэхэм ар ащыщ. ЗэIукIэгъухэр, фестивальхэр, нэмыкIхэр зэхатщэхэзэ, лъэпкъ Iофыгъохэр лъытэгъэ­кIуатэх.

— Щысэ къытфахьыба.

— Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр Налщык къызэкIом, ДАХ-м ипащэу Сэхъурэкъо Хьаутий IукIагъ. Бзэм, тарихъым, фэшъхьафхэм яхьы­лIэгъэхэ тхылъхэр къыдэгъэкIыгъэнхэмкIэ федеральнэ Iэпы­Iэгъу ин ДАХ-м къыратыгъ. Iэ­кIыбым щыIэхэ адыгэхэу къэзыгъэзэжьыхэ зышIоигъохэм яфэIо-фашIэхэр гъэцэкIэгъэнхэмкIэ Iоф макIэп зэшIуахы­гъэр.

— Тихэгъэгу лъэпкъхэу ис­хэр къызыплъытэхэкIэ, урыс­хэм ауж адыгэхэр арых анахьыбэу IэкIыб къэралым щыпсэурэр.

— Зэкъош республикэхэм япащэхэр федеральнэ къулыкъу­шIэ Iэшъхьэтетхэр ащ щыгъуа­зэх. ЗэлъыIэсыкIэ амалхэр дунаим нахьышIоу щыгъэфедэгъэнхэм ДАХ-р пылъ. Еджагъэу, IэнатIэхэр яIэхэу адыгэхэу дунаим тетхэм, нэмыкIхэм Iоф адэтшIэщт.

— Адыгеим лъэпкъхэу исхэм язэдэпсэуныгъэ, ны­дэлъфыбзэм изэгъэшIэн сыда къяпIуалIэ пшIоигъор?

— Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэ­бар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет ипащэу Шъхьэлэхъо Аскэр, Правительствэм икъулыкъу­шIэхэр тигъусэхэу лъэпкъ шэн-хабзэхэм, бзэм, тарихъым яхьылIэгъэ нэрылъэгъу IэпыIэгъухэр урысхэм, къэзэкъхэм, урымхэм, къэндзалхэм, адыгэ­хэм, нэмыкI­хэм къафызэIуахыгъэх. ШIэжь яIэу ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэр тиIофыгъо шъхьаIэ­хэм ащыщых.

— ДАХ-м и Зэфэс укъыщыгущыIэщта?

— Зысэгъэхьазыры. Лъэпкъ шIэжьым, республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, нэмыкI хэбзэ къулыкъушIэхэм яшIуагъэ­кIэ тиIофхэр зэрэлъыкIуатэхэ­рэр, тимурадхэр къэсIотэщтых.

— Адыгэр адыгэу дунаим тетыным фэшI сыда анахьэу ищыкIагъэр?

— Бзэр, тарихъыр, шэн-хабзэхэр ышIэнхэ фае. Псауны­гъэм икъэухъумэн пылъыным мэхьанэ икъу римыты хъущтэп.

— Адыгэм и Мафэ Iоны­гъом и 20-м дгъэмэфэкIыщт.

— Налщык тызыкIокIэ къэтлъэгъущтыр, зэхэтхыщтыр гъа­шIэм гукъэкIыжь лъапIэу щыти­Iэщт. Зэлъэпкъэгъухэм язэIукIэ зыфэтэгъэхьазыры. НыбжьыкIэ­хэм зэпхыныгъэ Iофхэу адытиIэхэр щыIэныгъэм диштэу зэхэтщэщтых.

— Рэмэзан, тизэдэгущы­Iэгъу икIэух Адыгеим щыщхэу Зэфэсым хэлэжьэщтхэм ацIэ къепIо тшIоигъу.

— ДАХ-м и Хэсашъхьэ хэтых ЦIыкIушъо Аслъан, Ацумыжъ Юсыф, Тхьапшъэкъо Альберт. Зэфэсым илIыкIох Хъот Юныс, Хьаджые Адамэ, ГъукIэлI Сусанэ, НэпшIэкъуй Аминэ. Тызэгъусэу Зэфэсым тыхэлэжьэщт.

— ДАХ-м и Зэфэс, мэфэкI зэхахьэм чанэу шъуахэлэжьэнэу шъуфэтэIо.

— Тхьауегъэпсэу.