Лъэпкъ шIэжьыр, щыIэныгъэр
Зэлъэпкъэгъухэм язэIукI
Дунэе Адыгэ Хасэм (ДАХ-м) изэфэс Iоныгъом и 19-м Налщык зэрэщыкIощтым, мэфэкIэу «Адыгэм и Мафэ» зэрахэлэжьэщтым ЛIымыщэкъо Рэмэзан къатегущыIэнэу телъэIугъ.
— Илъэсищым IофшIагъэу тиIэр ДАХ-м изэфэс щызэфэтхьысыжьыщт, мурадэу тиIэхэм татегущыIэщт, — къытиIуагъ республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу, ДАХ-м итхьаматэ игуадзэу ЛIымыщэкъо Рэмэзанэ. – Зэпахырэ узым къиныгъохэр къытфихьыгъэх нахь мышIэми, зэлъэпкъэгъухэмкIэ тызэлъэкIо, тиIофхэр тэгъэцакIэх.
— Зэфэсым хэлэжьэщтхэр къытаIоба.
— Къэбэртэе-Бэлъкъарыр, Къэрэщэе-Щэрджэсыр, Адыгэ Республикэр, Краснодар, Ставрополь крайхэр, хыIушъом щыпсэухэрэ шапсыгъэхэр, Тыркуер, Сириер, Иорданиер, Израиль, Голландиер, Европэм и Адыгэ Хасэ хэтхэр, нэмыкIхэри зэфэсым къэкIощтхэу тэгугъэ.
— Зэфэхьысыжьхэм ямызакъоу хэдзынхэри зэхэшъущэщтха?
— Ары. ДАХ-м итхьаматэ, Хэсашъхьэр, нэмыкIхэри хэтыдзыщтых.
— ДАХ-р зызэхащагъэр илъэс 30 мэхъу.
— Ащи тытегущыIэщт. Дунаим адыгэу щыпсэухэрэр зэрэшIэнхэмкIэ, зэлъыIэсыкIэ амалхэр агъэфедэхэзэ тарихъым, адыгабзэм язэгъэшIэнкIэ, лъэпкъым зиугъоижьынымкIэ ДАХ-м егъэжьэпIэшIухэр ышIыгъэх.
— Хабзэм икъулыкъушIэхэмкIэ ДАХ-м хэтхэмрэ Iоф зэдашIэным имэхьанэ сыда къепIуалIэ пшIоигъор?
— Iофыгъо шъхьаIэхэм ар ащыщ. ЗэIукIэгъухэр, фестивальхэр, нэмыкIхэр зэхатщэхэзэ, лъэпкъ Iофыгъохэр лъытэгъэкIуатэх.
— Щысэ къытфахьыба.
— Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр Налщык къызэкIом, ДАХ-м ипащэу Сэхъурэкъо Хьаутий IукIагъ. Бзэм, тарихъым, фэшъхьафхэм яхьылIэгъэхэ тхылъхэр къыдэгъэкIыгъэнхэмкIэ федеральнэ IэпыIэгъу ин ДАХ-м къыратыгъ. IэкIыбым щыIэхэ адыгэхэу къэзыгъэзэжьыхэ зышIоигъохэм яфэIо-фашIэхэр гъэцэкIэгъэнхэмкIэ Iоф макIэп зэшIуахыгъэр.
— Тихэгъэгу лъэпкъхэу исхэр къызыплъытэхэкIэ, урысхэм ауж адыгэхэр арых анахьыбэу IэкIыб къэралым щыпсэурэр.
— Зэкъош республикэхэм япащэхэр федеральнэ къулыкъушIэ Iэшъхьэтетхэр ащ щыгъуазэх. ЗэлъыIэсыкIэ амалхэр дунаим нахьышIоу щыгъэфедэгъэнхэм ДАХ-р пылъ. Еджагъэу, IэнатIэхэр яIэхэу адыгэхэу дунаим тетхэм, нэмыкIхэм Iоф адэтшIэщт.
— Адыгеим лъэпкъхэу исхэм язэдэпсэуныгъэ, ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн сыда къяпIуалIэ пшIоигъор?
— Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет ипащэу Шъхьэлэхъо Аскэр, Правительствэм икъулыкъушIэхэр тигъусэхэу лъэпкъ шэн-хабзэхэм, бзэм, тарихъым яхьылIэгъэ нэрылъэгъу IэпыIэгъухэр урысхэм, къэзэкъхэм, урымхэм, къэндзалхэм, адыгэхэм, нэмыкIхэм къафызэIуахыгъэх. ШIэжь яIэу ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэр тиIофыгъо шъхьаIэхэм ащыщых.
— ДАХ-м и Зэфэс укъыщыгущыIэщта?
— Зысэгъэхьазыры. Лъэпкъ шIэжьым, республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, нэмыкI хэбзэ къулыкъушIэхэм яшIуагъэкIэ тиIофхэр зэрэлъыкIуатэхэрэр, тимурадхэр къэсIотэщтых.
— Адыгэр адыгэу дунаим тетыным фэшI сыда анахьэу ищыкIагъэр?
— Бзэр, тарихъыр, шэн-хабзэхэр ышIэнхэ фае. Псауныгъэм икъэухъумэн пылъыным мэхьанэ икъу римыты хъущтэп.
— Адыгэм и Мафэ Iоныгъом и 20-м дгъэмэфэкIыщт.
— Налщык тызыкIокIэ къэтлъэгъущтыр, зэхэтхыщтыр гъашIэм гукъэкIыжь лъапIэу щытиIэщт. Зэлъэпкъэгъухэм язэIукIэ зыфэтэгъэхьазыры. НыбжьыкIэхэм зэпхыныгъэ Iофхэу адытиIэхэр щыIэныгъэм диштэу зэхэтщэщтых.
— Рэмэзан, тизэдэгущыIэгъу икIэух Адыгеим щыщхэу Зэфэсым хэлэжьэщтхэм ацIэ къепIо тшIоигъу.
— ДАХ-м и Хэсашъхьэ хэтых ЦIыкIушъо Аслъан, Ацумыжъ Юсыф, Тхьапшъэкъо Альберт. Зэфэсым илIыкIох Хъот Юныс, Хьаджые Адамэ, ГъукIэлI Сусанэ, НэпшIэкъуй Аминэ. Тызэгъусэу Зэфэсым тыхэлэжьэщт.
— ДАХ-м и Зэфэс, мэфэкI зэхахьэм чанэу шъуахэлэжьэнэу шъуфэтэIо.
— Тхьауегъэпсэу.