ХыIушъо Шапсыгъэ щыкъэбархэр
ШIоикъо ихэхъоныгъэхэр
ТIопсэ районым икъушъхьэ псэупIэу ШIоикъо культурэм иунэу дэтым игъэцэкIэжьын лъагъэкIуатэ.
Георгиевскэ къоджэ коим ипащэу Къоджэшъэо Инвербый къызэрэтфиIотагъэмкIэ, джэхашъохэр зэблахъугъахэх, сэкъатныгъэ зиIэхэм апае дэкIояпIэ щагъэпсыгъ.
— БэшIагъэ мыщ гъэцэкIэжьынхэр щышIыгъэнхэ зыфэягъэр, — къеIуатэ Къоджэшъаом. – Джэхашъохэр Iэе дэдагъэх, пандусри ищыкIэгъэ шъыпкъагъ. Краснодар краим ихэбзэгъэуцу ЗэIукIэ районым культурэм иучреждениеу итхэм ягъэцэкIэжьын ыкIи яматериальнэ-техническэ зытет нахьышIу шIыгъэным апае мылъку къытIупщыгъ, лъэшэу тафэраз.
Пащэм къызэриIуагъэмкIэ, тапэкIэ агъэнафэхэрэм ащыщых ШIоикъо культурэм и Унэу дэтым хэт залым чIэтыщт тIысыпIэхэм якъызIэкIэгъэхьанрэ ягъэуцунрэ.
Пшъэрылъыр — ошIэ-дэмышIэ Iоф къэмыгъэхъугъэныр ары
Къушъхьэ псыхъохэм яукъэбзын ТIопсэ районымрэ Шъачэрэ ащыфежьэх.
Анахь щынэгъо чIыпIэхэу псыр къызщыдэкIыхэрэр зызэфахьысыжьы нэуж мы Iофым пылъхэр проектнэ-сметнэ тхылъхэм ягъэхьазырын фежьагъэх.
Мэфэ заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ агъэнэфэгъэ IофшIэнхэр щызэшIуахынхэу рагъэжьагъ КодэшъхьапIэ. Краснодар краим иадминистрацие ипресс-къулыкъу къызэритырэмкIэ, псыхъо рыкIуапIэр зэщизы ашIын, чъыгэу хэфагъэхэр къыхашыпыкIынхэ, кубометрэ мин 22-рэ фэдиз хъурэ ятIэ псыхъуачIэм къырахын, нэужым ащ щыщи агъэфедэзэ нэпкъхэр агъэпытэнхэ агу хэлъ.
Мы IофшIэнхэм яшIуагъэкIэ илъэсым ыкIэ нэс псыхъом псэу дэкIырэр нахьыбэ ашIышъущт, къуаджэу КодэшъхьапIэ, игъунэгъу псэупIэу Гъуакъо ащкIэ къаухъумэшъущтых псыр къакIэмыонэу. IофшIэнхэр зэшIозыхыщт сатыушIэу Бэслъэнэй Щамилэ къыгъэгугъагъэх мэзитIу пIалъэкIэ пстэури ыухынэу.
Шъачэ и ПсышIопэ район ипсыхъохэу Ашапэрэ ПсышIопсрэ джащ фэдэу IофшIэнхэр ащэкIох. ИщыкIэгъэ тхылъхэр загъэпсыхэкIэ джыри псыхъуихымэ яукъэбзын афежьэщтых. Ахэм ащыщых Щэпс, Нэбэг, Хъопс.
2023-рэ илъэсым итыгъэгъэзэ мазэ пстэури аухынэу агъэнафэ.
ТIуапсэ щыщхэр дунаим ихэшыпыкIыгъэ куп пэшIуекIуагъэх
Я VI-рэ ТыгъэкъокIыпIэ экономическэ форумэу Владивосток щыкIуагъэм испортивнэ программэ къыдыхэлъытагъэу дзюдомкIэ щыIэгъэ я IV-рэ Дунэе зэнэкъокъоу Дзигоро Кано ыцIэкIэ зэхащагъэр ыкIэм фэкIуагъ.
УФ-м и Президентрэ Японием ипремьер-министрэрэ анаIэ тетэу рекIокIыгъэ зэнэкъокъухэм текIоныгъэ къащыдихыгъ Урысыем иныбжьыкIэ зэхэугъоегъэ куп.
Тилъэпкъ командэ хэтхэу зыкъагъэлъэгъуагъ УФ-м изаслуженнэ тренерэу Нэгъуцу Джанболэт ыгъэсагъэхэм — Нэгъуцу Казбекрэ (килограмм 73-м нэс къэзыщэчыхэрэмкIэ) Дарья Владимировамрэ (килограмм 70-м нахьыбэ къэзыщэчыхэрэмкIэ).
Урысыем изэхэугъоегъэ купрэ дунэе зэхэугъоегъэ купымрэ нэбгырэ хырыхэу зызэIокIэхэм, дзюдомкIэ Дунэе федерацием зэхэгъэкIухьэгъэ команднэ зэнэкъокъухэмкIэ ишапхъэхэм атетэу кIуагъэм нахь щылъэшэу къычIэкIыгъэх тиспортсменхэр – пчъагъэр 4:3. Зэфэдэу кIощтыгъэ зэпэуцужьым тикъэралыгъо текIоныгъэр къыщыфэзыхьыгъэр Дарья Владимировар ары.
«Дышъэ кIэным» итекIоныгъакI
ТIопсэ районым икъэшъокIо кIэлэцIыкIу купэу «Дышъэ кIэн» зыфиIоу хореограф ныбжьыкIэу Нэгъуцу Сурэ зипащэм ыцIэ къегъэшъыпкъэжьы.
Агуе культурэм и Унэу дэтым иартист ныбжьыкIэхэм ягъэхъагъэхэм ахагъахъо. Язичэзыу текIоныгъэр къафэзыхьыгъэхэр купым исолистхэу Ирина Дементьевамрэ Максим Медведевымрэ. Ижъырэ адыгэ лъэпкъ къашъоу «Ислъамыер» къашIи, искусствэхэмкIэ Дунэе фестиваль-зэнэкъокъоу «Арт-Премьер» зыфиIорэм апэрэ шъуашэ зиIэ лауреат щыхъугъэх. ЯтIонэрэ шъуашэ зиIэ шIухьафтынри къахьыгъ «Ожерелье народных танцев адыгской диаспоры» зыфиIорэ къашъомкIэ.
Творческэ IофшIэныр чанэу зэрэзэшIуихырэм ыкIи сэнаущыгъэ ахэлъэу ныбжьыкIэхэр зэригъасэхэрэм апае фестивалым изэхэщакIохэмрэ иосэшIхэмрэ ярэзэныгъэ тхылъ къыфагъэшъошагъ купым ихудожественнэ пащэу Нэгъуцу Сурэ.
«Сэнаущыгъэ зыхэлъхэм ямарафон» щытекIуагъэхэр
ТIопсэ районым икъуаджэу Агуй-Шапсыгъэ щыщ артист ныбжьыкIэхэм Дунэе фестивалым зичэзыу текIоныгъэ къыщыдахыгъ.
«Шапсыгъэ инэфылъэхэм» якъэшъуакIохэр ары мызэгъэгум къахэщыгъэхэр. Ачэгъу Муратрэ Цундышк Марзетрэ къашIыгъэ ижъырэ адыгэ къашъоу «Ислъамыем» Дунэе фестиваль-зэнэкъокъоу «Летний марафон талантов» зыфиIорэм текIоныгъэр къащыфихьыгъ. Лъэныкъоу «лъэпкъ къашъу» зыфиIорэмкIэ джыри зы диплом къахьыгъ хореографэу Цундышк Марзетрэ балетмейстерэу Шъхьэлэхъо Натальерэ агъэсэхэрэ Нэгъуцу Ренат, Къуаджэ Миленэ, Ануфарьян Нелли ыкIи Къоджэ Щамилэ. Мыхэм «ЛъэпэчIасэр» («Лезгинкэр») къашIыгъ.
Ныбэ Анзор.