«Культурэ пхэлъэу зыгъас!» зыфиIорэ джэпсалъэр зылъапсэу ыкIи  культурэр къэIэтыжьыгъэныр, ныбжьыкIэ пIуныгъэр ащкIэ гъэпытэ­гъэныр ипшъэрылъ ыкIи имурад шъхьаI проект-программэу «Пушкинская карта» зыфиIоу Адыгеим къэсыгъэм.

Зигъо IофыгъомкIэ тыгъуасэ — шышъхьэIум и 31-м — АР-м икъэралыгъо филармоние пресс­конференцие щызэхащэгъагъ. Ащ хэлэжьагъэх АР-м культурэмкIэ и Министерствэ иIофышIэхэр, культурэ учреждениехэм къарыкIыгъэхэр, нэ­мыкI министерствэхэм ялIыкIохэр, журналистхэр.

Пресс-конференцием гущыIэ игъэкIотыгъэ зигъо IофымкIэ къыщишIыгъ Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ Шумафэ ыкъом. Проектэу «Пушкинская карта» зыфиIорэр къыткIэхъухьэрэ лIэужы-кIэм культурэ ин хэлъхьагъэным фэлажьэу зэрэгъэпсыгъэр ащ ипсалъэ щыкIигъэтхъыгъ. НыбжьыкIэхэр уахътэм диштэу лъэныкъуабэкIэ пIугъэнхэр Уры­сыем и Президентэу В. В. Пу­тиным мэхьанэшхо зэритыгъэу зэрэщытым, культурэ инырэ шIэныгъэ куурэ зиIэ ныбжьыкIэхэр лъэшэу хэгъэгум зэрищыкIагъэхэр кIэзгъэтхъэу ыкIи, мы проект-программэр мы гухэлъым зэрэфэлэжьэщтыр министрэу Аулъэ Юрэ къыIуагъ.

Проектэу «Пушкинская карта» зыфиIорэр Iоныгъом и 1-м къыщегъэжьагъэу атIупщы ыкIи программэр тыдэкIи щыIэны­гъэм зэфэдэу щыпхыращыщт. Мы гупшысэр зигукъэкIыр ыкIи игъоу зылъэгъугъэр Урысыем и Президентэу В. В. Путиныр ары. Мыщ фэдэ картэр анахьэу зытегъэпсыхьагъэр ыкIи зыгъэ­федэн зылъэкIыщтхэр илъэс 14-м къыщегъэжьагъэу илъэс 22-м нэс зыныбжь еджакIохэмрэ студентхэмрэ арых.

Къэралыгъошхоу Урысыер цIыф лъэпкъыбэр зыщызэдэ­псэухэрэ, ахэм язэгурыIоны­гъэ-зэрэлъытэ, яакъыл, шIэныгъэ, культурэ (анахьэу ныбжьыкIэ­хэм) ар агъэпытэ. Урысыем ыкIи ащ исубъект пэпчъ яныбжьыкIэхэр культурэ шэпхъэ иным итхэу, гъэпсыкIэ-шIыкIэ дэгъухэр ахэлъхэу, щыIэныгъэ лъэныкъуабэмкIэ шIэныгъэхэр агъотынхэмкIэ, программэу «Пушкинская карта» зыфиIорэр зыкъэзгъэшъыпкъэжьыщтэу гугъапIэ щыI. Ащ елъытыгъэу, «чыр цIынэзэ къауфэ», ныбжьыкIэхэм ящыкIэгъэ культурэр, пIуныгъэ-гъэсэныгъэ икъур агъотынхэмкIэ, мыщ фэдэ къэралыгъо екIолIакIэм — проект-картэм ипрограммэ пхырыщыгъэным лъэшэу ишIуагъэ къэ­кIонэу ылъытагъ АР-м куль­ту­рэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ.

«Пушкинскэ картэр» Iоны­гъом и 1-м къыщыублагъэу 2021-рэ илъэсымкIэ электроннэ шIыкIэ-гъэфедакIэм тетэу хэти (зыныбжьыкIэ ащ екIухэ­рэм) къызIэкIагъэхьан алъэ­кIыщт. Картэм изекIон-гъэфедэн пае, мы илъэсымкIэ хабзэм ащ сомэ мини 3 хэти къы­фырегъахьэ; а ахъщэр зэкIэ — мы илъэсым ыкIэм нэс, еджакIохэм ыкIи студентхэм шIуагъэ хэлъэу, якультурэ къа­Iэтэу, хагъахъоу, ягулъытэ агъэ­чанэу, культурнэ Iофтхьэбзэ зэ­фэшъхьафхэу — къэгъэлъэгъонхэр, концертхэр, спектаклэхэр, музей экспозициякIэхэр зэрэзэрагъэлъэгъущтхэм апагъэкIодэн фае. Картэр ежь зыем нэмыкI ыгъэфедэшъущтэп.

Культурэ пространствэ иным аузэ ежь ныбжьыкIэхэр хэуцощтых, гущыIэкIэ тэрэзи, шIыкIэ-гъэпсыкIи, акъыли, гъэсэ­ныгъи игъорыгъоу агъотыщтых. «Ежь картэм зэлъашIэрэ усэкIошхоу, цIыф лъэпкъыбэм зэдыряе — А. С. Пушкиным ыцIэ проектым зэрэфаусыгъэм къыуегъашIэ — урысые культурэм итамыгъэ хэхыгъэу, узыкIырыплъынэу — IэдэбымкIи, къэрарымкIи, творчествэмкIи ар зэрэщысэшIур», — къыIуагъ Аулъэ Юрэ. КультурэмкIэ министрэм иапэрэ гуадзэу Ольга Гавшинар картэм ишъо-теплъэ, зэрэбгъэфедэщт шIыкIэм уасэ афишIэу къэгущыIагъ.

Сыдэущтэу картэр зэбгъэгъотыщта?

Картэр зэратыхэрэр илъэс 14 хъугъэхэр ыкIи илъэс 23-м нэмысыгъэхэр арых.

Картэр уиIэ хъуным паекIэ, порталэу «Госуслуги» зыфи­Iорэм ухэуцон ыкIи пцIэ, плъэ­къуацIэ, уятацIэ, уныбжь, узще­джэрэр ябгъэшIэн (птхын) ыкIи а зэкIэм яшъыпкъагъэ МФЦ-м къыушыхьатын фае. ЯтIонэрэ лъэбэкъур — онлайн шIыкIэм тетэу, приложениеу «Госуслуги. Культура» къытетхыкIыныр ыкIи виртуальнэ картэр къыдэбгъэ­кIыныр. Ащ сомэ мини 3-р илъыщт, бгъэфедэнэу. НэмыкIэуи пластик картэр «Поч­та-Банк» зыфиIорэ къутамэм Iоныгъом и 1-м къыщегъэжьагъэу мы илъэсыр екIыфэ нэс къыщызIэкIэбгъэхьан плъэкIыщт. Нэбгырэ пэпчъ ежь ышъхьэ паекIэ ар егъэпсы, нэмыкIым къыфыдэпхынэу щытэп, ар — документ; цIыфыр (зыер) къеушыхьаты, Iофтхьабзэу уздэ­кIуагъэм ищыкIагъэмэ, щяогъэлъэгъу.

АдыгеимкIэ уздэкIон плъэкIыщтыр

ТиреспубликэкIэ мы про­граммэм джырэкIэ хэлажьэхэрэр учреждении 5, ахэр тех­ническэ амалхэр — онлайн­-щакIэмкIэ билетхэр IузгъэкIынхэ зылъэкIыщтхэр арых. АР-м икъэралыгъо филармоние, Къэ­ралыгъо академическэ ансамблэу лъэпкъ къашъомкIэ «Налмэсыр», лъэпкъ орэдымрэ ыкIи къашъомрэкIэ Адыгеим и Къэралыгъо ансамблэу «Ислъа­мыер», АР-м и Лъэпкъ театрэу С. Цэим ыцIэкIэ щытыр ыкIи Урыс къэралыгъо драмтеатрэр.

ДжырэкIэ Лъэпкъ музеир гъэцэкIэжьын инхэр зэрэщыкIохэрэм елъытыгъэу программэу «Пушкинская карта» зыфи­Iорэм хэуцуагъэп. Ау министрэм къыхигъэщыгъ, чаныгъэ-сэнаущыгъэ зыхэлъхэ ныбжьыкIэхэр Iоныгъом и 2-м «Налмэсым» иунэшхо щыкIощт зэхэт концертэу «Кунаки» зыфиIоу Кубанскэ къэзэкъ хорымрэ Адыге­им и Къэралыгъо академическэ ансамблэу «Налмэсыр» зы­хэлажьэхэрэм еплъынхэ зэ­ралъэ­кIыщтыр, тапэкIи — артист ин­хэу тиIэхэм яконцертхэу Адыгеим щыкIощтхэри къызэряжэхэрэр.

Ары. Уегупшысэмэ, проектэу «Пушкинская карта» зыфиIорэр ежь ныбжьыкIэхэмкIи, ны-ты­хэмкIи, обществэр псыхьэгъэнымкIи шIуагъэ къэзытынэу щыт.

Мамырыкъо Нуриет.