КъащэгъакIэр, быным ашIоIофэу, ашъхьэ дагъасэщтыгъ: яхэбзэ-бзыпхъэ фыраIотыкIыщтыгъ. Нысэщэ джэгур зыфашIыгъэ уж, нысакIэр шъхьафит хъущтыгъэ – лэгъунэ исыжьыгъэп, адрэ унагъом исхэм зыкIэ афэдэу, кIони, плъэни, уцуни фитыгъ. Ау къызхэхьагъэхэм ашIоIофэу, зылъэхахьэмэ хъущтхэр, нахь шъхьэкIафэ зэрихын фаехэр рагъашIэщтыгъ. Пщым лъэхахьэщтыгъэхэп, хъулъфыгъэ нахьыжъхэу тэмашъхьэм тесхэми, апашъхьэ илъэдэныр къырагъэкIущтыгъэп – защидзыен фэягъэ. КъэсэшIэжьы, къоджэ еджапIэм тычIэсэу, я 5 – 6-рэ класс горэхэм тарысыгъ, гъэмэфэ мафэхэм гъогушхом арыкIорэ нысэхэм таIофытэзэ, лIыжъэу къэблэчъэIум Iусхэр IукIынхэу («Нысэр блэкIыщтышъ»), зэрятIощтыгъэр. Ау ахэми дыс хьазырхэр къахэкIыщтыгъэх: «Сыда зымыгъэуцухэу, зыпылъхэр?» аIоу, гъум-тIымызэ тэджыщты­гъэхэр.

Зигугъу къэсшIырэ нысакIэм къызхащагъэхэм ашIоIофэу раIуагъ, лIыжъ хьафизэ (нитIу-нэшъу) зэрягъунэгъур, ащ лъэшэу фэсакъын зэрэфаер. НысакIэри псынкIэ хьазырти, «хъун, хъун, нан, ар Iофы хъунэп», – къариIожьыгъ.

Зы заулэ тешIагъэу, гъэмэфэ фэбэшхоу, нысэр гъунэгъухэм адэжь яхьалыжъопкI къыхьынэу ечъэ­жьагъ; ахэр ежь акIыбыIоу, торэщым дэсых, мыдыкIэ, лIыжъ хьафизэр Тхьэм нахь ымышIэу, тхьамыкIэр блынкIэм дэс, ыжи укъыгъашъоу.

Нысэм ыгу къэкIыжьыгъ къыраIогъагъэр. Ау ыIофтэн фэди ылъэгъурэп, лIыжъыри хащхагъэм фэдэу щыс. ЗышIоIуш дэдэу, нысакIэм гу тыришIыхьи, лIыжъым ыпашъхьэ зэпитхъуи, химыIуахэу, зыдежьагъэм адэжь кIуи, зыфаер къаIихыгъэу къэкIожьы.

Джы, мо лIыжъыр къэтэджыгъэу, мэхьэзэ-уазэ. БлэкIыжь убэлахьэмэ! КIэлэцIыкIу такъырэу пIырагу ешIэрэр нысэм къызэрищалIи, лIыжъыр IукIотынэу рыригъэIуагъ. Ау ежь зэрэшIомышIыгъэу, ар сакъэу къычIэкIыгъ:

– ЗэрэблэкIыгъэм фэдэ къабзэу блэрэкIыжь! – ыIуи гумэкIыгъахэп.

Нысэр къызхэшхъожьыгъ, ау ежь-ежьырэу хьайнапэр къылэжьыгъ… КъаIотэжь икъугъ…

Мамырыкъо Нуриет.