2021-рэ илъэсым имэзихэу пыкIыгъэм изэ­фэ­хьысыжьхэм зыщатегущыIэгъэхэ зэхэсыгъо джырэблагъэ АР-м и Прокуратурэ зэхи­щагъ. Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх УФ-м и Гене­ральнэ прокурор игуадзэу Андрей Ки­коть, АР-м и Прокуратурэ иаппарат иIофышIэ­хэр, чIыпIэ прокурорхэр.

Зэхэсыгъор къызэIуихыгъ ыкIи зэрищагъ АР-м ипрокурорэу Игорь Шевченкэм. Ащ идоклад къызэрэщыхигъэщы­гъэмкIэ, 2021-рэ илъэсым имэзих хабзэм ыкIи хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм зэпхыныгъэ адыряIэу Iоф зэрашIагъэм ишIуа­гъэкIэ шъолъырым илъ хабзэр гъэпытагъэ хъугъэ ыкIи зыпкъитыныгъэ республикэм илъ. Хабзэр ыкIи хэбзэ рэ­хьатныгъэр гъэпытэгъэнымкIэ, цIыфхэм яфитыныгъэхэр ыкIи яшъхьафитыныгъэ, джащ фэдэу обществэм ыкIи къэра­лыгъом яфедэхэр къэухъумэ­гъэнхэмкIэ Iофтхьэбзэ гъэнэ­фа­гъэхэр зэрахьагъэх.

Хэбзэгъэуцугъэхэр зэрагъэцакIэхэрэм ыкIи цIыфхэм яфитыныгъэхэр къызэраухъумэхэрэм афэгъэхьыгъэ лъыплъэн IофшIэнэу агъэцэкIагъэхэм къакIэлъыкIоу хэбзэукъоныгъэ мини 7-м ехъу зэрахьагъэу агъэунэфыгъ, шэпхъэ хэбзэ акт миным ехъу къызэкIагъэ­кIожьыгъ, нэбгырэ 2135-мэ дис­циплинарнэ, нэбгырэ 283-мэ административнэ пшъэдэ­кIыжь атыралъхьагъ. Прокурор уплъэкIунхэм къакIэлъыкIоу уго­ловнэ Iоф 25-рэ къызэIуа­хыгъ, сомэ миллион 37,1-рэ зытефэгъэ дэо 774-рэ хьыкумым фагъэхьыгъ, ащ ызыныкъор къарагъэпщыныжьыгъ.

Прокурорхэм IофшIэнэу зэрахьагъэхэм яшIуагъэкIэ лэ­жьапкIэм итынкIэ республикэм ипредприятии 5-мэ ателъыгъэ чIыфэу сомэ миллион 11,2-м ехъур нэбгыри 170-мэ аратыжьыгъ. Ащ нэмыкIэу, предпринимательхэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ хэу­къоныгъэ 200 фэдиз къыхагъэщыгъ, ахэмкIэ Iофи 125-рэ къызэIуахыгъ, лажьэ зиIэ нэ­бгырэ 94-мэ дисциплинарнэ пшъэдэкIыжь атыралъхьагъ. Джащ фэдэу, чIыопсыр щынэгъончъэу щытыным прокурорхэм анаIэ тырагъэтыгъ. Мы лъэныкъомкIэ хэукъоныгъэ 533-рэ къыхагъэщыгъ, нэбгыри 119-мэ дисциплинарнэ ыкIи нэ­бгырэ 26-мэ административнэ пшъэ­дэкIыжьхэр атыралъхьа­гъэх.

Игорь Шевченкэм къызэри­IуагъэмкIэ, республикэм ихэ­бзэухъумэкIо къулыкъухэм сыд фэдизэу профилактикэм ылъэныкъокIэ къэгъэлъэгъонышIу- хэр яIэхэми, яIофшIэн агъэ­лъэ­шын фае, сыда пIомэ бзэ­джэ­шIагъэу зэрахьэхэрэм япчъа­гъэ къыщыкIэрэп. Мы илъэсэу тыз­хэтым бзэджэшIагъэу атхы-гъэр проценти 7,2-кIэ нахьыбэ хъугъэ, а пчъагъэр нахьыбэ къэзышIыхэрэм ащыщ Iудзыгъэ шIыкIэм тетэу гъэпцIагъэ зыхэлъ бзэджэшIагъэхэр зэрэзэрахьэхэрэр.

Къолъхьэ тын-Iыхыным епхыгъэ бзэджэшIагъэу зэрахьэхэ­рэми прокуратурэм лъэшэу ына­Iэ тет. Къолъхьэ тын-Iыхыным пэшIуекIогъэнымкIэ хэ­бзэгъэуцугъэр гъогогъу 631-рэ аукъуагъэу къыхагъэщыгъ, нэ­бгырэ 210-мэ административнэ ыкIи дисциплинарнэ пшъэдэ­кIыжьхэр атыралъхьагъэх. Уголовнэ Iоф 15 къызэIуахыгъ.

УФ-м и Генеральнэ прокурор иIэпыIэгъоу Андрей Кикоть зэ­хэсыгъом зэфэхьысыжь къыщишIызэ къызэриIуагъэмкIэ, прокуратурэм иIофшIэнкIэ анахь шъхьаIэу щытын фаер цIыфхэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэр ыкIи зэтегъэуцожьыгъэнхэр ары. Пандемием илъэхъанэу тызхэтым цIыфхэм Iэзэгъу уцхэр икъоу аIэкIэгъэхьэгъэным, страховой тынхэр игъом къа­IокIэхэмэ, вакцинацие шIыгъэнхэм яIофыгъохэм прокурорхэм анаIэ атырагъэтын фае. Джащ фэдэу, цIыфхэм яIофшIэн ыкIи япсэупIэ фитыныгъэхэр амыу­къонхэм фэшI уплъэкIун ыкIи лъыплъэн къулыкъухэм яупол­но­моченнэхэм, шъолъырым ихэ­бзэухъумэкIо ведомствэхэм зэхэубытэгъэ Iофтхьабзэхэр зэхащэнхэу къариIуагъ. Анахьэу ынаIэ зытыридзагъэр Къэра­лыгъо Думэм ихэдзынхэу щы­Iэщтхэм хабзэр ащамыукъоным лъыплъэгъэныр, бзэджа­шIэхэм апэуцужьыгъэнымкIэ прокуратурэм иIофшIэн гъэ­лъэшыгъэныр ары.

КIАРЭ Фатим.