ГъэхъэгъэшIухэр зышIырэ цIыфым уегъэгушхо, ащ ори кIуачIэ къыпхилъхьэ фэдэу къыпщэхъу.

Непэ сыкъызтегущыIэ сшIоигъо пшъашъэм еджэныр зэрикIасэу, шIэныгъэхэм зэра­фызэIухыгъэм ишIуагъэкIэ гу­хэлъэу къыфэущырэ пстэури къыдэхъу.

1989-рэ илъэсым къуаджэу Мамхыгъэ къыщыхъугъ Боджэкъо Фатимэ. Гурыт еджапIэр тыжьын медалькIэ къызеухым, Адыгэ къэралыгъо универси­тетым IэкIыб къэралыгъуабзэхэр зыщызэрагъашIэрэ ифакультет чIэхьагъ. Ащ нэмыцыбзэр нахь куоу щызэригъэшIэн амал щигъотыгъ.

— СицIыкIугъом къыщегъэ­жьагъэу бзэхэр сикIэсагъэх, ахэр сшIогъэшIэгъонэу зэзгъа­шIэщтыгъэх. УблэпIэ классым сисэу нэмыцыбзэкIэ тхыгъэ тхылъ къэзгъотыгъ. Ащ дэт гу­щыIэхэм атестхыкIыщтыгъ, ахэм къарыкIырэмкIэ сянэ ренэу се­упчIыщтыгъ, — къытфеIуатэ тигущыIэгъу.

2012-рэ илъэсым универ­си­тетыр къызеухым, бзэу зэри­гъэ­шIагъэм ылъэныкъокIэ шIэныгъэу IэкIэлъхэр къыушэтын, ахэм джыри нахь ахигъэхъон гухэлъ иIэу IэкIыбым кIонэу ыгу къихьагъ.

— ЗэзгъэшIэгъэ бзэр зыща­Iулъ къэралыгъом сыкIон, ащ щыпсэухэрэм гущыIэгъу сафэ­хъуным сэркIэ мэхьанэшхо иIагъ, — игущыIэ лъегъэкIуатэ Фатимэ. — Ар къыздэмыхъу­гъэмэ хьаулыеу илъэситфым седжагъэу къысщыхъущтыгъ.

Илъэс еджэгъухэр гуфэбэ­ныгъэшхо хэлъэу Фатимэ ыгу къэкIыжьых. Общественнэ Iоф­шIэныр икIасэу ыгъэцакIэщтыгъ. Факультетым истуденческэ со­вет ипащэу хадзыгъагъ. Iофтхьа­бзэу, зэнэкъокъоу университетым щызэхащэхэрэм игуапэу ахэлажьэщтыгъ.

— Студентыгъор чэфэу зэ­рэзгъэкIуагъэр, цIыф псынкIэу сызэрэщытыр лъэшэу IэпыIэгъу къысфэхъугъэх, — къытфеIуатэ тигущыIэгъу. — Ахэм яшIуагъэ­кIэ цIыфхэм сякIуныр, Iоф адэс­шIэныр нахь къысфэпсынкIагъ.

СтудентхэмкIэ зэхъожьынхэм ипрограммэу «Au-pair» зыфи­Iорэм ишIуагъэкIэ Фатимэ Гер­манием кIуагъэ.

— Къалэу тызыфаер къы­хэтхын амал тиIагъэп. Агентст­вэм унэу тызэрысыщтыри, уна­гъоу тызхэсыщтыри къытфигъэнафэщтыгъэх, — игущыIэ къыпедзэжьы Фатимэ. — Программэм фэгъэхьыгъэу нахь игъэкIотыгъэу къэсIотэн. Германием бзылъфыгъэхэм декрет отпускыр нахьыжьэу аухын, IофшIэным дэкIыжьынхэ Iизын къащараты. IэкIыб къэралы­гъохэм къарыкIыгъэ студентхэр унагъохэм арагъэблагъэх, илъэ­сым къыкIоцI ахэм ахэсэу бзэр нахь куоу зэрагъашIэ, курсхэм макIох. Унагъом IэпыIэгъу ты­фэхъузэ, тадэпсэузэ тиеджэн лъытэгъэкIуатэ. ТэркIэ ащ фэдэ шIыкIэм сыда ишIуагъэу къа­кIорэр? Бзэр зиехэм тахэсэу нахь куоу ар зэтэгъашIэ. Ежь унагъом ифедэр сыд? Ныб­жьыкIэу къэкIуагъэр сабыим иIыгъынкIэ IэпыIэгъу къыфэхъу. Ащ ишIуагъэкIэ IофшIапIэм дэ­кIыжьын амал иIэ мэхъу.

Фатимэ илъэсырэ къэтынэу щытыгъ Германием, ау дэгъоу ахэзэгъагъ.

— Сыщыпсэунэу нэмыкI къэ­ралыгъо къыхэсхын, Урысыер сыбгынэн гухэлъ сиIагъэп. Сыкъызщыхъугъэ Адыгеир сикIас, ау Германием сызэбыбым, щыIэкIэ-псэукIэр зыфэдэр сыу­шэтынэу исхъухьагъ.

Мы программэм нэмыкIэу программэу щыIэр бэ ыкIи ахэмкIэ Германием узэрэщы­Iэщт уахътэр лъыбгъэкIотэн плъэкIыщт. ТигущыIэгъуи ащ фэ­дэ шIыкIэр къызфигъэфедагъ. Унагъом илъэсрэ зыхэс нэуж агентствэм нэмыкI унагъо къыфигъотыгъ ыкIи ахэм адэжь кIуагъэ. Нэужым сэнэхьатэу зэригъэгъотыгъэм епхыгъэ Iоф­шIэпIэ чIыпIэ къыфагъотыгъ ыкIи аущтэу Германием ит къэлэ цIыкIоу Дюрен къыдэ­нэнэу хъугъэ.

КIэлэегъаджэу Фатимэ Iоф зэришIэрэм дакIоу, волонтер­хэми ахэт. Германием ит къа­лэхэм гупчэ цIыкIухэр ащагъэ­псыгъэх. Унэгъо тхьамыкIэ­хэм, сабыибэ зэрысхэм унэмкIэ гъэ­цэкIэжьынэу къаратыгъэр ашIыжьынымкIэ гупчэхэр яIэпыIэгъух. Ащ фэдэ гупчэхэм ащыщ Фатимэ Iоф щешIэ. Нэ­ужым, 2018-рэ илъэсым Эфиопием быбыгъэ, ащ щыпсэурэ сабыйхэр ригъэджагъэх.

— Сипшъэшъэгъу ышэу Мэрэ­­тыкъо Налбыйрэ сэрырэ тхьа­мэфиплIырэ Эфиопием тыщы­Iагъ, — игукъэкIыжьхэмкIэ къыд­дэгуащэ Фатимэ. — Налбый фильм тырехы. Ар илъэс 20 зыныбжь бзылъфыгъэу сэкъатныгъэ зиIэ сабый зыпIурэм фэгъэхьыгъ.

Фатимэ Африкэми кIэлэ­егъа­джэу щэлажьэ. ИлъэситIум ащ щыIагъ. 2020-рэ илъэсым, коро­навирусым ыпкъ къикIыкIэ, хабзэ фэхъугъэ лъэ­ны­къор лъи­гъэкIотэн ылъэкIыгъэп.

— Эфиопием медицинэм, гъэсэныгъэм уасэ щыряI. Ахэр къызIэкIэзыгъахьэ зышIоигъом ыпкIэ ытын фае. Унагъохэм сабыибэ яI. Бзылъфыгъэм уасэ зэрэфамышIырэр, ащ къин зэрилъэгъурэр гущыIэу къызэрэсIощтыр сшIэрэп. Ахэр еджапIэм зэрэмыкIохэрэр нафэ. Ахъ­щэ зиIэ унагъомэ япшъашъэ рагъэджэн алъэкIы, зимыIэм — тхылъыр зыфэдэр ымышIэу игъашIэ къырэкIо. Тэ тыздэкIорэ приютым джащ фэдэу мылъку зимыIэхэр къэкIох. Ахэм мэзэ зэулэ пIалъэу яIэм къыкIоцI инджылызыбзэр зэрагъашIэ. Нэужым, егъашIэм ащ фэдэ амал ямыIэжьыни ылъэкIыщт, — къытфеIуатэ Фатимэ.

ТигущыIэгъу IофшIэн шъхьаIэу иIэр Германием къэкIогъэ цIыфхэм бзэр зэрагъэшIэнымкIэ IэпыIэгъу афэхъуныр ары. Зы курсым нэбгырэ 25-рэ исэу ре­гъаджэх. Къэралыгъом игу­къэкI­кIэ Германием къэкIуагъэ пэпчъ шIокI имыIэу мыщ фэдэ курсхэр ыкIунхэ фае, нэмыцыбзэм рыгущыIэшъунхэм пае. Джащ фэдэу Фатимэ социальнэ Iофыгъохэми апылъ. Ащ къыдыхэлъытагъэу сабыйхэм еджэнымкIэ IэпыIэгъу афэхъу.

Боджэкъо Фатимэ сыд фэдэ лъэныкъо къыхихыгъэми къызэ­рэдэхъущтым щэч хэлъэп. Сыда пIомэ ащ ыгуи, ыпси хилъхьэзэ зэкIэ егъэцакIэ. ТапэкIи игъэ­хъагъэхэм ахигъа­хъозэ псэунэу тэгугъэ ыкIи ты­фэлъаIо.

Абрэдж Сэтэнай.