ГъукIэлI Юрэ Хьаджбирам ыкъом ыныбжь илъэс 85-рэ хъугъэ
ШIушIэныр, гукIэгъур игъогогъух
Техническэ шIэныгъэхэмкIэ докторэу, РАИН-м иакадемикэу, СССР-м иминистрэхэм я Совет икъэралыгъо шIухьафтынхэр къызфагъэшъошагъэу, къэралыгъо корпарациеу «Роскосмосым» иупчIэжьэгъоу ГъукIэлI Юрэ къызыхъугъэ мафэр хигъэунэфыкIыгъ.
ГъукIэлI Юрэ 1936-рэ илъэсым бэдзэогъум и 19-м къуаджэу Кощхьаблэ къыщыхъугъ. Гурыт еджапIэм ыуж Москва дэт инженернэ-физическэ институтым чIэхьагъ ыкIи ар дэгъу дэдэу 1960-рэ илъэсым къыухыгъ, сэнэхьатэу инженер-физик зэригъэгъотыгъ. Инженер-технологэу иIофшIэн ригъажьи, СССР-м электроннэ промышленностымкIэ и Министерствэ иколлегие и Главк ипэщэ IэнатIэ нэсыгъ. 1979-рэ илъэсым кандидат диссертациер къыгъэшъыпкъэжьыгъ, ащ ыуж, 1986-рэ илъэсым техническэ шIэныгъэхэмкIэ доктор хъугъэ. Электроннэ промышленностым хэхъоныгъэ ышIыным иIахьышхо хэлъ, электроннэ ыкIи лазернэ техникэм ылъэныкъокIэ специалист анахь лъэшхэм ащыщ. Научнэ- къыдэгъэкIын концернэу «Лидар» зыфиIорэм ипрезидентэу илъэс пчъагъэрэ лэжьагъэ. Юрэ Хьаджбирам ыкъом научнэ IофшIэгъэ 70-м ехъу къыугупшысыгъэ ыкIи патент 50 фэдиз, лазернэ техникэмкIэ монографие заулэ иI. 1992-рэ илъэсым Нобелевскэ шIухьафтыным илауреатэу академикэу А.М. Прохоровым къызэригъэлъэгъуагъэм тетэу ГъукIэлI Юрэ инженернэ наукэхэмкIэ Урысые Академием иакадемикэу хадзыгъ. Электроннэ промышленностым илъэс 40-м ехъурэ щылэжьагъ. Щытхъу хэлъэу иIофшIэн зэригъэцакIэрэм къыкIэлъыкIуагъэх къэралыгъо тын лъапIэхэр.
Юрэ Хьаджбирам ыкъом шIукIэ ыгу къэкIыжьы Къэбэртэе-Бэлъкъар Республикэм Iоф зыщишIэгъэ илъэсхэр. 1979-рэ илъэсым ЦК КПСС-м ыкIи электроннэ промышленностым и Министерствэ яунашъокIэ полупроводник пкъыгъохэр къыдэзыгъэкIырэ заводэу Налщык дэтым ипащэу ар агъэнэфагъ. Мы заводым къыдыхэлъытагъэу объединениешхоу «Элькор» зыфиIорэр егъэпсы. Ащ иIахьышIу хэлъэу къэралыгъомкIэ мэхьанэшхо зиIэ промышленнэ предприятиехэр Къэбэртэе-Бэлъкъарым къыщызэIуахыгъэх. Инженернэ-техническэ кадрэхэр агъэхьазырыгъэх, IофшIэпIэ чIыпIакIэхэр щыIэ хъугъэх. 1985-рэ илъэсым ГъукIэлI Юрэ Москва ащэжьы, электроннэ промышленностым и Главк ипащэу агъэнафэ, СССР-м электроннэ промышленностымкIэ и Министерствэ иколлегие хагъахьэ. Юрэ Хьаджбирам ыкъом Iоф зыщишIэгъэ чIыпIэхэм зэкIэми лъэуж дахэ къащигъэнагъ. Ежь рэхьат, цIыфхэм гукIэгъу афыриI, шIушIэныр сыдигъуи игъогогъу. Унэгъо дахи иI, пшъэшъитIу ыпIугъ. Джы ахэм къакIэхъухьажьыгъэхэм ащэгушIукIы.
Москва щыпсэузэ, республикэм иIофыгъохэм ренэу защегъэгъуазэ. Адыгеим ипостпредствэ щызэхащэгъэ общественнэ советым хэт, къэралыгъом икъэлэ шъхьаIэ дэс тилъэпкъэгъухэм ящыIэкIэ-псэукIэ чанэу хэлажьэ.
Лъытэныгъэшхо зыфэтшIырэ Юр Хьаджбирам ыкъор! Уныбжь илъэс 85-рэ зэрэхъугъэмкIэ Адыгэ Республикэм инахьыжъхэм я Совет хэтхэр къыпфэгушIох. УиIофшIэнкIэ ори, къэралыгъоми, адыгэ лъэпкъми ящытхъу лъагэу пIэтыгъэ! Ори, уигъэхъагъэхэми тарэгушхо. УиIэпэIэсэныгъи, шIуагъэ зыпылъ уиIофшIэни непи тищыкIагъэх. Къэблэжьыгъэ зыгъэпсэфыгъом укIуагъ нахь мышIэми, къэралыгъо корпарациеу «Роскосмосым» уриупчIэжьэгъу. Ори, уигупсэхэми, къыппэблагъэхэми псауныгъэ пытэ, щыIэкIэшIу шъуиIэу шъущыIэнэу пфэтэIо.
ГъукIэлI Нурбый. АР-м инахьыжъхэм я Совет итхьамат.