Бэдзэогъум кIэу къыздихьыгъэхэм ащыщхэр
Ахъщэ тынхэр
УФ-м и Президентэу Владимир Путиным имыгъэрэ Джэпсалъэ зигугъу къыщишIыгъэгъэ ахъщэ тынхэм афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм мазэу къихьагъэм и 1-м къыщыублагъэу кIуачIэ иIэ хъугъэ.
Ащ тетэу сабый къыфэхъунэу ежэрэ бзылъфыгъэу щыIэныгъэм чIыпIэ къин ригъэуцуагъэм мазэ къэс ахъщэ тын къыфэкIонэу ыгъэпсын ылъэкIынэу хъугъэ. Джащ фэдэу изакъоу сабыир зыпIурэ нэу е тэу чIыпIэ къин итхэм хэушъхьафыкIыгъэу джы IэпыIэгъу къаратыщт. Сабыим ыныбжь илъэс 17 мэхъуфэкIэ мазэ къэс ахъщэ къафэкIонэу ахэми агъэпсын амал яIэ хъугъэ.
Хэгъэгум фэшъыпкъэнхэу
Къэралыгъо ыкIи муниципальнэ пащэхэм, къэралыгъо ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэ органхэм яIофышIэхэм, УIэшыгъэ КIуачIэхэм, Росгвардием, ФСБ-м, IэкIыб разведкэмкIэ къулыкъум, дзэ прокуратурэм ыкIи следствиехэмкIэ дзэ комитетым, хэгъэгу кIоц IофхэмкIэ органхэм, мэшIогъэкIосэ къулыкъум, бзэджэшIагъэ зезыхьагъэхэм пшъэдэкIыжь ягъэхьыгъэнымкIэ системэм ахэтхэм, лIыкIохэм (посолхэм) ыкIи полномочнэ лIыкIохэм, Гупчэ банкым, ЛъытэкIо палатэм япащэхэм, ахэм ягуадзэхэм, аудиторхэм, шъолъыр пащэхэм, депутатхэм IэкIыб къэрал гражданствэ щагъэпсынэу е ащ зыщыфаехэм ихьанхэу, щыпсэунхэу фитыныгъэ къязытырэ тхылъыр ашIынэу 2021-рэ илъэсым ибэдзэогъу мазэ къыщегъэжьагъэу фитыныгъэ яIэжьэп.
ФэгъэкIотэнхэр
ЦIыфым фэгъэкIотэнэу къытефэхэрэр къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал имызакъоу, телефон зыкIымкIи джы зэригъэшIэнхэ ылъэкIыщт. Ащ фэгъэхьыгъэ законым бэдзэогъум и 1-м къыщыублагъэу кIуачIэ иIэ хъугъэ.
Ипотекэр
ФэгъэкIотэнхэр къыздэлъытэгъэ ипотекэр проценти 6,5-рэ тегъэхъуагъэу ары нахьыпэкIэ къызэратыщтыгъэр. Бэдзэогъум и 1-м къыщегъэжьагъэу ар проценти 7 хъугъэ, анахьыбэу къатыщтыр сомэ миллиони 3 мэхъу.
Джащ фэдэу «унэгъо ипотекэкIэ» заджэхэрэми шапхъэу къыдэлъытагъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афэхъугъэх. НахьыпэкIэ унагъоу сабыитIу е нахьыбэ зиIэхэр ары ныIэп проценти 6 зытегъэхъогъэ чIыфэм хафэщтыгъэхэр. Джы зы кIэлэцIыкIу зэрыс унагъохэми, ар 2018-рэ илъэсыр къызихьагъэм ыуж къэхъугъэмэ, мы ипотекэр анэсы.
Уасэхэм къахэхъощт
Хабзэ зэрэхъугъэу, бэдзэогъум и 1-м къыщыублагъэу псэупIэ-коммунальнэ фэIо-фашIэхэм ауасэ къыхэхъуагъ. Къэралыгъор зэрэщытэу пштэмэ, гурытымкIэ лъытагъэу, проценти 4-кIэ нахьыбэ хъугъэ.
Къэбар дэгъур джы псэупIэ-коммунальнэ фэIо-фашIэхэм апае субсидие къыфэкIонэу зыгъэпсымэ зышIоигъохэм ащ ыпкIэ зэратыгъэ квитанциехэмрэ чIыфэ зэратемылъыр къэзыушыхьатырэ тхылъхэмрэ атынхэ зэримыщыкIэгъэжьыр ары.
«Мир-р» агъэпсын фае
Пенсие е нэмыкI ахъщэ тын къызыфакIоу ар банкым къызIэкIигъахьэхэрэр бэдзэогъу мазэм и 1-м къыщыублагъэу картэу «Мир» зыфиIорэм техьажьынхэ фае. Сыда пIомэ, а зы картэр ары ахъщэхэр джы къызэрагъэхьащтхэр, нэмыкI мы лъэныкъомкIэ агъэфедэнхэ алъэкIыжьыщтэп.
IофшIэпIэ чIыпIэ имыIэу къызэрэнагъэм пае пособие къызэратыхэрэми, сабый ежэу, изакъоу кIэлэцIыкIур зыпIоу IэпыIэгъу джы зыфагъэнэфагъэхэми мы картэр ары ахэр къызэрафэкIощтхэр. Къыхэгъэщыгъэн фаер пенсиехэм афэдэу пособиехэр почтэмкIэ къызэрамытыщтхэр ары. Арышъ, «Мир-р» зимыIэхэр ащ игъэпсын охътэ благъэм ыуж ихьанхэ фае.
Мы картэм ылъэныкъокIэ щыIэныгъэм джыри зы зэхъокIыныгъэ къыхэхьагъ. Бэдзэогъу мазэу къихьагъэм къыщыублагъэу щапIэу сомэ миллион 20-м, нахьыпэкIэ ар сомэ миллион 40-гъ, нахь мымакIэу къызIэкIахьэхэрэм щэфакIоу картэу «Мир-мкIэ» товарым ыпкIэ къэзытымэ зышIоигъохэм ащ фэдэ амал аратынэу пшъэрылъ афашIыгъ.
Мыхэм ыкIи нэмыкI хэбзэгъэуцугъэхэм, шапхъэхэм мы мазэу къихьагъэм кIуачIэ яIэ мэхъу.
Хэутыным фэзыгъэхьазырыгъэр
ХЪУТ Нэфсэт.