Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо фи­лармоние Дунэе Адыгэ Хасэм и Хэсашъхьэ изичэзыу зэхэсыгъо бэ­дзэогъум и 3-м щыкIуагъ.

Адыгэ республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Дунэе Адыгэ Хасэм (ДАХ-м) хэтхэр, Къэбэр­тэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым, Крас­нодар краим, Адыгэ Рес­публикэм я Адыгэ хасэ-хэм ялIыкIохэр, Тыркуем, Сирием, Иорданием къарыкIыгъэхэр зэхахьэм хэ­­лэжьагъэх. ДАХ-м ипрезидентэу Сэхъурэкъо Хьаутий Хэсашъхьэм изэIукIэгъу зэрищагъ.

Лъэпкъ культурэр къэу­хъумэгъэным, хэхъоныгъэ егъэшIыгъэным, адыга­бзэм, тарихъым язэгъэшIэн, зэлъэпкъэгъухэм язэ­лъыIэсыкIэ амалхэр гъэпытэгъэнхэм, гъэмэфэ уахътэм кIэлэцIыкIухэм языгъэпсэфыгъо уахътэ нахь гъэшIэгъонэу зэрагъэкIощтым, ДАХ-м изи­чэзыу Конгресс Налщык зэрэщыкIощтым, лъэпкъым имэфэкIхэр зэрэхагъэунэфыкIыщтхэм, нэмыкIхэм атегущыIагъэх.

ФэгушIуагъэх

Урысыем и Президентэу Владимир Путиным и УказкIэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат щытхъум иорден къызэрэфагъэшъошагъэр ДАХ-м изэхэсыгъо къыщаIуагъ. М. КъумпIылым фэгушIуагъэх, шIоу щыIэр къыдэхъунэу зэIукIэм хэлажьэхэрэм фаIуагъ. Рес­публикэм и ЛIышъхьэу Къум­пIыл Мурат ДАХ-м и Хэсашъхьэ изэ­хахьэ хэлажьэхэрэм апа­шъхьэ къыщыгущыIагъ. Шъо­лъырхэм рэхьатныгъэ арылъыным, лъэпкъ­хэм язэпхыныгъэхэр гъэпытэгъэнхэм ДАХ-р зэ­рэпылъыр, динэу алэжьырэр зэгурыIоныгъэм зэрэфэIоры­шIэрэм имэхьанэ зыкъызэриIэтырэр къыхигъэщыгъэх.

— Бзэр, лъэпкъ культурэр къэухъумэгъэнхэмкIэ ДАХ-м опыт ин иIэ хъугъэ. Адыгэ лъэп­къым изыкIыныгъэ гъэпытэ­гъэным телъытэгъэ политикэр щыIэныгъэм щыпхырещы, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Лъэпкъ шIэжьым зыкъегъэ­Iэтыгъэным, лIэужхэм язэпхыныгъэ зегъэушъомбгъугъэным, адыгагъэмрэ адыгэ хабзэмрэ зэрахьэхэзэ адыгэу дунаим тетхэр зэрэзэфащэхэрэм дакIоу, адыгэ лъэпкъыр щыIэныгъэм щылъыкIотэным зэрэхэла­жьэрэм, тызыщыпсэурэ къэралыгъошхоу Урысыем имамыр щыIакIэ хэхъоныгъэ ышIыным, лъэпкъхэм языкIыныгъэ гъэпы­тэгъэным ти ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къатегущыIагъ.

Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ДАХ-м ипре­зидентэу Сэхъурэкъо Хьаутий иIофшIагъэ осэ ин фишIыгъ, тиреспубликэ итын анахь лъапIэу медалэу «Адыгеим и Щытхъузехьэр» фигъэшъошагъ. Ме­далыр ритыжьызэ гущыIэ фабэхэр фиIуагъэх.

Хасэхэм язэфэхьысыжьхэр

Зэхахьэм республикэ Адыгэ хасэхэм яIофшIагъэхэр щызэфахьысыжьыгъэх. Тиреспубликэ иобщественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу ЛIы­мыщэкъо Рэмэзан къэралыгъо гъэпсыкIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэ­гъэ­хьыгъэ зэхахьэхэм ямэхьанэ зы­къызэриIэтырэр, адыгабзэм изэгъэшIэн ехьылIагъэхэ тхылъхэр республикэм къызэрэщыдагъэкIыхэрэр ыкIи Краснодар краим, тилъэпкъэгъухэу IэкIыб хэгъэгухэм ащыIэхэм аIэкIагъа­хьэхэзэ зэлъыIэсыкIэ амалхэр щыIэныгъэм зэрэ­щагъэфедэ­хэрэм, мэфэкI, нэмыкI зэха­хьэхэм иеплъыкIэхэр къариIо­лIагъэх.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым и Адыгэ Хасэ итхьаматэу М. Хьа­шIуцIэм изэгъэпшэнхэр щыIэныгъэм къыпкъырэкIых. Лъэпкъ культурэм ихэхъоныгъэхэм Адыгэ Хасэр зэрадэлажьэрэр къыхигъэщызэ, лъэпкъым имэфэкI зэхахьэхэм дунэе мэхьанэ яIэ зэрэхъурэр шIушIагъэхэм ахилъытагъ.

Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм ады­ряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым, Адыгэ Республикэм, Краснодар краим, нэмыкIхэм яIофшIагъэхэм къахигъэщыгъэм тынаIэ тетыдзагъ.

Хабзэм икъулыкъушIэхэмрэ общественнэ движениехэмрэ зэгурыIоныгъэ ахэлъэу Iоф зэ­рэзэдашIэрэм шIуагъэ къеты. Адыгэ шъуашэм, адыгэ быра­къым, адыгабзэмрэ тхыбзэмрэ ямафэхэм, нэмыкI мэфэкIхэм яхэгъэунэфыкIын хабзэмрэ об­щественнэ движениемрэ яIофышIэхэм язэгурыIоныгъэ къащежьагъэх.

ШIушIагъэр зыгъэпытэрэр

Тилъэпкъэгъу кIэлэцIыкIухэм ягъэмэфэ зыгъэпсэфыгъо уахътэ ПсышIопэ районым, Адыгеим, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, фэ­шъхьафхэм нахьышIоу ащызэхэщэгъэным, Хэкужъым къэзыгъэзэжьыхэ зышIоигъохэм IэпыIэгъу афэхъунхэм афэшI зэ­хахьэм къыщыгущыIагъэр макIэп. IофшIагъэу щыIэр икъоу зымышIэхэрэм яеплъыкIэхэм адебгъэштэн плъэкIынэу щытыгъэп.

Общественнэ IофышIэшхоу, ДАХ-м хэтэу МэщфэшIу Нэдждэт къэгущыIагъэхэм ащыщхэм адыригъэштагъэп. Лъэпкъ шIэ­жьым, бзэм, фэшъхьафхэм яхьы­лIагъэу ДАХ-м опытэу иIэр нахьышIоу дгъэфедэмэ, Iофыр хэпшIыкIэу лъыкIотэщтэу къы­Iуагъ.

Тарихъым изэгъэшIэн

Дунаим щызэлъашIэрэ тхакIоу МэщбэшIэ Исхьакъ зэха­хьэм заулэрэ иеплъыкIэхэр къыщиIуа­гъэх. Кавказ заом фэ­гъэхьыгъэ тхылъи 6 къызэ­рэдигъэкIыгъэм къыхигъэщыгъэр лъэпкъым итарихъ зыщыбгъэгъозэным фэшI литературэу щыIэр зэрэбэр ары. Арэу щытми, шъыпкъагъэ зы­хэ­лъыр къы­хэбгъэщыным фэшI куоу тари­хъым инэкIубгъохэр пшIэнхэ фае.

Пачъыхьэм иунашъокIэ адыгэ­хэр ячIыгу зэрэрафыщтыгъэхэм яхьылIэгъэ тхыгъэхэм, адыгэ лъэпкъыр итэкъухьагъэми, шIэжь иIэу дунаим зэрэщыпсэурэм, фэшъхьафхэм МэщбэшIэ Ис­хьакъ къэбарыбэ къариIолIагъ.

Кавказ заом хэкIодагъэхэм яшIэжь саугъэтэу Щэрджэскъалэ щагъэуцугъэм иавторэу Кобл Сул­тIан, Тыркуем къикIыгъэ Йыл­дыз Шекерджи, ДАХ-м ипрезидентэу Сэхъурэкъо Хьаутий, нэмыкIхэм ялъэпкъ гупшысакIэ щыIэныгъэм къыпкъырэкIы.

НыбжьыкIэхэм тарихъыр нахь дэгъоу ашIэным фэшI зэлъыIэсыкIэ амалхэр зэрагъэпытэщтхэм тегущыIагъэх. ДАХ-м итхьа­матэ игуадзэу Шэуджэн Аминэт, ДАХ-м игъэцэкIэкIо куп хэтэу Табышъ Мурат лъэпкъ шIэжьым, шэн-хабзэхэм яхьылIэгъэ тхы­лъым икъыдэгъэкIын зэрэпы­лъыхэм къытегущыIагъэх.

Адыгэ шыхэм якъэгъэлъэгъо­нэу «Иппосфера-2021-р» Санкт­Петербург зэрэщыкIуагъэм, Адыгеим щыщэу ЛIыпшъэкъо Альберт, фэшъхьафхэри ащ ча­нэу зэрэхэлэжьагъэхэм, щытхъу­цIэхэр къызэрэщыдахыгъэхэм Хэсашъхьэм изэIукIэ щытегущыIагъэх.

ЕплъыкIэхэр

Зэхахьэм хэлэжьагъэхэу Йыл­­дыз Шекерджи, КIыкIыхъу Мэ­джыдэ, ЦIыкIушъо Аслъан, Хъот Юныс, Табышъ Мурат, Аслъэн Алый, Iэдэмэкъо Альберт, шыу­мэфэ Залинэ, нэмыкIхэм Хэсашъхьэм изэIукIэ дэгъоу кIуагъэу алъытагъ.

Адыгэ Республикэм и Парла­мент и Тхьаматэ игуадзэу Шъао Аскэр, АР-м IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэхэмкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч, Адыгэ Республикэм гуманитар ушэтынхэмкIэ и Институтэу Т. КIэращэм ыцIэ зыхьырэм ипащэу ЛIыIужъу Адамэ, нэ­мыкI пащэхэу зэхахьэм щызэIукIа­гъэхэм гупшысэ хэхыгъэхэр ашIыгъэхэу тэлъытэ.

ЛIыбзыу Малик, ЛIыбзыу Мы­хьамодэ, Ацумыжъ Юсыф, ЛIы­мыщэкъо Рэмэзан, Сэхъу­рэ­къо Хьаутий, нэмыкIхэм къыхагъэщыгъэр неущрэ мафэм телъытагъэу Iофыбэхэм зэратегущы­Iагъэхэр ары.

ШIухьафтынхэр

ДАХ-р зызэхащагъэр илъэс 30 зэрэхъурэм нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ медальхэр, шIухьафтынхэр Хэсашъхьэм изэхахьэ хэлэжьагъэхэм аратыжьыгъэх. Адыгэ Республикэм щыщхэм медальхэр къызыфагъэшъошагъэхэм ащыщых МэщбэшIэ Ис­хьакъ, ЛIымыщэкъо Рэмэзан, Ацумыжъ Юсыф, ЦIыкIушъо Ас­лъан, Тхьапшъэкъо Альберт, ТIэшъу Светланэ, нэмыкIхэри.

Хэсашъхьэм къыщаIэтыгъэхэ Iофыгъохэм яхьылIагъэхэ унашъохэр щаштагъэх.

ЕмтIылъ Нурбый.