ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ феде­ральнэ къулыкъур зызэхащагъэр илъэс 30 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэ пресс-конференцие джырэблагъэ щыIагъ. Ар зэрищагъ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу АР-м щыIэм ипащэу Галина Цыганковам.

Пэублэм пащэм къызэриIуагъэмкIэ, цIыфхэм IофшIэн ягъэ­гъотыгъэнымкIэ федеральнэ къулыкъур зызэхащагъэр мыгъэ илъэс 30 хъугъэ. 1991-рэ илъэ­сым мэлылъфэгъум «ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэныр» зыфиIорэ унашъоу тикъэралыгъо щаштагъэм кIуачIэ иIэ зыщы­хъугъэ мэлылъфэгъум и 19-м мы мафэр тырагъэфагъ. ЦIыф­хэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къэралыгъо политикэр яIэу­бытыпIэу правовой, экономикэ ыкIи зэхэщэкIо документыр гъэпсыгъэ хъугъэ. А уахътэм къы­щегъэжьагъэу IофшIэнымкIэ ыкIи IофшIэн зимыIэхэр со­циальнэу къэухъумэгъэнхэмкIэ цIыфхэм яконституционнэ фитыныгъэхэр гъэцэкIагъэхэ хъунымкIэ къэралыгъом гарантие къаритыгъ. Джащ фэдэу IофшIэнымкIэ ясэнаущыгъэ къызфа­гъэфедэн алъэкIынэу цIыфхэм фитыныгъэ яIэ хъугъэ. Мы уна­шъом ишIуагъэкIэ нэбгырэ пэпчъ ежь-ежьырэу ыкIи ишIоигъоныгъэкIэ сэнэхьатыр, Iоф­шIэнэу ыгъэцэкIэщтыр, Iоф зэ­ришIэщт шIыкIэр къыхихынхэ елъэкIы.

— ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къулыкъум зэхъокIыныгъэу фэхъугъэхэм къапкъырыкIыхэзэ цIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэным иIо­фыгъохэм ягъэцэкIэн, Iоф­шIэн зимыIэхэр охътэ къинэу зыхэтхэм къыхэщыгъэнхэм, мылъкукIэ IэпыIэгъу афэхъугъэным къэралыгъо политикэр афэIорышIэ. Джащ фэдэу мы унашъом къыхеубытэ Iоф­шIапIэхэм ябэдзэршIыпIэ ана­лиз шIыгъэныр ыкIи ар зэ­тегъэуцожьыгъэныр, IофшIапIэ ямыIэу цIыфыбэ къэмы­нэным епхыгъэ Iофыгъохэр гъэцэкIагъэ хъунхэр, — къы­Iуагъ Г. Цыганковам.

Программэу зэхагъэуцуагъэм къыпкъырыкIызэ лъэныкъо зэ­фэшъхьафхэмкIэ къэралыгъо фэIо-фашIэхэр мы къулыкъум афегъэцакIэ. Ащ ишIуагъэкIэ обществэм социальнэ гумэкIыгъоу хэлъыр нахь макIэ ашIын алъэкIы, социальнэ-экономикэ лъэныкъомкIэ гумэкIыгъоу щы­Iэхэр дэгъэзыжьыгъэхэ мэхъу, предпринимательствэм зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ къэгъэлъэгъо­нышIухэм афэкIо.

— ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къулыкъукIэу зэхащагъэм иIофшIэн нахь къызыбгурыIощтыр тарихъым зызыщыбгъэгъуазэкIэ ары,— еIо Г. Цыганковам. — Советскэ лъэхъаным IофшIапIэ уIухьаным бюро гъэпсыкIэ иIагъ ыкIи ар тыди щыIагъэп. Ар зыфэгъэзэгъагъэр предприятиехэр зыщыкIэхэрэ кадрэхэр гъэунэфыгъэнхэр, нэужым ащ цIыфхэр щыгъэгъозэгъэнхэр ары. Бюром IофшIэнэу ыгъэцакIэщтыгъэр анахьэу зыфэгъэхьыгъагъэр цIыфхэм къэбар алъыгъэIэсыгъэныр ары. Нэужым IофшIэнымкIэ амалэу щыIэхэр нахьыбэ шIыгъэн­хэмкIэ фитыныгъэхэм ыкIи пшъэрылъхэм ягъэзекIон мыщ къыхэхъуагъ. Нэужым тIэкIу шIагъэу цIыфхэр сэнэхьат те­дзэхэм афырагъэджэнхэмкIэ ыкIи ясэнэхьаткIэ шIэныгъэу аIэкIэлъхэм ахагъэхъонымкIэ амалышIухэр щыIэхэ хъугъэ. ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ ыкIи къэбар аIэ­кIэ­гъэхьэгъэнымкIэ, предприя­тие­хэр IофышIэхэмкIэ зэте­­гъэпсыхьэгъэнхэмкIэ, Iоф зы­­шIэн зылъэкIыщт цIыфхэр учетым хэгъэуцогъэнхэмкIэ хозрасчетнэ къэралыгъо бюро агъэпсыгъ. Арэу щытми, IофшIэным ылъэныкъокIэ щы­Iэ гумэкIыгъохэр нахь псын­кIэу дэгъэзыжьыгъэнхэм, Iоф­­шIэнымкIэ бэдзэр шIыпIэм изытет зэхэфыгъэным, Iоф­шIапIэ зимыIэхэм япчъагъэ шъыпкъагъэ хэлъэу уасэ фэшIыгъэным ыкIи ащ социальнэ-политическэ зэфэхьысы­жьэу фэхъун ылъэкIыщтыр гъэ­нэфэгъэным афэшI шIо­гъэшхо къэзытыщт структуракIэ гъэпсыгъэн фэягъ. Ащ фэдэ организациеу хъугъэ цIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къулыкъур.

Къэралыгъо системэм икъулыкъу хахьэу Адыгэ Респуб­ликэм цIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ икъулыкъу 1991-рэ илъэсым мэкъуогъум агъэпсыгъ. ЦIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ Адыгэ хэку гупчэр зызэхащагъэм къыщыублагъэу республикэм икъалэхэм ыкIи районхэм зэкIэми къутамэхэр къащызэIуахыгъэх. 2020-рэ илъэсым АР-м икъэралыгъо казеннэ учреждениеу «Центр занятости населения города Майкопа» зыфиIорэм районхэм ащыIэ гупчэхэр рапхыгъэх. Адыгэкъалэ ыкIи муниципальнэ районхэм ащыIэ къутэми 8 ащ хэхьэ. 2011-рэ илъэсым гъэтха­пэм и 3-м къыщыублагъэу Гупчэм пэщэныгъэ дызэрехьэ Галина Цыганковам.

Пащэм къызэриIуагъэмкIэ, Гупчэр хэушъхьафыкIыгъэ транс­порткIэ зэтегъэпсыхьагъ, пэIудзыгъэ псэупIэхэм анэсынхэмкIэ, цIыфхэм яфэIо-фашIэхэр афагъэцэкIэнхэмкIэ амалышIухэр IэкIэлъых. Къулыкъу­шIэхэр цIыфхэм IэпыIэгъу афэ­хъунхэм ренэу фэхьазырых. IофшIапIэхэм ябэдзэршIыпIэ изытет зыфэдэм цIыфхэр щегъэгъуазэх, къулыкъум иIофшIэн зэрэзэхищэрэм фэгъэхьыгъэ тхыгъэхэр гъэзетхэм къыхаутых, Интернетым къырагъахьэх. Мыщ фэдэ шIыкIэм ишIуагъэкIэ социальнэ мэхьанэ зиIэ къэбарыр цIыфхэм икъоу алъагъэIэсы.

КIАРЭ Фатим.

Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъэх.