Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат хэлажьэзэ лэжьы­гъэм иIухыжьын къызэрэблагъэрэм епхыгъэ республикэ зэIукIэ ты­гъуасэ щыIагъ. 2021-рэ илъэсымкIэ лэжьыгъэм иIухыжьын чIыгу­лэжь­хэр зэрэфэхьазырхэм епхыгъэ Iофыгъохэм атегущыIагъэх.

Ащ хэлэжьагъэх АР-м и Къэ­ралыгъо Совет — Хасэм итхьаматэу Владимир Нарожнэр, Адыгэ Республикэм иминист­рэ­хэм я Кабинет хэтхэр, хэ­бзэ­у­хъумэкIо къулыкъухэм ялIы­кIо­хэр, республикэм имуниципальнэ образованиехэм япащэхэр ыкIи яспециалистхэр, мэкъумэщ предприятиехэм яIэшъхьэтетхэр.

ЗэIукIэр къызэIуихызэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, чIыгу гек­тар мини 115,2-мэ бжыхьасэхэр ащыIуахыжьынхэу щыт. Анахь зернэ культурэ шъхьаIэр — коцыр зыщапхъыгъэр гектар мин 93,4-рэ фэдиз мэхъу. Гъэтха­сэ­хэм япхъын ыкIэм фэкIо, ощх­хэм ар нахь къагъэхьылъагъ. НепэкIэ гектар мин 97,2-мэ гъэтхасэхэр ащапхъыгъэх, ахэм ащыщэу зернэ культурэхэр чIыгу гектар мин 33,8-мэ арагъэкIугъэх.

«Лэжьыгъэм ипхъын охътэ къызэрыкIоп зытефагъэр. Агропромышленнэ комплексым щы­лэжьэрэ пстэуми сафэраз бжыхьасэхэм якъэухъумэнкIэ зэрахьэгъэ Iофтхьабзэхэм апае. ТиIофшIэнкIэ джыдэдэм мэхьанэшхо зиIэ чэзыум тыхэт. ЧIыопсым изытет елъытыгъэу нахь зэдегъэштэныгъэ зэкIэми тхэлъын фаеу мэхъу пIэлъэ гъэ­нэфагъэхэм къакIоцI лэ­жьыгъэ дэгъу Iутхыжьыным пае. Тифермерхэм гуетыныгъэ фыряIэу япшъэрылъ зэрагъэцэкIэщтым, лэжьыгъэм иIухыжьын фэгъэзэгъэ пстэуми зыпари къызэрэзытырамыгъэнэщтым сицыхьэ телъ. Ау, Iо хэлъэп, чIыопсым изытети нэмыкI лъэныкъохэми лэжьыгъэм иIухыжьын тэрэзэу зэшIохыгъэнымкIэ яфэмэ-бжьымэ къатыримы­хьа­нэу хъущтэп», — къыIуагъ Къум­пIыл Мурат.

АР-м и ЛIышъхьэ чIыгулэжьхэм игъо афилъэгъугъ гъэстыныпхъэ-щыфэ материалхэм, джащ фэдэу мэкъумэщ техникэм ищыкIэгъэщт пкъыгъохэм анаIэ атырагъэтынэу, техникэу лэжьыгъэм иIухыжьынкIэ агъэфедэрэр щынэгъончъэу зекIонымкIэ, машIом зыкъымыштэнымкIэ ыкIи нэмыкI лъэныкъо­хэмкIэ сакъынхэу.

Республикэм иагропромышленнэ комплекс джырэкIэ изытет фэгъэхьыгъэу къыIотагъ АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Ан­заур. Ащ къы­зэрэхигъэщы­гъэмкIэ, чылапхъэ­хэм язытеткIэ, джырэ лъэп­къы­шIухэу къыхахыгъэхэм ягъэфедэнкIэ сакъыныгъэ къызхагъэфэн фае. Чылап­хъэу халъхьагъэр лъэпкъ 80 фэдиз мэхъу, ахэр чылапхъэ­хэм якъы­хэхынкIэ къэралыгъо реестрэм хагъэхьагъэхэм ащыщых.

Джащ фэдэ чылэпхъэшIухэу чIыгум рагъэкIугъэр процент 96-рэ фэдиз мэхъу. Чылапхъэу халъхьэхэрэр зэблэхъугъэнхэм пае бжыхьэсэ коц чылапхъэу тонн 301-рэ гектар 2633-м рагъэкIугъ, пстэумкIи республикэм ихъызмэтшIэпIэ 35-рэ ащ къыхиубытагъ. 2021-рэ илъэсым Iуахыжьыщт лэжьыгъэм тегъэ­псыхьагъэу халъхьагъэр ыпшъэ­кIэ агъэнэфэгъагъэм шъхьа­дэ­кIыгъ, зэкIэмкIи чIыгум рагъэ­кIугъэм ипроцент 37,5-рэ фэдиз хъугъэ. Адыгэ Республикэм лъэпкъыкIэхэр зэрэщагъэфедэхэрэм, шIэныгъэлэжьхэм къыхахыгъэ лъэпкъ анахь дэ­гъухэр чIыгум рагъэкIунхэм анаIэ зэрэтырагъэтырэм, хъыз­мэтшIапIэхэм джырэ уахътэм къыпкъырыкIырэ пшъэрылъхэм япхыгъэу зэупчIыжьын-зэдэгущыIэнхэр зэрэзэдыряIэхэрэм яшIуагъэкIэ республикэм бжы­хьэсэ коц лэжьыгъэ ин щыIуа­хыжьын алъэкIы.

Джащ фэдэу мэкъумэщ техни­кэм игъом игъэхьазырын зэ­шIохыгъэ зыхъукIэ, агротехникэ пIэлъэ кIэкIхэм къакIоцI губгъо IофшIэнхэр агъэцэкIэнхэ алъэ­кIыщт. Лэжьыгъэм иIухыжьынкIэ комбайнэ 526-рэ ыкIи хьылъэзещэ автомобиль 751-рэ хьазыр.

Адыгеим и ЛIышъхьэ хэу­шъхьафыкIыгъэу ынаIэ зытыригъэтыгъэхэм ащыщ чIыгулэжьхэм субсидиехэр ятыгъэнхэм иIофыгъо. Ащ къызэрэхигъэ­щыгъэмкIэ, шIуагъэ къэзытыщт ыкIи игъом къызфагъэфедэн алъэкIыщт IэпыIэгъумкIэ Iоф­тхьэбзэ зэфэшъхьафхэр агросекторым щызэшIуахынхэ фае.

Адыгэ Республикэм мэкъу­-мэ­щымкIэ и Министерствэ къы­зэритыгъэмкIэ, мы илъэсым чIы­гулэжьхэм къафагъэшъошэщт грантхэмрэ субсидиехэмрэ сомэ миллион 389,1-рэ фэдиз апэ­Iухьащт. Ащ щыщэу сомэ миллион 33,33-рэ фэдиз аIэкIагъэхьэгъах. Мэкъу-мэщым щылажьэхэрэм амал зэриIэкIэ нахь псынкIэу ахэр аIэкIэгъэхьэ­гъэнхэ фае.

Адыгеим и ЛIышъхьэ анахьэу къыхигъэщыгъэхэм ащыщ ма­шIом зыкъымыштэнымкIэ Iоф­тхьабзэхэр зэрэзэрахьэхэрэм а субсидиехэм ятын епхыгъэу зэрэщытыр. Пынджыр Iуахыжьы зыхъукIэ къыпыкIырэ пыдза­фэ­хэмрэ уцыжъхэмрэ агъэстыхэ хъумэ шапхъэу щыIэхэр амыу­къонхэм фэгъэхьыгъэ къэбар икъур чIыгулэжьхэм аIэкIагъэ­хьан зэрэфаер КъумпIыл Мурат къыIуагъ. А Iофым фэгъэхьы­гъэу нахь игъэкIотыгъэу къэгущыIагъ Урысыем и МЧС Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Станислав Илющенкэр.

Лэжьыгъэм иIухыжьын гъэ­хъагъэ хэлъэу ухыгъэ хъуным пае анахь лъэшэу анаIэ зытырагъэтын фэе Iофыгъо заулэхэр КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъэх. Ахэм ащыщых техникэр игъом гъэхьазырыгъэныр, гъэстыныпхъэ-щыфэ материалхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэр, лэжьыгъэм изещэн щынэгъончъэу щытыныр. А лъэныкъомкIэ Iофтхьабзэу зэрахьэхэрэм къащыуцугъэх Адыгэ Республикэм и МВД игъэIорышIапIэ ипащэ игуадзэу Гусэрыкъо Рамзин, техникэм изытет лъыплъэгъэнымкIэ Къэралыгъо инспекцием иIэшъхьэтетэу Тхьайшъэо Мурат.

Къулыкъу зэфэшъхьафхэм акIуачIэ зэрагъэуIунышъ лэжьыгъэ Iухыжьыгъом чIэнагъэ амы­шIэу, щынэгъончъэу, агъэцэ­кIэ­жьыгъэ техникэр дэгъоу агъэфедэным КъумпIыл Мурат анаIэ тыраригъэдзагъ. ИщыкIагъэу зыщыхъурэм кIочIэ ыкIи техникэ тедзэхэр агъэфедэнхэу ари­Iуагъ.

«Лэжьыгъэм иIухыжьын гъэ­хъагъэ хэлъэу кIоным пае кIуа­чIи амали щыIэр зэкIэ зэдэдгъэфедэным мэхьанэшхо иIэу щыт. Мэкъу-мэщымкIэ Минис­терствэм, муниципалитетхэм фермер хъызмэтшIапIэхэм IэпыIэгъу ренэу аратын ыкIи хы­ныгъом илъэхъан къэуцурэ Iофыгъохэр псынкIэу зэшIуахынхэ фае», — къыкIигъэтхъыгъ КъумпIыл Мурат.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу