Джыри къахэхъощт
ЕджапIэхэмрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэмрэ чIыпIакIэу яIэщтхэм афэгъэхьыгъэу республикэм щыпсэухэрэм къагъэхьырэ тхылъхэр Адыгеим шъолъыр гъэIорышIэнымкIэ и Гупчэ испециалистхэм атхых.
Ныбжь зэфэшъхьаф зиIэ кIэлэцIыкIухэм гъэсэныгъэ ягъэгъотыгъэным иамал къэзытырэ программэ заулэ Адыгеим щагъэцакIэ. КIэлэцIыкIухэу илъэ- си 3-м къыщегъэжьагъэу 7-м нэс зыныбжьхэм апае муниципальнэ образование заулэхэм ягруппэхэм кIэлэцIыкIу бащэ зэрысхэр ахэтых. ЕджапIэм джыри мыкIорэ кIэлэцIыкIухэр зыщаIыгъхэ организациехэм (ясельнэ группэхэр) япчъагъэ нахьыбэ шIыгъэн фае. А фэныкъоныгъэхэм къапкъырыкIыхэзэ республикэм проект гъэнэфагъэ щызэхагъэуцуагъ, ар зыфэгъэхьыгъэр зыныбжь илъэсищым шIомыкIыгъэ кIэлэцIыкIухэр зыщаIыгъыщтхэр нахьыбэ шIыгъэнхэр ары.
Илъэсэу икIыгъэм федеральнэ бюджетым къыхэкIыгъэ ахъщэмкIэ Адыгеим ащ фэдэ организации 5 щызэхащагъ, зэхэубытагъэу ахэм чIыпIэ 1200-рэ яI, ызыныкъор илъэси 3-м шIомыкIыгъэ кIэлэцIыкIухэм апай. ЧIыпIэ бюджетхэм яшIуагъэкIэ а охътэ дэдэм чIыпIи 120-рэ зэхащэн амал яIагъ. Ащ нэмыкIэу Iоф зышIэрэ организациехэу кIэлэцIыкIухэр зыщаIыгъхэрэм зэтегъэпсыхьажьын зэхъокIыныгъэхэу афашIыгъэхэм адиштэу илъэси 3 мыхъугъэ кIэлэцIыкIухэм апае чIыпIэ 366-рэ яIэ хъугъэ. Муниципальнэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм адакIоу къэралыгъо программэу «Гъэсэныгъэм хэхъоныгъэ егъэшIыгъэныр» зыфиIорэм диштэу илъэсэу икIыгъэм кIэлэцIыкIухэм апае чIыпIэ 50 унэе предпринимательхэм мылъкукIэ агъэпсын алъэкIыгъ. ЕджапIэм джыри мыкIорэ кIэлэцIыкIухэм ягъэсэныгъэ тегъэпсыхьэгъэ программэм диштэу IофшIэн гъэнэфагъэ зэшIуахынымкIэ ахэм лицензие яIэу щыт.
2021-рэ илъэсым нэбгырэ 48-м тегъэпсыхьэгъэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIи 4 агъэпсыщт, чIыпIэ 240-р зыныбжь илъэси 3-м шъхьадэмыкIыгъэхэм апай. Къалэу Мыекъуапэ иурамэу Михайловым группэ 12-мэ атегъэпсыхьэгъэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIакIэ къыщызэIуахыгъ, ахэм ащыщэу 6-р зыныбжь илъэси 3-м шIомыкIыгъэхэм апай. Мыщ ишIын пэIухьагъ федеральнэ ыкIи шъолъыр бюджетхэм яахъщэ. Проектыр зэхагъэуцо зэхъум инфраструктурэм ылъэныкъокIэ ящыкIэгъэщтхэр зэкIэ икъоу къыдалъытагъэх. ЗипсауныгъэкIэ щыкIагъэ зиIэ кIэлэцIыкIухэм яегъэджэнрэ япIунрэкIи зэкIэ мыщ къыщыдалъытагъ.
«ЕджапIэхэм ачIэсхэм гъэсэныгъэ дэгъу ягъэгъотыгъэныр ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм ячэзыу ежэхэрэр нахь макIэ шIыгъэнхэр ары непэкIэ къэралыгъо программэхэм пшъэрылъ шъхьаIэу къыдалъытэрэр. ГъэцэкIэкIо хабзэм ифедеральнэ къулыкъухэм IэпыIэгъу икъу къамытэу ахэр бгъэцэкIэнхэ плъэкIыщтэп. Лъэпкъ проектхэм атегъэпсыхьагъэу республикэм мы аужырэ илъэситIум щызэшIотхырэ Iофыгъохэм къагъэлъагъо республикэр кIэщакIо зыфэхъугъэ Iофтхьабзэхэм шIуагъэу къахьырэр. Мы аужырэ илъэситIум республикэм кIэу еджапIэхэмрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэмрэ къащызэIутхыгъэх. Уахътэм къыгъэуцурэ пшъэрылъхэм адиштэу ахэр зэтырагъэпсыхьагъэх», — къыIуагъ Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Евгений Лебедевым.
Лъэпкъ проектэу «Джырэ еджапIэр» зыфиIорэм тетэу зэхэубытэгъэ гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ организациехэм чIыпIакIэхэр ащызэхэщэгъэнхэм пае республикэм ахъщэ IэпыIэгъу къыIэкIагъэхьагъ. 2020-рэ илъэсым къалэу Мыекъуапэ иурамэу Мартым и 12-м нэбгырэ 1100-м тегъэпсыхьэгъэ еджэпIакIэу щашIыгъэм сомэ 440741300-рэ къыфыхагъэкIыгъ, джащ фэдэу псэупIэу Ханскэм щашIыщт еджапIэу нэбгырэ 250-м телъытагъэм пае сомэ 136540000 къыхагъэкIыгъ. Джащ фэдэу къалэу Мыекъуапэ иурамэу Михайловым нэбгырэ 1100-рэ зычIэфэщт еджапIэ щашIынэу рахъухьагъ, мы илъэсым ар аублэщт.
НепэкIэ Адыгеим зэхэубытэгъэ гъэсэныгъэ зыщаратырэ еджэпIи 138-рэ, гъэсэныгъэ зыщаратырэ организации 143рэ ит.