Социальнэ IофышIэу Адыгеим непэ щылажьэхэрэм шъхьэзэкъо ыкIи сэкъатныгъэ зиIэхэм алъыплъэнхэр зипшъэрылъхэр мымакIэу ахэтых. Ясэнэхьат мэфэкI ехъулIэу ахэм ащыщ зыIудгъэкIагъ. Ниныхъу Ольгэ ищысэкIэ яIофшIэн хэщагъэ тыхъугъ.

Илъэс пчъагъэ хъугъэу, пчэдыжь къэс кушъхьэфачъэм тесэу бзылъфыгъэр сапэ къефэ. Сэлам зэтэхы тызэблэкIы. Мафэ горэм сшIогъэшIэгъонэу ащ сеупчIыгъ: «Сыда пцIэр? Кушъхьэфачъэм утесэу уипсауныгъэ огъэпытэн фае».

— Сэ сцIэр Ольга. Псауныгъэм паеп сызыкIытесыр, социальнэ IофышIэу сыщыт. Сызылъыплъэхэрэр чыжьэ зыдэщысхэр, арышъ, кушъхьэфачъэр сэгъэфедэ, — гушIозэ ащ джэуап къыситы­жьыгъ.

Джары къызхэкIыгъэр социальнэ IофышIэм и Мафэ ипэгъокIэу Ниныхъу Ольгэ гущыIэгъу сыфэхъуныр. Ар цIыфхэм ясоциальнэ фэIо-фашIэхэр зыгъэцэкIэрэ Зэхэубытэгъэ гупчэу Мыекъуапэ дэтым иIофышI.

— ЦIыфхэр социальнэу къэухъумэгъэн­хэмкIэ апэрэ отделениер Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъэ къодыеу, 1991-рэ илъэ­сым, IофшIэныр езгъэжьагъ, — ыгу къэ­кIыжьы Ольгэ. — Социальнэ IофышIэ пэпчъ къалэм ирайонхэр зэтеутыгъэхэу къытфагощыхи, зизакъоу псэурэ нэжъ­-Iужъхэр къыхэдгъэщынхэу пшъэрылъ къытфашIыгъагъ. Уахътэр мэзаем те-фагъ, чъыIэшху, ос зэтетэкъуагъэр зэIуд­гъэзыкIызэ, унагъо пэпчъ тыIухьэщтыгъ. Къин дэдэ тлъэгъугъэ. Къыстефагъэр «шпагаткэм ирайон» зыфаIорэр арыгъэ. Щагум къыдэкIырэ нэбгырэ пэпчъ къэбарым щыдгъэгъуазэщтыгъэ. Джаузэ нэбгыри 7 къэсыугъоигъагъ.

Я 90-рэ илъэсхэр, «зэхъокIыныгъэр» къежьагъэу, къэралыгъомкIи, цIыфхэмкIи къин дэдэу щытыгъ. Анахьэу гъомылапхъэхэм якъэщэфын гъотыгъуаеу хъугъа­гъэ. Тучанхэм чэзыухэр бэу ачIэтыгъэх.

— Нэжъ-Iужъхэм пенсиер къазаратыкIэ, тхъум, нэкулъым, щэм афаещтыгъэх. ЯщыкIагъэм тефэщт ахъщэр къытатэу тучаным тызафакIокIэ, чэзыум къыщытэзаохэу къыхэкIыщтыгъ, — щхызэ къеIуатэ Ниныхъу Ольгэ.

Ау зэхэшIэ куу зиIэм социальнэ Iофы­шIэм къызэрежэхэрэр, ащ иIэпыIэгъу зэрящыкIагъэр къыгурыIощтыгъ. Къиныгъо зэфэшъхьафхэр зэпичыхэзэ уахътэр кIуа­гъэ. Илъэси 8-рэ нахь Iоф ымышIагъэу ипсауныгъэ изытет къызэIыхьи, сигущы­Iэгъу IофышIэм къыIукIыжьынэу хъугъэ. Псау­ныгъэр зыпкъ зеуцожьым, ащ нэмыкI IофшIэнхэм зафигъэзагъ. Ау угукIэ узыфэмыщэгъэ сэнэхьатым Iоф рыпшIэн плъэкIыщтэп. Ольгэ социальнэ IофшIэным 2009-рэ илъэсым къыфигъэзэжьыгъ. Мые­къуапэ ипсэупIэу «Восход» зыфиIорэм щыпсэухэрэ шъхьэзакъохэм илъэс зэкIэ­лъыкIохэм ахэтыгъ. 2012-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу къутырэу Гавердовскэм щыпсэурэ шъхьэзэкъо нэбгыри 6-мэ джы ар алъэплъэ.

Социальнэ IофышIэу ущытыныр псын­кIэп, кIуачIи гузэхэшIэныгъи хэолъхьэх. Уимыгупсэ цIыфым илыуз зэхэпшIэныр къызэрыкIоп, арышъ, мы сэнэхьатым фэгъэзагъэхэм ар гукIи псэкIи къыхахы. Ащ дакIоу, цIыфыгъэшхор зищыкIэгъэ сэнэхьат.

ГущыIэгъу зыфэхъунхэ, ягупшысэхэр зэхэзышIыкIын, зынаIэ къатетын — мы къэтпчъыгъэхэм анахьэу ащыкIэхэрэр зыныбжь хэкIотагъэхэр арых. Мыщ къегъэнафэ социальнэ IофышIэм исэнэхьат мэхьанэ зэриIэр, щыIэныгъэм зэрищыкIагъэр. Джа еплъыкIэр зыдиIыгъэу Ниныхъу Ольгэ илъэс пчъагъэхэм щытхъу хэлъэу Iоф ешIэ.

Нэжъ-Iужъхэм Ольгэ къызэрэуатын щыIэп, лъэшэу якIас, къежэх. Ар пстэуми къадэхъун алъэкIырэп. ТигущыIэгъу уеплъыми ицIыфышIугъэ къыхэщы, узIэпищэу, дахэу мэгущыIэ.

— Анахь хьакIэ лъапIэу къэкIощтым зэрежэхэрэм фэдэу сэ Ольгэ сылъэплъэ,— еIо Анна Гнусаревам. — Ар къэбзэныгъэм зэрэлъыплъэ-рэм, IэшIоу къызэрэсфэпщэ­рыхьэрэм ямызакъоу, сигукъао­хэм къядэIу, къысэкIущтхэ гущыIэхэр къегъотых, сыгукIэ се­гъэIасэ. Ар пстэуми анахь лъапIэу сэлъытэ. Зы гущыIэкIэ къэпIон зыхъукIэ — Ольгэ шIум­рэ гукIэгъумрэ язехьакIу.

Ежь тигущыIэгъуи зэрилъы­тэрэмкIэ, нэжъ-Iужъэу зизакъоу псэурэм социальнэу узэрэлъыплъэщтыр гъэнэфагъэ, ау ана­хьэу ахэр зыщыкIэхэрэр гущыIэ фабэ языIощтхэр, ягукIаехэр зыфаIотэщтхэ цIыфхэр арых.

— Аущтэу шъхьэихыгъэу къыпфыщытынхэм пае, апэрап­шIэу, цыхьэ къыпфашIын фае, — къытиIуагъ Ольгэ. —Сэ илъэс пчъагъэхэм къакIоцI врачэу, кIэлэегъаджэу, инженерэу Iоф зышIагъэхэм салъыплъэнэу хъугъэ. Ахэм зэкIэми шэн гъэнэфэгъэ зырыз ахэлъ, ащ диштэу екIолIакIи къафэбгъотын фае. Губжыгъэу, цакъэу гущыIэхэрэми сарехьылIэ. Къя­хъулIагъэм елъытыгъэу гущыIэ гъэнэфагъэхэр къафэсэгъотых, щысэхэр къафэсэхьых. Нэужым къысфэразэхэу, гушIор анэгу-хэм къакIэщэу сыкъэкIожьы.

Социальнэ IофышIэм ипшъэ­рылъ шъхьаIэу Ниныхъу Ольгэ къыхигъэщырэр амал зимыIэ цIыфхэм IэпыIэгъу афэхъунхэр, неущырэ мафэм пытагъэ хэ-­ лъэу пэгъокIынхэм фэIорышIэнхэр ары.

— Ащ пае IофшIэнэу дгъэца­кIэрэмкIэ пшъэдэкIыжьэу тхьырэр зэрэиныр зэхэтшIыкIын фае, зыдэжь тыкIорэ цIыфыр тиIэпыIэгъу зэрэщыкIэрэр зыщыдгъэгъупшэ хъущтэп, — хигъэу­нэфыкIыгъ сигущыIэгъу.

Нэжъ-Iужъхэм агу пэблагъэ зыпшIыныр, цыхьэ къызфябгъэ­шIыныр IэшIэхэп. Ау а зэпстэури Ольгэ къыдэхъугъ. Илъэс пчъагъэу Iоф зишIэрэм къыфэмыразэхэу зыкъыфагъэзагъэп. Ащ мэхьанэшхо иIэу сэлъытэ.

Социальнэ IофышIэхэм агъэ­цакIэрэм имэхьанэ уасэ фэшIыгъуай, псэпэшхо къэзыхьэу щыт. ЯмафэкIэ непэ тэри тафэгушIо, зэшIуахырэм фэдэ пчъагъэкIэ къафигъэзэжьынэу тафэлъаIо!

Iэшъынэ Сусан. Сурэтым итхэр: Ниныхъу Оль­гэрэ Анна Гнусаревамрэ.