ЦIыфхэм ялэжьапкIэ игъом агъотыжьын фае
ЛэжьапкIэм итынкIэ цIыфхэм яфитыныгъэхэр ухъумагъэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ Iэнэ хъурае Адыгэ Республикэм ипрокуратурэ щыкIуагъ.
Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх федеральнэ хэбзэгъэуцугъэр зэрагъэцакIэрэм лъыплъэгъэнымкIэ республикэ прокуратурэм иотдел ипащэу Максим Лакомовыр, IофшIэнымкIэ Къэралыгъо инспекцием ипащэ игуадзэу Сергей Абрамцевыр, къэралыгъо учреждениехэм ыкIи общественнэ фэIо-фашIэхэм алъэныкъокIэ Iоф зышIэхэрэм япрофсоюз и Адыгэ республикэ организацие итхьаматэу Марина Дзеньдзюк, журналистхэр.
Зэхэсыгъор къызэIуихызэ, цIыфхэм яIофшIэн фитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэр республикэ прокуратурэм лъыплъэнымкIэ икъулыкъу ипшъэрылъ шъхьаIэу зэрэщытым Максим Лакомовым къыкIигъэтхъыгъ. Къэралыгъо хэбзэ къулыкъур ягъусэу хэбзэухъумэкIо ыкIи лъыплъэн къулыкъухэм мы лъэныкъомкIэ Iофхэм язытет зэрагъашIэ, ищыкIагъэ хъумэ, унашъохэр ашIы.
Нэужым федеральнэ хэбзэгъэуцугъэр республикэм зэрэщагъэцакIэрэм лъыплъэгъэнымкIэ прокуратурэм иотдел иIофышIэу Дмитрий Демьяненкэм мы лъэныкъомкIэ хабзэр гъэцэкIагъэ зэрэхъурэм игъэкIотыгъэу къытегущыIагъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, икIыгъэ илъэсым республикэм ипредприятие 39-мэ лэжьапкIэмкIэ чIыфэу сомэ миллион 46,5-рэ (нэбгырэ 789-мэ къагъэхъагъэр) ателъэу прокурорхэм къыхагъэщыгъ. 2021-рэ илъэсым пыкIыгъэ уахътэм предприятии 4-мэ Iоф ащызышIэрэ нэбгыри 169-мэ ялэжьапкIэу сомэ миллион 11,7-рэ аратыжьын фаеу агъэунэфыгъ. Прокурорхэм ашIыгъэ унашъохэмкIэ лэжьапкIэм итынкIэ IофшIэпIэ 40-мэ чIыфэу ателъыгъэ сомэ миллион 51,2-р апщыныжьыгъ.
Ащ фэдэ предприятиехэу зигугъу къашIыгъэхэм ащыщ акционер обществэу «Точрадиомаш» зыфиIорэр. МэзитIум къыкIоцI нэбгырэ 62-мэ ялэжьапкIэ аратыжьыгъэп. IофышIэхэм яфитыныгъэхэр къаухъумэнхэу прокуратурэм зыфагъэзагъ ыкIи ащ ишIуагъэкIэ сомэ миллиони 4,5-м ехъурэ чIыфэр къаратыжьыгъ.
Джащ фэдэу ООО-у «Майкопская ТЭЦ» зыфиIорэм IофшIэнымкIэ хэбзэгъэуцугъэр щаукъуагъэу къыхагъэщыгъ. Предприятием иIофышIэ нэбгыри 156-мэ яIофшIэн фитыныгъэхэр афызэтырагъэуцожьыгъэх ыкIи лэжьапкIэмкIэ чIыфэу сомэ миллиони 10-м ехъурэр аратыжьыгъ. IофшIапIэм игенеральнэ директор административнэ тазыр тыралъхьагъ.
Зэхэсыгъом зыщытегущыIагъэхэм ащыщ IофшIапIэхэм ащыщыбэм хэбзэIахьхэр макIэу зэратыщтхэм фэшI IофышIэхэм зэзэгъыныгъэу адашIырэр икъоу зэрафамыгъэцакIэрэр. Ар анахьэу зыфэгъэхьыгъэр IофшIапIэм Iумытхагъэхэу зэрагъэлажьэхэрэр ары. Мыщ епхыгъэу хъугъэ-шIэгъэ 36-рэ организацие 15-мэ прокурорхэм къащыхагъэщыгъ. Лажьэ зиIэу агъэунэфыгъэ нэбгырэ 12-мэ алъэныкъокIэ административнэ тазырхэр (пстэумкIи сомэ мини 130-рэ) атыралъхьагъэх, нэбгырэ 25-мэ IофшIэнымкIэ зэзэгъыныгъэм адыкIэтхагъэх.
Д. Демьяненкэм къыхигъэщыгъэхэм ащыщ конвертхэм адэлъэу лэжьапкIэр зэратырэм иIофыгъо дэгъэзыгъэ зэрэмыхъурэр. Ащ епхыгъэу хъугъэ-шIэгъэ 59-рэ предприятие 15-мэ ащагъэунэфыгъ. Нэбгырэ 16-мэ административнэ пшъэдэкIыжьэу сомэ мини 119-рэ фэдиз, хэбзэIахьэу сомэ мин 248-рэ атыралъхьагъ.
Iофыгъо шъхьаIэу непэ къэуцухэрэм ащыщ зэхэзыжьыгъэ предприятиехэм ягъэIорышIакIохэм лэжьапкIэмкIэ чIыфэр апщыныжьыныр ищыкIагъэу зэрамылъытэрэр. Мы лъэныкъомкIэ гъэIорышIэкIуи 2-мэ пшъэдэкIыжь прокуратурэм аригъэхьыгъ ыкIи сомэ миллиони 3,5-рэ чIыфэр IофышIэхэм аратыжьыгъ.
Инспекцием иIофышIэу Сергей Абрамцевым къызэриIуагъэмкIэ, Iоф зышIэхэрэм яфитыныгъэхэр къаухъумэнхэр, игъом лэжьапкIэр аратымэ лъыплъэнхэр пшъэрылъ шъхьаIэу яIэхэм ащыщ. Ахэр зэрагъэцакIэхэрэр ауплъэкIух, хэукъоныгъэхэр къыхагъэщыгъэмэ, IофышIэхэм лэжьапкIэр игъом язымытырэ организациехэм тхылъхэр афагъэхьых, зэрагъэцакIэрэм лъэплъэх. 2020-рэ илъэсым лэжьапкIэм итын фэгъэхьыгъэу уплъэкIун 60 инспекцием зэхищагъ ыкIи чIыфэу сомэ миллион 12-м ехъу ахэм ателъэу къыхагъэщыгъ. А ахъщэр зэкIэ апщыныжьыгъ. Тызхэт илъэсым иапэрэ мэзищ инспекцием уплъэкIун 18-у зэрихьагъэм ишIуагъэкIэ организации 2-мэ сомэ миллиони 6 фэдиз чIыфэ ателъэу агъэунэфыгъ. Зым ыпщыныжьыгъ, адрэм джыри лэжьапкIэмкIэ чIыфэр зэрэтелъ.
Профсоюзхэм я Союз ыцIэкIэ къэгущыIагъ Марина Дзеньдзюк. Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Iоф зышIэрэ цIыфыр хэбзэгъэуцугъэм диштэу IофшIапIэм зэрэщамытхырэм е хэбзэнчъэу ащ Iоф зэрэрагъашIэрэм, ар IофшIапIэм аштэ зэхъум тэрэзэу итхылъхэр фамыгъэпсыхэу, лэжьапкIэр зэрэфагъэнэфэгъэ шIыкIэр зэзэгъыныгъэм димыштэу ыкIи ар игъом зэрэрамытырэм, нэмыкIхэми япхыгъэ гумэкIыгъохэм профсоюзхэри, хэбзэ къулыкъушIэхэри апэуцужьых, ау дэгъэзыжьыгъэ хъурэп. МыщкIэ федэ зиIэ хъурэр IофшIэн къязытырэр ары. Iоф зышIэхэрэм къагурымыIоу щытэп мыщ фэдэ зекIуакIэм иягъэу къякIырэр, ау хэкIыпIэ зэрямыIэм пае еуцолIэнхэ фаеу мэхъу. Марина Дзеньдзюк къызэриIуагъэмкIэ, лэжьапкIэр арамытэу гумэкIыгъо зиIэ IофышIэхэм профсоюзхэм зафагъэзагъэу мы илъэсым къыхэкIыгъэп.
Iофтхьабзэм кIэух зэфэхьысыжь къыфишIыгъ Максим Лакомовым. ЛэжьапкIэм итынкIэ IофшIапIэхэм чIыфэ къатефэныр къызхэкIырэм, а гумэкIыгъом идэгъэзыжьынкIэ ыкIи IофшIакIохэм яфитыныгъэхэр укъуагъэ мыхъунхэмкIэ къулыкъу зэфэшъхьафхэм IофшIэнэу зэрахьэрэр нахь агъэлъэшын зэрэфаер ащ хигъэунэфыкIыгъ. Джащ фэдэу цIыфхэм яIофшIэн фитыныгъэхэр амыукъонхэм фэшI уплъэкIун ыкIи лъыплъэн къулыкъухэр, шъолъырым ихэбзэухъумэкIо ведомствэхэр зэготхэу зэдэлажьэхэмэ шIуагъэ къызэрихьыщтыр къыIуагъ.
Iэшъынэ Сусан.