ТекIоныгъэм и Мафэ фэгъэхьыгъэ сурэт къэгъэлъэгъон Мыекъуапэ щыкIуагъ.

Хэгъэгу зэошхоу 1941 — 1945-рэ илъэсхэм щыIагъэм советскэ народымрэ ащ и УIэшыгъэ КIуачIэхэмрэ пыйхэр зэхакъутэхи, ТекIоныгъэр къы­зыдахыгъэр илъэс 76-рэ зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоным сурэтышI 40-мэ яIофшIагъэ узыIэпещэ.

Адыгэ Республикэм исурэт къэгъэлъэгъуапIэрэ Урысыем исурэтышIхэм я Союз икъутамэу Адыгеим щыIэмрэ зэхащэгъэ къэгъэлъэгъоныр щыIэны­гъэм къыхэхыгъэ сурэтымкIэ къыре­гъажьэ.

Д. Мельниковым исурэт, Хэгъэгу зэошхом иветеранхэу сурэтышIхэм яхьылIагъэр, дахэу къэлъагъо. Шъо зэфэшъхьафхэр сурэтышIым ыгъэфедагъэх, искусствэм ишэн-хабзэхэр куоу къызэIуихыгъэх. Сурэтым итхэм анэгу укIаплъэзэ, уадэгущыIэ пшIоигъоу ухэ­щэтыкIы.

Хэгъэгу зэошхом хэлэжьэгъэ В. Пужлевым игукъэкIыжь ехьылIагъэм Хэгъэгу зэошхом инэкIубгъохэм гукIэ уахещэ.

ЗэлъашIэрэ сурэтышIэу Гъогунэкъо Мухьарбый иIофшIагъэу «ТекIоныгъэм исалют» зыфиIорэм къэгъагъэхэр къыщегъэлъагъох. Къэгъагъэхэр плъыжьых, лъэгъупхъэх, гур къаIэты. ЦIыфхэм ягушIуагъо искусствэм ыбзэкIэ сурэтышIым къегъэлъагъо.

Б. Воронкиным, Ф. ПэтIыуащэм, Г. Назаренкэм, В. Бирюковым, нэмыкI сурэтышIхэм яIэпэIэсэныгъэ уасэ фэпшIызэ, тыкъэзыуцухьэрэ дунаир, ащ идэхагъэ къызэрагъэлъагъорэм уегъэгушIо.

Адыгеим ичIыопс идэхагъэ Г. Назаренкэм къыгъэлъагъозэ, псыхъохэм, мэзхэм, нэмыкIхэм уягупшысэ, гъэшIэгъонэу къахэбгъэщырэр макIэп.

ЩыIэныгъэм, шIэжьым къапкъырыкIырэ сурэтхэу Хъуажъ Рэмэзан ышIыгъэхэр псынкIэу къыбгурыIощтхэп. Сурэтхэр заом хэлэжьагъэхэм къатегущыIэх. Iашэм имызакъоу, Iэмэ-псымэу дзэкIолIым иIагъэхэр сурэтышIым къегъэлъагъох.

Урысыем инароднэ сурэтышIэу Къат Теуцожь икъоджэ гупсэу Гъобэкъуае щыщхэм яхьылIэгъэ сурэтхэу ышIыгъэхэр шIэжьым, лIэужхэм язэпхыныгъэхэм, щыIэныгъэм изэхъокIыныгъэхэм афэ­гъэхьыгъэх.

М. Тыгъужъым исурэтэу лIыжъхэм ящыIакIэ къэзыIуатэрэр уахътэм къызыдихьыгъэу щыт.

Н. ДыдыкIым зыгъэпсэфыгъо мафэм цIыфхэм яуахътэ зэрагъакIорэм уще­гъэгъуазэ. Илъэс заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ, сурэтхэм къаIуатэщтыгъэ хъугъэ-шIагъэхэр непэрэ щыIакIэм еогъапшэх, шIоу ахэлъыр къахэохы.

СурэтышI цIэрыIоу Бырсыр Абдулахь къызэрэтиIуагъэу, зэфэхьысыжьхэр пшIыхэзэ, щыIэныгъэм хэплъагъорэр бэ. Къушъхьэхэм ятеплъэ гъэшIэгъонэу къегъэлъагъо. Хэгъэгу зэошхом илъэ­хъан фашистхэм япытапIэхэр къушъхьэхэм ащагъэпсыгъагъэх. Пыйхэр тичIыгу зырафыжьыхэм къушъхьэхэр, шъоф зэикIхэр, псыхъо чъэрхэр зыгъэпсэфыпIэ хъужьыгъэх.

Адыгеим ичIыопс идэхагъэ сурэтхэмкIэ къэзыIуатэхэрэм Хэгъэгу зэошхом итарихъ ухащэ. Пыйхэр тичIыгу заокIэ къызебанэхэм, лъыр щагъэчъагъ, цIыф пчъагъэ аукIыгъ. ЛIыхъужъныгъэ зезыхьэгъэ тидзэкIолIхэм мамыр щыIакIэр къытфаухъумагъ.

ЗэлъашIэрэ сурэтышIэу, кIэлэегъа­джэу Абрэдж Гощэфыжь исурэтэу «КъэбарыкI» зыфиIорэр гъашIэм иджэрпэджэжьхэм ащыщ. Шыур мэгуIэ, мэбыбы, шъошэ фыжьэу щыгъым къыуегъашIэ къэбар гушIуагъор цIыфхэм псынкIэу алъигъэIэсы зэрэшIоигъор.

Сурэт пэпчъ гупшысэ хэхыгъэ иI. Адыгэ къэралыгъо университетым искусствэхэмкIэ и Институт, респуб­ликэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэм ястудентхэм, кIэлэегъаджэхэм яIэшIагъэхэри къэгъэлъэгъоным щытлъэгъугъэх.

ШIэжь яIэу ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэр Iофыгъо шъхьаIэхэм зэхэщакIохэм ахалъытэхэзэ, къэгъэлъэгъоныр илъэс къэс ТекIоныгъэм и Мафэ ехъулIэу къызэIуахы. Сурэтхэм нэбгырабэ яплъы.

ЕмтIылъ Нурбый.