ПсэолъэшIынымкIэ пшъэрылъхэр
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат шъолъырым Iоф щызышIэрэ псэолъэшI организациехэм япащэхэм тыгъуасэ аIукIагъ. ЗэдэгущыIэгъум хэлэжьагъэх ахэм афэгъэзэгъэ министерствэхэм ыкIи къулыкъухэм ялIыкIохэр, псэолъэшI предприятиехэм япащэхэр.
Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиным псэолъэшIыным хэхъоныгъэ ышIынымкIэ пшъэрылъэу къыгъэуцугъэхэр республикэм зэрэщагъэцакIэхэрэр ары Iофыгъо шъхьаIэу зытегущыIагъэхэр.
АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ ыкIи гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэ игуадзэу Лев Каракян къызэриIуагъэмкIэ, лъэпкъ проектэу «ПсэупIэр ыкIи къэлэ щыIакIэр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу 2030-рэ илъэсым нэс Адыгеим псэупIэ квадратнэ метрэ миллиони 2,6-рэ щашIын фае. БлэкIыгъэ илъэсым атыгъэр квадратнэ метрэ мин 258-рэ мэхъу, 2018-рэ илъэсым егъэпшагъэмэ а пчъагъэр проценти 140-м кIахьэ. Ащ нэмыкIэу псэукIэ амалэу яIэр нахьышIу зышIын зылъэкIыгъэр унэгъо мин 24-рэ. Унэхэр нахьыбэу зыщашIыгъэхэр Тэхъутэмыкъое ыкIи Мыекъопэ районхэр, къалэу Мыекъуапэ.
Непэрэ мафэм ехъулIэу псэолъэшI организацие 34-мэ шъолъырым Iоф щашIэ. Ахэм 2025-рэ илъэсым нэс фэтэрыбэу зэхэт уни 150-рэ ашIынэу фитыныгъэ аратыгъ. Мы илъэсым псэупIэ квадратнэ метрэ мин 300 атынэу агъэнафэ. Щылэ мазэм ыкIи мэзаем къакIоцI квадратнэ метрэ мин 36,4-рэ ашIыгъах, блэкIыгъэ илъэсым мыщ фэдэ иуахътэ егъэпшагъэмэ ар проценти 110-м ехъу.
ПсэупIэхэм яшIын фэгъэзэгъэ хъызмэтым хэхъоныгъэ ышIыным фэшI псэолъэшI организациехэм чIыфэхэр, субсидиехэр аратых. АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Шэуджэн Заур къызэриIуагъэмкIэ, илъэсым къыкIоцI банкхэм атыгъэ ипотекэ чIыфэхэм япчъагъэ процент 38-кIэ нахьыбэ хъугъэ. 2020-рэ илъэсым республикэм къащаIахыгъэ мыщ фэдэ кредитхэм яставкэ проценти 2,73-кIэ къеIыхыгъ ыкIи 7,29-м нэсыгъ. Щылэ мазэм ипэублэ ехъулIэу республикэмкIэ цIыфхэм къырахыгъэ ипотекэм пстэумкIи ыуасэ сомэ миллиард 15,2-рэ мэхъу. 2020-рэ илъэсым хэхъуагъэр сомэ миллиарди 2,86-рэ.
ПсэолъэшIыным ылъэныкъокIэ щыIэ къэралыгъо IэпыIэгъум предпринимательхэр щыгъэгъозэгъэнхэм мэхьанэшхо зэриIэр Адыгеим и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъ. Мыщ епхыгъэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэу ыкIи кIэу къыхахьэрэм епхыгъэ къэбарыр псэолъэшI организациехэм игъом алъыгъэIэсыгъэн фаеу ылъытагъ.
— ЗэIухыгъэу ыкIи шIуагъэ къытэу Iоф зышIэ зышIоигъохэм зэкIэми хабзэм икъулыкъухэр IэпыIэгъу афэхъунхэм фэхьазырых. АщкIэ федеральнэ гупчэм къытырэ амалхэр къызфэдгъэфедэзэ зищыкIагъэхэм тишIуагъэ ядгъэкIыным мэхьанэшхо иI. Ау ежь псэолъэшI организациехэми къатефэрэр агъэцэкIэн фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Фэтэрыбэу зэхэт унэхэм яшIын зимылъку хэзылъхьагъэу агъэпцIагъэхэм яIофыгъуи республикэм ипащэ къыщыуцугъ. Мы гумэкIыгъор дэгъэзыжьыгъэнымкIэ шъолъырым Iофышхо зэрэщашIэрэр къыхигъэщыгъ. Джащ фэдэу псэупIэхэм яшIын зэрэлъыкIуатэрэм пытагъэ хэлъэу лъыплъэгъэн зэрэфаер хигъэунэфыкIыгъ, ащкIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр къафишIыгъэх.
Унэхэр зытырашIыхьащтхэ чIыгу Iахьхэр муниципалитетхэм агъэнэфэнхэм иIофыгъуи шъхьафэу тегущыIагъэх. Мы лъэныкъом пстэуми анаIэ тырагъэтынэу, федеральнэ программэу «Стимул» зыфиIорэм шъолъырыр хэлэжьэным фэшI ищыкIэгъэ тхьапэхэр къагъэхьазырынхэу АР-м и ЛIышъхьэ къариIуагъ.
— ПсэупIэ комплексхэм яшIын ежъугъэжьэным ыпэкIэ социальнэ ыкIи транспорт инфраструктурэм хэхъоныгъэ зэришIын фаем шъуегупшыс. НахьыбэрэмкIэ ар зыфэгъэхьыгъэр кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм, еджапIэхэм, IэзапIэхэм яшIын, щагухэм язэтегъэпсыхьан ары, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Планэу щыIэм диштэу псэолъэшI IофшIэнхэр зэрэзэхащэрэм ыкIи ведомствэхэм азыфагу зэгурыIоныгъэ зэрилъым ишIуагъэкIэ энергетикэм ыкIи гъэстыныпхъэ шхъуантIэр цIыфхэм аIэкIэгъэхьэгъэным епхыгъэ Iофыгъуабэ зэшIохыгъэ зэрэхъурэр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыIуагъ.
— Экономикэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ псэолъэшIыныр ары апэ итын фаер. Тызэгъусэу, зыкIыныгъэ тазыфагу илъэу Iоф зызэдатшIэкIэ ары псэолъэшIыным ылъэныкъокIэ УФ-м и Президентэу Владимир Путиным къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр зэшIохыгъэхэ зыхъущтыр, — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу.