Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо орэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыер» зызэха­ща­гъэр илъэс 30 хъугъэ.

Лъэпкъ искусствэр дунаим лъагэу щызыIэтыгъэмэ ащыщ «Ислъамыем» ихудожественнэ пащэу Нэхэе Аслъан. Ар Урысыем, Адыгеим, Къэрэщэе­-Щэр­джэсым янароднэ артист, Къэ­бэртэе-Бэлъкъарым, Пшызэ искусствэхэмкIэ язаслуженнэ IофышIэшху. Композиторэу Дмитрий Шостакович ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ шIухьафтыныр къыфагъэшъошагъ, Адыгэ Рес­публикэм и Къэралыгъо премие илауреат.

Нэхэе Аслъан Адыгеим иапэ­рэ профессиональнэ композитор, Адыгэ Республикэм икомпозиторхэм я Союз итхьамат, общественнэ Iофхэм чанэу ахэ­лажьэ. Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгэ Республикэр ылъэ пытэу теуцоным иIахьышхо хишIыхьагъ.

КIэщакIохэр, зэхэщакIохэр

Илъэс 30-м нахьыбэкIэ узэ­кIэIэбэжьмэ, филармонием ипащэу щытыгъэ Хъот Заур, ком­позиторэу Нэхэе Аслъан кIэщакIо фэхъухи, орэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыер» зэхащагъ.

Орэд къэзыIощтхэри, къэ­шъуа­кIохэри, оркестрэм хэтыщт­хэри къагъотыгъэх. А уахътэм орэдыIохэм артист цIэрыIо ахэ­мытыгъэми, ансамблэм ирепертуар дэгъоу зэригъэфагъ. Апэрэ концертыр гъэтхапэм Мыекъуапэ къыщитыгъ.

«Ислъамыер» искусствэр зышIогъэшIэгъонхэм псынкIэу агу рихьыгъ. Краснодар, Щэр­джэскъалэ, Налщык пчыхьэзэхахьэхэр ащыкIуагъэх.

Тыркуем рагъэблагъэ

Ижъырэ орэдхэм афэгъэхьыгъэ дунэе фестивалэу Тыркуем икъалэу Бандырмэ щы­зэхащагъэм «Ислъамыер» ра­гъэблэ­гъагъ. Адыгэ мэкъамэхэр, орэд­хэр дунаим щигъэIугъэх, лъэпкъ искусствэм хахъо фишIыгъ.

— 2003-рэ илъэсым адыгэ лъэпкъ орэдым фэгъэхьыгъэ фестивалэу Тыркуем щыкIуа­гъэм сыхэлэжьэнэу синасып къызэрихьыгъэр сщыгъупшэрэп, — къытиIуагъ бзэхэр зыщызэрагъашIэрэ Гупчэу Мыекъуапэ дэтым ипащэу Едыдж Мэмэт. — КIэух концертэу Анталием культурэм и Унэшхоу «Аспендос» зыфиIорэм щыкIуагъэм нэбгырэ мини 4-м нахьыбэ щеплъыгъ.

США-м, Бразилием, Аргентинэ, Европэм ихэгъэгухэм, нэ­мыкIхэм ащыщхэр концертым щызэIукIагъэх. «Ислъамыем» лъэпкъхэр зэрэзэфищагъэхэр, адыгэмэ япэсэрэ искусствэ ибаиныгъэ куоу къызэригъэ­лъэгъуагъэхэр дунэе къэбар хъугъагъэ.

Культурэм и Мафэхэр

Адыгэ культурэм и Мафэхэр 1997-рэ илъэсым Москва щыкIуагъэх. «Ислъамыер» рес­публикэм имэфэкI зэхахьэхэм ахэлэжьагъ, искусствэм нахь цIэрыIо щыхъугъ.

2000-рэ илъэсым Адыгеим культурэмкIэ имафэхэр Карелием щызэхащагъэх. «Ислъамыем» адыгэ орэдхэр Карелием щигъэжъынчыгъэх. Рес­публикэхэм язэфыщытыкIэхэр щыIэныгъэм щыпытагъэх. Ка­релием итворческэ купхэри Адыгеим къэкIуагъэх.

Кавказ имамыр

Шъолъырхэм яфестивалэу Кав­каз имамыр щыIакIэ на­хьышIу шIыгъэным ехьылIагъэм «Ислъамыер» пчъагъэрэ хэлэ­жьагъ, къыщытхъугъэх.

— ТиорэдхэмкIэ, тикъашъо­хэмкIэ лъэпкъ зэлъыIэсыкIэ амалхэр щыIэныгъэм щыпхырытщыхэзэ, Адыгеир Урысыем, IэкIыб хэгъэгухэм нахьышIоу ащашIэ хъугъэ, — къеIуатэ Нэхэе Аслъан. — Адыгэ Республикэм «Ислъамыер» илэгъу. Республикэм илъэс зэ­фэшъхьафхэм пэщэныгъэ ды­зезыхьагъэхэм, хэбзэ къулы­къушIэхэм гъэзетымкIи «тхьа­шъуегъэпсэу» ясIожьы сшIоигъу.

«Ислъамыем» непэ орэдыIо 20, къэшъокIо 20, оркестрэр хэтых. Правительствэм ишIуагъэ­кIэ ансамблэм зиушъомбгъугъ.

ЦIэрыIох

Адыгэ Республикэм инароднэ артистхэу ХъокIо Сусанэ, Агъыр­жьэнэкъо Саныет, Къумыкъу Щамсудинэ, Лъэцэр Светланэ, Мышъэ Андзаур, фэшъхьафхэр искусствэм щыцIэрыIох.

«Гощэгъэгъым игъыбзэ», «Щы­­рытIымыр», нэмыкI орэдхэри ХъокIо Сусанэ къызыхи­дзэхэкIэ, ымакъэ идэхагъэ дунэе искусствэм изехьакIохэм яогъапшэ.

Мышъэ Андзаур пщынэмкIэ орэдыIохэм къадежъыузэ, оркестрэм фэогъадэ. Лъэцэр Светланэ Нэхэе Аслъан зэ­ригъэфэгъэ ижъырэ мэкъамэу «Хьа­гъэуджым изэфакIор» пщы­нэмкIэ къызэрэригъаIорэр дунаим щашIэ, концертхэм рап­содиер къащыхагъэщы.

Пэсэрэ адыгэ орэдхэр хъу­лъфыгъэхэм къызэраIощтыгъэ­хэр къыдэтлъытэхэзэ Къумыкъу Щам­судинэ, Эльдарэ Айдэмыр, Уджыхъу Руслъан, Шъымырзэ Казбек, фэшъхьафхэм тядэIу, искусствэм гухахъо хэтэгъуатэ.

Сирием къикIыжьыгъэ Дер Абир мэкъэ хэхыгъэкIэ орэдыбэ къеIо. МэщбэшIэ Саидэ, ГъашIэ Светланэ, нэмыкIхэм яорэдхэмкIэ «Ислъамыер» къа­гъэдахэ. КъэшъуакIохэм япащэр Пшызэ изаслуженнэ артистэу Сихъу Руслъан. Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артисткэу Лъэустэнджэл Рузанэрэ Р. Сихъум- рэ къашъоу «Ислъамыер» дэхэ дэдэу къашIы.

«Ислъамыер» Урысыем и Правительствэ ипремие илауреат, дунэе фестивальхэм щыт­хъуцIэхэр къащыдихыгъ.

Урысые Федерацием IофшIэнымкIэ и ЛIыхъужъэу, зэлъашIэ­рэ тхакIоу МэщбэшIэ Исхьакъ къызэриIуагъэу «Ислъамыем» ижъырэ орэдхэм псэ къапе­гъэкIэжьы, адыгэ лъэпкъ культу­рэр дунаим тет цIыфхэм алъе­гъэIэсы».

Урысыем, Адыгеим искусст­вэхэмкIэ язаслуженнэ IофышIэшхоу, Къэбэртэе-Бэлъкъарым икомпозиторхэм я Союз ипащэу ХьаIупэ Джэбраилэ къыIуагъ: «Ислъамыем» тэ тымыгъэфе­дэрэ жанрэхэр къегъотых».

Концертхэр

«Ислъамыер» илъэс 30 зэ­рэ­хъугъэм фэгъэхьыгъэ кон­цертыр шэкIогъу мазэм Мые­къуапэ щыкIощт.

Медицинэм иIофышIэхэу зэпахырэ узым пэуцугъэхэм апае гъэтхапэм и 22-м республикэ филармонием шIушIэ концерт щызэхащэщт. «Ислъамыем» июбилей фэгъэхьыгъэ тхыгъэхэр, къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэ­хъурэм ансамблэр зэрэхэла­жьэрэм, Москва, Санкт-Петербург, Урысыем ишъолъырхэм, IэкIыб хэгъэгухэм ащы­кIощт концертхэм яхьылIэгъэ тхыгъэхэр «Адыгэ макъэм» къыхиутыщтых.

Опсэу, «Ислъамыеу» тилъапIэр! Лъэпкъыр, республикэр дунаим нахьышIоу щябгъашIэхэзэ, щытхъоу къытфэпхьырэм тегъэгушхо.

ЕмтIылъ Нурбый.