Теуцожь районым ичIыгулэжьхэм яхьасэхэм къэгъушъыгъэ чIыпIэу ахэтхэр къахагъэщыхэзэ бжыхьасэхэм чIыгъэшIухэмкIэ яшIушIэхэу рагъэжьагъ.

Тэри Джэджэхьабли, Пэнэ­жьыкъуаий, нэмыкIхэми чIы­гъэшIухэр зэрылъхэ дзыо фыжьышхохэр зэрызхэ тележкэхэр губгъохэм аращэхэу зытэлъэгъум, районым иагроном шъхьаIэ ипшъэрылъхэр зыгъэцакIэу, районым ифермерхэм япащэу Блэгъожъ Налбый гущыIэгъу тыфэхъугъ.

Ащ тиупчIэхэм джэуапхэр къаритыжьызэ къызэрэтфиIотагъэмкIэ, механизаторхэм апэ мыгъэ гъэтхэ губгъо IофшIэнхэр зэрэрагъэжьагъэхэр бжыхьасэхэм чIыгъэшIухэмкIэ яшIушIэгъэ­ныр ары. Нафэ къызэрэтфэхъу­гъэмкIэ, Iахьзэхэлъ хъызмэтшIапIэхэми, фермерхэми гъэтхэ губгъо IофшIэнхэр игъом, дэ­гъоу зэшIохыгъэнхэм зэрифэшъуашэу зыфагъэхьазырыгъ.

Ащ фэшыхьат непэ зыфежьэгъэхэ Iофыгъоу ыпшъэкIэ зигугъу къэтшIыгъэр агротехникэ пэрытым къызэриIоу гъэцэкIэгъэным фэшI ящыкIэгъэщт чIыгъэшIухэр пэшIорыгъэшъэу зэрагъэхьазырыгъэр.

— ЗэпстэумкIи районым ибжыхьасэхэм аммиачнэ селит­рэу ахалъхьанэу щытыгъэр тонн 4280-рэ, къащи ягъушъапIэхэм ащагъэтIылъыгъэр тонн 4344-рэ, — еIо Блэгъожъ Налбый. — Механизаторхэр мэгуIэх, фаех бжыхьасэхэм псынкIэу чIыгъэшIухэр ахалъхьанэу. Зыгъэо­хъухэрэ закъор чIыопсым икъиныгъохэр ары — зэ къесы, етIанэ къещхы, чIыгур къэ­гъушъырэп. ЧIыгулэжьхэр гупсэфынхэ алъэкIырэп, мэфэ ошIоу къыхэкIырэр амыгъэхьаулыеу яшIушIэх.

Корр.: Гектар тхьапша шъуи­бжыхьасэхэр зэрэхъу­хэрэр, чIыгъэшIухэр зыIэкIагъэхьэгъахэр?

Б. Н.: ЗэпстэумкIи тибжы­хьасэхэр зэрэхъурэр гектар 18316-рэ. Непэ, гъэтхапэм и 10-м ехъулIэу «дгъэшхэгъахэр» бжыхьэсэ гектар миниплIым ехъу. Ащ щыщэу коцыр зэрэ­хъурэр гектар 14505-рэ, чIыгъэ­шIухэр гектар миниплI фэдизым аIэкIэдгъэхьэгъах. Хьэ гектар 1559-у тиIэм щыщэу 116-м тяшIушIэгъах, рапс гектар 2256-рэ тиI, 132-рэм минеральнэ гъомылэхэр аратыгъах.

— Районым пшъэдэкIыжь гъэнэфагъэ зыхьырэ хъызмэтшIапIэу пшIы ит, — игущыIэ лъегъэкIуатэ Налбый. — Ахэм бжыхьасэу яIэр гектар 9503-рэ. Непэ ехъулIэу чIыгъэшIухэмкIэ зэшIушIэгъахэхэр гектар 1500-рэ фэдиз. Мыхэм ащыщэу бжы­хьасэхэм яшIушIэным зыщыфежьагъэхэр щыр ары — Пщыдатэкъо Альберт зипэщэ фирмэу «Адыгейское» зыфиIоу Пэнэжьыкъуае дэтым бжыхьэсэ гектар 4159-рэ иI, гектар 1080-мэ чIыгъэшIухэр аратыгъах. ЯтIо­нэрэ фирмэу «Шанс» зыфиIоу къутырэу Петровым дэтым ипащэр Уджыхъу Юсыф. Коц гектар 235-у иIагъэм чIыгъэшIухэмкIэ районымкIэ апэу яшIушIэгъах. Ящэнэрэм, Аскъэ­лае щызэхэщэгъэ фирмэу «Возрождениеми» (ипащэр Николай Гамага) коц гектар 520-у ашIагъэм щыщэу 120-мэ яшIушIэ­гъах.

— Джащ фэд, районым ифермерхэми алъэкI къагъанэрэп, чIыопсым икъиныгъохэм амыгъэохъухэмэ, гъэтхэ губгъо Iоф­шIэнхэр анахь охътэшIухэм зэшIохыгъэнхэм фытегъэпсыхьагъэх, — къытфеIуатэ Н. Блэ­гъожъым. — ЗэпстэумкIи ахэр зэрэхъухэрэр, цIыкIухэми, иныхэми 110-м шIокIы. Ахэми бжыхьэсэ гектар 8813-рэ яI. Ащ щыщэу коцыр 7550-мэ, гектар 2400-рэ фэдизмэ чIыгъэшIухэр аIэкIагъэхьэгъах. Хьэ гектар 863-у яIэм щыщэу 116-м яшIушIэгъахэх. Фермерхэм рапс зышIагъэхэри къахэкIыгъ, гектар 400-у ашIагъэм щыщэу 132-м чIыгъэшIухэр аратыгъах.

— Фермер дэгъухэу, илъэс къэс лэжьыгъэ бэгъуагъэ къэзыхьыжьыхэу, джыри гъунэпкъа­кIэхэр зыштэнхэ гухэлъхэр зиIэхэу, непэ зибжыхьасэхэм чIыгъэшIухэр ахэзытэкъогъа­хэхэу е а IофшIэнхэр зыгъэ­псынкIэхэу тиIэхэр бэ мэхъух, — ипсалъэ лъегъэкIуатэ фермерхэм япащэ. — ЗэкIэмэ ацIэ къеIогъуай. Ахэм ащыщ зи­бжыхьасэхэм яшIушIэгъахэу ПэнэжьыкъуаекIэ фермерэу Пэнэшъу Муратэ. Якоц гектар 1763-мэ вертолеткIэ чIыгъэшIу­хэр ахатэкъогъах. Джащ фэдэх ГъобэкъуаекIэ Теуцожь Хьазрэт, Уджыхъу Кемаль, ДжэджэхьаблэкIэ БлэнэгъэпцIэ Муратэ, Нэхэе Айтэч, Мыгу Рэмэзанэ, ТэуйхьаблэкIэ Шъынэхъо Юрэ, Тыгъужъ Аслъан, нэмыкIыбэхэри. КIэкIэу къэпIон хъумэ, ыгурэ ыпсэрэ етыгъэу мылажьэрэ, зичIыгу зыгъэхьаулыерэ, ар зымыгъэбагъорэ фермер тиIэп. Джары илъэс къэс тирайон лэжьыгъэу къыхьыжьырэр на­хьы­бэ зыкIэхъурэр.

Непэ тичIыгулэжьхэр гъэ­рекIорэ IофшIагъэу тызэрыгу­шхохэрэм ягупсэфылIэхэрэп. Джары мы лъэхъаным чIыопсым икъиныгъохэм IофшIэкIэшIоу аIэкIэлъыр пагъэуцужьызэ, зэнэкъокъухэзэ гъунэпкъакIэхэр штэгъэнхэм зыкIыфэлажьэхэрэр, зичэзыу гъэтхэ губгъо IофшIэнхэр игъом зыкIагъэцакIэхэрэр, ябжыхьасэхэм чIыгъэшIухэмкIэ зыкIяшIушIэхэрэр.

Нэхэе Рэмэзан.