Щытхъу хэлъэу IофшIэныр агъэцэкIагъ
Адыгэ Республикэм IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ и Министерствэ блэкIыгъэ илъэсым зэшIуихыгъэр зэфихьысыжьыгъ ыкIи 2021-рэ илъэсымкIэ пшъэрылъыкIэхэр зыфишIыжьыгъэх. Ащ фэгъэхьыгъэ зэхэсыгъом хэлэжьагъэх АР-м и Премьер-министрэ игуадзэу Наталья Широковар, Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу Шъэо Аскэр.
Iофтхьабзэр пэублэ гущыIэкIэ Наталья Широковам къызэIуихызэ, къэзэрэугъоигъэхэм шIуфэс къарихыгъ. 2020-рэ илъэсым зэпачыгъэ къиныгъошхом емылъытыгъэу, республикэм IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ и Министерствэ иIофшIэн зэрифэшъуашэу зэригъэцэкIагъэр ащ хигъэунэфыкIыгъ. Ведомствэм ыпашъхьэ щытыгъэ пшъэрылъхэр гъэхъэгъэшIухэмкIэ зэшIуихыгъэх.
— Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу, пандемием илъэхъан зыныбжь хэкIотагъэхэр яунэхэм арысынхэ фае зэхъум, ахэм фэIо-фашIэу афагъэцакIэхэрэм лъэшэу къазэрэхэхъуагъэр ыкIи социальнэ IофышIэхэм чэщи мафи гъэпсэф ямыIэу а пстэури зэрэзэшIуахыщтым ыуж итыгъэх. УФ-м и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэ Iофтхьабзэу «Мы вместе» зыфиIорэм ведомствэм иIофышIэхэр чанэу зэрэхэлэжьагъэхэмкIэ, социальнэ тынхэмкIэ Iофыгъоу къэуцущтыгъэхэр псынкIэу дэгъэзыжьыгъэнхэм шъузэрэпылъыгъэмкIэ тышъуфэраз, —къыIуагъ Наталья Широковам.
ГущыIэр лъигъэкIотагъ Шъэо Аскэр:
— Обществэм илъэныкъо пстэуми коронавирусым иягъэ аригъэкIыгъ. Пчъагъэрэ хэдгъэунэфыкIыгъ медицинэм иIофышIэхэм анахь къиныр апшъэ зэрэдэфагъэр. Ау, шъо шъуиIофышIэхэри апэрэ сатырхэм ахэтыгъэх. Къиныгъохэм ямылъытыгъэу ведомствэм иилъэс IофшIэн зэрифэшъуашэу ыгъэцэкIагъ.
Адыгэ Республикэм IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч икIыгъэ илъэсым изэфэхьысыжьхэр къышIыгъэх, 2021-рэ илъэсым ведомствэм зыфигъэуцужьырэ пшъэрылъыкIэхэм къатегущыIагъ.
— Пстэуми апэу тыздэлажьэрэр демографием изытет нахьышIум ылъэныкъокIэ зэхъокIыныр ары. ЦIыфхэм нахьыбэ къагъэшIэным, спортым пылъхэм япчъагъэ хэгъэхъогъэным, сабыибэ зэрыс унагъохэм хабзэм IэпыIэгъоу къаритырэм епхыгъэ Iофтхьабзэхэр республикэм зэрэщыдгъэцэкIагъэхэм, нэмыкI лъэныкъохэми язэфэхьысыжьхэр непэ къэтшIыщтых, — къыIуагъ ащ.
Мырзэ Джанбэч къызэриIуагъэмкIэ, цIыфхэр социальнэу къэухъумэгъэнхэм епхыгъэу нэбгырэ 2215-мэ Iоф ашIэ. 2020-рэ илъэсым къыкIоцI социальнэ Iофыгъохэм япхыгъэ шэпхъэ-правовой акт 220-м ехъу аштагъ. Къэралыгъо программэу «ЦIыфхэм социальнэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэныр» зыфиIорэр ведомствэм пхырещы ыкIи икIыгъэ илъэсым сомэ миллион 4164,9-рэу къыфатIупщыгъэм щыщэу сомэ миллион 4124,8-р ыгъэфедагъ. Социальнэ IэпыIэгъу нэбгырэ 153881-мэ арагъэгъотыгъ.
2020-рэ илъэсым республикэм кIэлэцIыкIу 4418-рэ къыщыхъугъ, ар 2019-рэ илъэсым ебгъапшэмэ, нэбгырэ 217-кIэ нахьыб. Ащ щыщэу унэгъо 1336-мэ зэтыгъо ахъщэ тынэу сомэ мин 50 зырыз аратыгъ (ящэнэрэ е ащ къыкIэлъыкIорэ сабый къызфэхъугъэхэр).
Зыныбжь хэкIотагъэхэр джырэ щыIакIэм хэгъэгъозэгъэнхэм ыкIи ящыIэныгъэ нахьышIу хъуным фэIорышIэрэ проектэу «Нахьыжъхэр» зыфиIорэр республикэм щыпхыращы. Ащ игъэцэкIэн сомэ миллиони 7,6-м ехъу пэIуагъэхьагъ.
Нэжъ-Iужъхэм я Мафэ ехъулIэу илъэси 100 зыныбжь е ащ ехъугъэ нэбгырэ 26-мэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ыцIэкIэ шIухьафтынхэр аратыгъэх.
Нэжъ-Iужъхэм япсауныгъэ изытет лъыплъэнхэр, ахэм ящыкIэгъэ IэпыIэгъур арагъэгъотыныр министерствэм мэхьанэшхо зэритырэ Iофыгъохэм ащыщ. БлэкIыгъэ илъэсым республикэм ит унэ-интернатхэм ащыпсэухэрэм сомэ мин 853-рэ зыосэ прививкэхэр афашIыгъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ иунашъо диштэу 2020-рэ илъэсым гъунапкъэу агъэнэфагъэхэм апкъ къикIыкIэ чIыпIэ къин ифэгъэ унагъохэу кIэлэцIыкIухэр зэрысхэм зэтыгъо ахъщэ IэпыIэгъу афатIупщыгъ. Ащ къыхиубытагъ зигъот мэкIэ унэгъо 10896-рэ, ахэм сомэ миллион 39,5-рэ атырагощагъ.
Министрэу Мырзэ Джанбэч игъэкIотыгъэу къызтегущыIагъэхэм ащыщ къэралыгъо программэу «Iэрыфэгъу щыIакI» зыфиIорэр. Ащ къэралыгъом ипащэхэм мэхьанэшхо раты. Адыгеим сэкъатныгъэ зиIэ нэбгырэ мин 35-рэ щэпсэу. ИкIыгъэ илъэсым программэм ипхырыщын сомэ миллиони 8-рэ мин 222-рэ пэIуагъэхьагъ. Ащ ишIуагъэкIэ сэкъатныгъэ зиIэхэм яфэIо-фашIэхэр социальнэ лъэныкъом иобъекти 6-мэ ащафагъэцэкIэнхэ амал щыIэ хъугъэ, псэолъи 133-мэ екIолIапIэхэр афашIыгъэх.
Министрэр зылъыIэсыгъэхэм ащыщ МФЦ-хэм яIофшIэн. Пандемием илъэхъан мы къулыкъум иIофшIэн гъунэпкъэ гъэнэфагъэхэм атетыгъ ыкIи ащ къыхэкIыкIэ цIыфэу зыфэзгъэзагъэхэм япчъагъэ 2019-рэ илъэсым ебгъапшэмэ нахь мэкIагъ — нэбгырэ 402757-рэ, ахэм фэIо-фэшIэ 530368-рэ афагъэцэкIагъ.
КIэухым IофшIэным изэхэщэнкIэ IэпыIэгъу къафэхъугъэ къулыкъухэм зэрафэразэхэр министрэм къыхигъэщыгъ. Джащ фэдэу, илъэсэу икIыгъэм чанэу зыкъэзгъэлъэгъогъэ социальнэ IофышIэхэм афэгушIуагъэх.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъэх.