Коронавирусым ыпкъ къикIыкIэ Урысые Федерацием хэхьэрэ чIыпIэхэм гъэсэныгъэ зэращаратырэ шIыкIэм зэхъокIыныгъэхэр фэхъугъэх. КIэлэеджакIохэри, ны-тыхэри, Адыгеим игурыт еджапIэхэм якIэлэегъаджэхэри шэпхъакIэхэм атехьанхэ фаеу хъугъэ.

КIэлэеджакIохэр пэIудзыгъэу, электрон шIыкIэм тетэу рагъэ­джэнхэр къызыхэкIыгъэр ахэр коронавирусым щыухъумэгъэнхэр ары.

Пандемием илъэхъан электрон амалхэмрэ пэIудзыгъэ шIыкIэмрэ къызфагъэфедэхэзэ, гъэсэныгъэ программэхэр пхыращын зэралъэкIыщтыр Федеральнэ законэу «Урысые Федерацием гъэсэныгъэ зэращарагъэгъотырэм ехьылIагъ» зыфиIорэм ия 108-рэ статья ия 17-рэ Iахь итхагъ. Урысыем гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ 2017-рэ илъэсым шышъхьэIум и 23-м ышIыгъэ унашъоу N 816-р зытетымкIэ гъэсэныгъэ языгъэгъотырэ организациехэм пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу, электроннэу кIэлэеджакIохэр рагъэджэнхэ зэралъэкIыщт шIыкIэр аухэсыгъ.

ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу гъэсэныгъэ арагъэгъот зыхъукIэ, къэбар-телекоммуникационнэ технологиехэр къызфагъэфедэхэзэ, кIэлэеджакIохэмрэ кIэлэегъаджэмрэ зэлъэIэсых.

Электроннэу рагъаджэхэ зыхъукIэ, дистанционнэ технологиехэр агъэфедэзэ, еджэныр пэIудзыгъэу зэхащэни, кIэлэ­еджакIохэмрэ кIэлэегъаджэмрэ зэIукIэнхи алъэкIыщт.

ЯкIэлэцIыкIухэр зэрэрагъэ­джэщтхэ шIыкIэу ны-тыхэм къыхахрэр зэрыт лъэIу тхылъыр ежьхэмкIэ зэрэнахь Iэрыфэгъоу, къэбар-телекоммуникационнэ хъытыоу «Интернетри» къызфагъэфедэзэ, аIэкIагъэхьан фае. Хэти римыгъэзхэу ны-тыхэм ежь-ежьырэу лъэIу тхылъыр атхын фае.

Федеральнэ законэу «Урысые Федерацием гъэсэныгъэ зэращарагъэгъотырэм ехьылIагъ» зыфиIорэм ия 5-рэ, ия 16-рэ статьяхэм къазэращыдэлъытагъэмкIэ, пэIудзыгъэу программэр кIэлэеджакIохэм зэрагъэшIэн языгъэлъэкIырэ техническэ амалхэр зэхэзыщэн фаери, ищыкIагъэу зыхъурэм яунэ исхэу еджэнхэм пае техникэр къязытрэри гурыт еджапIэр ары.

Электрон пкъыгъохэу (компьютерхэу, планшетхэу, ноутбукхэу) къафыхагъэкIыгъэхэм ауасэ атыжьын, зэреджэхэрэ электрон пкъыгъохэр ны-тыхэм яахъщэкIэ къащэфын фаеу къа­зэрараIорэр хэбзэнчъэу щыт. КIэлэцIыкIухэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ япIункIэ, яегъэджэнкIэ, япсауныгъэ гъэпытэгъэнымкIэ, языгъэпсэфыгъо уахътэ зэхэщэгъэнымкIэ санитар-эпидемиологие шапхъэхэу Урысые Федерацием и Къэралыгъо санитар врач шъхьаIэ 2020-рэ илъэсым Iоныгъом и 28-м ышIыгъэ унашъоу N 28-р зытетымкIэ аухэсыгъэхэм 2021-рэ илъэсым щылэ мазэм и 1-м къыщегъэ­жьагъэу кIуачIэ яIэ хъугъэ. Электроннэуи, пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэуи зэреджэрэ программэхэр зэрагъэфедэхэрэм епхыгъэ Iофыгъохэр зэрэзэшIуахыщтхэр ащ щыгъэнэфагъэх.

ЫпшъэкIэ зигугъу къэтшIыгъэ шапхъэхэм адиштэу пэIудзы­гъэу зэреджэхэрэ расписаниер зэха­гъэуцо зыхъукIэ мафэм, тхьамафэм къыкIоцI кIэлэеджакIохэм сыхьат пчъагъэу еджэным пэ­Iуа­гъэхьан алъэкIыщтыр ыкIи предметхэм якъиныгъэ къыда­лъытэн, сыхьатыр 18-м нахь мыгужъоу еджэныр аухын фае. Десэр такъикъ 40 нахьыбэрэ кIонэу щытэп.

Зэхэубытагъэу мафэм къыкIоцI компьютерым зэрэкIэрысынхэ алъэкIыщт такъикъ пчъа­гъэри мы шапхъэхэм ащыгъэнэфагъ. А 1 — 2-рэ классхэм арысхэм такъикъ 20, я 3 — 4-рэ классхэм арысхэм — такъикъ 25-рэ, я 5 — 9-рэ классхэм арысхэм — такъикъ 30, я 10 — 11-рэ классхэм арысхэм такъикъ 35-рэ ныIэп компьютерыр агъэфедэн зэрэфитхэр.

ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу программэхэр гурыт еджапIэм зэрэщырагъэхьыхэрэмкIэ ны-тыхэм макъэ арагъэIун, расписаниехэм, предметхэмкIэ уплъэ­кIунхэр, упчIэжьэгъухэр зэрэзэхащэхэрэм нэIуасэ афашIынхэ фае.

Е. В. Алексейцева. Адыгэ Республикэм ипроку­рор иIэпыIэгъу шъхьаIэу зыныбжь имыкъугъэхэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ хабзэр зэрагъэцакIэрэм гъунэ лъы­зыфырэр.