АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ къеты
ЯIофшIэн осэшIу къыфишIыгъ
Урысыем хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иотделэу Мыекъуапэ щыIэм 2020-рэ илъэсымкIэ иIофшIэн зэфихьысыжьыгъ. Ащ хэлэжьагъэх АР-м и МВД иминистрэ иIэнатIэ охътэ гъэнэфагъэкIэ зыгъэцэкIэрэ БрантI Мурадин, хэгъэгу кIоцI къулыкъум ичIыпIэ отдел ипащэу Щащэ Артур, ащ игуадзэхэр, подразделениехэм япащэхэр.
БрантI Мурадин пэублэ гущыIэм къызэрэщиIуагъэмкIэ, пандемием ыпкъ къикIыкIэ 2020-рэ илъэсыр зэрэхьылъагъэм емылъытыгъэу отделым пшъэрылъэу иIагъэхэр икъоу гъэцэкIагъэхэ хъугъэ. Джащ фэдэу полковникым къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, АдыгеимкIэ мы чIыпIэ къулыкъум иотдел Iоф щызышIэхэрэм япчъагъэ нахьыб, арышъ Мыекъуапэ иполицие икъулыкъушIэхэм шIуагъэ къытэу яIофшIэн зэхащэным мэхьанэшхо раты.
Нэужым къулыкъум иIофшIэн зыфэдагъэм нахь игъэкIотыгъэу къытегущыIагъ полицием иподполковникэу Игорь Овчинниковыр.
Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2020-рэ илъэсым къалэм щызэрахьэгъэ бзэджэшIагъэхэм япчъагъэ къеIыхыгъ. ЗэкIэмкIи блэкIыгъэ илъэсым Мыекъуапэ хабзэр щаукъуагъэу хъугъэ-шIэгъэ 1797-рэ къыхагъэщыгъ. Мы уахътэм къыриубытэу хъункIэн ыкIи зэон, машинэр зэрэIуафыгъэм, псэупIэхэр зэрахъункIагъэм япхыгъэ бзэджэшIагъэхэу зэрахьагъэхэр нахь макIэ хъугъэх. Ащ нэмыкIэу наркотикыр хэбзэнчъэу къызэрэрагъэкIокIырэм епхыгъэу 179-рэ къычIагъэщыгъ.

Iофтхьабзэм икIэухым отделым икъулыкъушIэхэм тапэкIэ анахьэу анаIэ зытырагъэтыщт лъэныкъохэр агъэнэфагъэх.
Зэнэкъокъум зэфэхьысыжьхэр фашIыгъэх
Наркотикхэм апэшIуекIогъэным фытегъэпсыхьэгъэ социальнэ рекламэу «Тызэгъусэу щыIэныгъэр къэтэжъугъэухъум» зыфиIорэм ишъолъыр зэнэкъокъу икIэуххэр зэфахьысыжьыгъэх.
Жюрим хэтыгъ АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ дэжь щызэхащэгъэ Общественнэ советым итхьаматэу Светлана Дорошенкэр. Зэнэкъокъум IофшIэгъи 120-м ехъу къырахьылIагъ.
АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ, АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ наркотикхэр хэбзэнчъэу къезыгъэкIокIыхэрэм алъыплъэрэ иотдел, къэбарлъыгъэIэс амалхэм ыкIи общественнэ организациехэм ялIыкIохэм яIэпыIэгъукIэ ар рагъэкIокIыгъ.
ЗэхэщакIохэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, мы илъэсым социальнэ рекламэм епхыгъэ IофшIэн гъэшIэгъонхэр къырахьылIагъэх. Непэ наркотикхэм япхыгъэу республикэм щыхъурэ-щышIэхэрэр, ахэм зэрябэныхэрэр рекламэу къагъэхьазырыгъэхэм къыраIотыкIых.
Джащ фэдэу специалистхэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, зэнэкъокъум IофшIэнэу къырахьылIагъэхэр нахьыбэу зыфэгъэхьыгъагъэр Iугъо къызыпымыкIырэ наркотик зыхэлъ тутын лъэпкъэу «Снюсыр» ыкIи ащ иягъэ кIэлэеджакIохэм къызэрякIырэр ары. IофшIэнхэм янахьыбэм игъэкIотыгъэу къыраIотыкIыгъ наркотикым пыщагъэ хъугъэ цIыфыр гъогу занкIэ тебгъэхьажьын зэрэплъэкIыщтыр.
Лъэныкъоу «Наркотикхэм апэшIуекIогъэным ыкIи псауныгъэм зэрар езыхырэ шIыкIэхэр щыгъэзыегъэнхэмкIэ анахь буклет дэгъур» зыфиIорэмкIэ хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдахыгъэх кIэлэегъаджэхэу Оксана Давыдовам, Елена Быстрых ыкIи Диана Кожубековам.
«Наркотикым къыкIэупчIэхэрэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэным епхыгъэ макет анахь дэгъур» зыфиIорэмкIэ текIоныгъэр фагъэшъошагъ Мыекъопэ медицинэ училищым истудентэу Михаил Федосеевым. Видеокъэгъэлъэгъон анахь дэгъур къэзышIыгъэу къыхагъэщыгъэр Тэхъутэмыкъое районым ит гурыт еджапIэу N 15-м икIэлэеджакIоу Глеб Лянко.
Зэнэкъокъум текIоныгъэ къыщыдэзыхыгъэхэм яIофшIагъэхэр Москва рагъэхьыщтых, федеральнэ зэнэкъокъум иедзыгъо Адыгеир къыщагъэлъэгъощт.
Хьэхэр зыщагъасэрэ къулыкъум щыIагъэх
Урысые Iофтхьабзэу «Студенческий десант» зыфиIорэм хахьэу Адыгэ къэралыгъо университетым ыкIи Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым ястудентхэр АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ икинологическэ къулыкъу гупчэ кIогъагъэх.
ХьакIэхэм къапэгъокIыгъ подразделением ипащэу, полицием имайорэу Владислав Прокофьевыр. ЗекIор рамыгъажьэзэ къулыкъоу зипащэм тарихъэу пылъыр, агъасэрэ хьэхэр зыфэдэхэр, полицием ахэр иIэпыIэгъушIоу зэрэщытхэр В. Прокофьевым студентхэм къафиIотагъэх.
«2020-рэ илъэсым къулыкъушIэ хьэхэм яшIуагъэкIэ бзэджэшIэгъи 140-рэ къыхагъэщыгъ. Оперативнэ Iофтхьабзэу зэхащагъэхэм къакIэлъыкIоу наркотик зыхэлъ вещество грамми 4, джащ фэдэу хэбзэнчъэу агъэфедэщтыгъэ Iэши 7 къапкъырахыгъэх», — къыIуагъ майорэу Прокофьевым.
Мы уахътэм ехъулIэу къулыкъум иIофшIэн хьэ 60-м ехъу щагъэфедэ. Ахэм азыныкъор нэмыц овчаркэх, общественнэ рэхьатныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ ахэм яшIогъэшхо къэкIо. Адрэ хьэ лъэпкъэу «лабрадоркIэ» заджэхэрэр наркотикым икъычIэгъэщын, къэорэ пкъыгъохэм ыкIи Iашэхэм якъэгъотын фэгъэзагъэх.
КъулыкъушIэхэм студентхэм нэрылъэгъу афашIыгъ хьэхэр зэрагъэIорышIэхэрэр. Наркотик зыхэлъ веществоу бгъэфедэ мыхъущтыр загъэбылъым, нэгъэупIэпIэгъукIэ ар хьэм къыгъотыгъ.
Гупчэм иIофшIэн игъэкIотыгъэу зыщагъэгъуазэзэ студентхэм яупчIэхэр къулыкъушIэхэм афагъэзагъэх ыкIи игъэкIотыгъэ джэуапхэри къаратыжьыгъэх.
Зылъыхъущтыгъэхэр къаубытыгъ
Урысыем хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иотделэу Мыекъуапэ щыIэм джырэблагъэ пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр республикэ гупчэм щызэрихьагъэх. Ахэм яшIуагъэкIэ зыгорэм имылъку зэритыгъугъэм къыхэкIэу илъэсныкъо хъугъэу федеральнэ лъыхъуным щыIэгъэ илъэс 41-рэ зыныбжь хъулъфыгъэр зыдэщыIэр агъэунэфыгъ.
Ащ нэмыкIэу зылъыхъущтыгъэхэ илъэс 34-рэ зыныбжь хъулъфыгъэр Джэджэ районым къыщаубытыгъ. ЫпэкIэ ащ хьапс телъыгъ, цIыфым ипсауныгъэ зэрар зэрэрихыгъэм къыхэкIэу ар агъэмысэ. Мы уахътэм ар изоляторым чIэс.
АР-м и МВД цIыфхэм агу къегъэкIыжьы, ведомствэм иофициальнэ сайт иедзыгъэу «Розыск» зыфиIорэм зылъыхъухэрэ цIыфэу итхэр зыдэщыIэхэм щыгъуазэхэмэ полицием ителефон номерэу 02-мкIэ е мобильнэ телефонэу 102-мкIэ макъэ къарагъэIунэу.
Ешъуагъэу водитель 12 къагъэуцугъ
Адыгеим и Къэралыгъо автоинспекцие икъулыкъушIэхэм ешъуагъэу рулым кIэрысыгъэ водитель 12 къагъэуцугъ.
МэфэкI зыгъэпсэфыгъо мафэхэм, мэзаем и 21-м къыщегъэжьагъэу и 23-м нэс, Адыгэ Республикэм игъогухэм цIыф зыхэкIодэгъэ хъугъэ-шIагъэ ащагъэунэфыгъэп. Ащ нэмыкIэу мы уахътэм къыриубытэу гъогухэм къатехъухьэгъэ хъугъэ-шIэгъэ 21-м зыпари ахэкIодагъэп. Нахьыбэу ащ фэдэхэр зыщагъэунэфыгъэхэр Тэхъутэмыкъое районыр ыкIи къалэу Мыекъуапэ арых.
Къэралыгъо автоинспекцием къызэритыгъэмкIэ, мы мафэхэм гъогурыкIоным ишапхъэхэр аукъуагъэхэу гъогогъу 800 фэдизрэ къыхагъэщыгъ. Ешъуагъэхэу рулым Iусыгъэ водитель 12-мэ административнэ пшъэдэкIыжьхэр арагъэхьыгъэх. ЛъэсрыкIо 63-мэ алъэныкъокIэ административнэ протоколхэр зэхагъэуцуагъэх.
НэкIубгъор зыгъэхьазырыгъэр КIАРЭ Фатим.