Бзылъфыгъэр — ны, шъхьэгъус, псауныгъэм иухъумакIу…
Адыгэ республикэ клиническэ сымэджэщым сызащэгъэ мафэр сэрыкIэ гузэжъогъоу щытыгъ. Нэхэм зыщяIэзэхэрэ отделениеу сызчIащагъэм чIэт врачхэр гуфэбэныгъэ хэлъэу къыспэгъокIыгъэх.
Отделением ипащэу ТIэшъу Адам Феликс ыкъор апэу къысэплъыгъ, «экстренная операция» къыIуагъ.
«Хэта операцие сызышIыщтыр?» — сеупчIыгъ Адам.
«Операцие узышIыщтыр Къушъхьэ Светлан» — джэуап къыситыжьыгъ.
Нэужым адрэ врачхэри къысэплъыгъэх. Операцием ыпэкIэ узыуплъэкIун фэе специалистхэр къысэуцокIыгъэх. ИщыкIэгъэ уплъэкIунхэр псынкIэу сагъэкIугъэх. Кардиологым сыгу дэеу Iоф зэришIэрэр къыIуагъ. Врачхэр а Iофым нахь къызэтыригъэуцуагъэх, икIэрыкIэу анализхэр сагъэтыжьыгъэх. ТIэшъу Адам къариIуагъ: «Бзылъфыгъэр операцие шIыгъэн, ащ ищыIэныгъэ къэухъумэгъэн фае». СищыIэныгъэ мымакIэу зэпхыгъэ врач-анестезиологхэр зэплъыжьыгъэх, отделением ипащэ къыIуагъэр зэрагъэцэкIэн фаер зэкIэми къагурыIуагъ.
ШIэх дэдэу операционнэ блокым сынагъэсыгъ. Сыгу къыдэзыщэещт гущыIэ фабэхэр къысаIохэзэ, операцием сыфагъэхьазырыгъ. Сэ сызыфэе врачэу, зигугъу дахэкIэ ашIэу зэхэсхыгъэр сашъхьагъ къиуцуагъ: «Угу рэхьат шIы, операцием бэрэ сыпылъыщтэп». Операцием ипэублэ къэбар чэф къыIуатэу ащ ригъэжьагъ. Шъэфэу, тынчэу, уедэIу зэпытыгъэми ымакъэ уемызэщэу бзылъфыгъэр гъэпсыгъэ. КъыIотэрэ къэбарым игъусэ врачхэр къыхэгущыIэхэзэ, сэри а къэбарым сыкъыкIэдэIукIызэ гумэкIыгъохэм сягупшысэным игъо симыфэзэ, къэбарым икIэух операциери аухыгъ. Светланэ операциер дэгъоу зэрэкIуагъэр къысиIуагъ. Игъусэмэ «тхьашъуегъэпсэушхо» ариIозэ, операционнэ блокым къычIэкIыжьыгъ.
Дахэу, шъабэу къыздэгущыIэхэзэ палатэм сыкъащэжьыгъ. Узэу сиIэр зэрагъэIэсагъэм, операциеу ашIыгъэри дэгъоу зэрэхъугъэм сыкIэгушIоу сыщылъыгъ. Бэ темышIэу Къушъхьэ Светланэ садэжь къычIэхьагъ. Сыкъызэрэчэфыжьыгъэр лъэшэу игопагъ, сизытет къыкIэупчIагъ.
Палатэу сызэрылъыгъэр къэбзэ дэдагъ. Медицинэм иIофышIэу чIэтхэм зэгурыIоныгъэ зэрахэлъыр, яIофшIэн дэгъу дэдэу зэрагъэцакIэрэр, ясымаджэхэм гущыIэ дэхабэ къазэрафагъотырэр сшIогъэшIэгъонэу сяплъыщтыгъ. ШIыкIэ-гъэпсыкIэ гъэнэфагъэ мыщ зэрэчIэлъыр ащ къегъэлъагъо.
Отделением, зэрэхабзэу, IофшIэныри щыжъот. Ау ащ дакIоу, мыщ Iэзэным ылъэныкъокIи, сымаджэм фыщытыкIэу фыряIэмкIи, къэбзэныгъэу чIэлъымкIи къахэщы. КIэлэ ныбжьыкIэу, ищыгъэ дахэу, отделением ипащэу ТIэшъу Адам ар ишIушIагъ. ЗэрэныбжьыкIэм емылъытыгъэу, исэнэхьат хэшIыкI зэрэфыриIэр, иIофшIэн шIу зэрилъэгъурэр нафэ.
Врач Iазэу, апшъэрэ категорие зиIэу, купэу зыхэтым щагъашIоу, Iэдэбныгъэ зыхэлъ бзылъфыгъэм гуфэбэныгъэ хэлъэу IаплI къысещэкIы. «Хэта мыр?», — сыкIэупчIэ. Ау ар сэр-сэрэу къэсшIэн фэягъ: шапсыгъэ бзылъфыгъ, къуаджэу Псэйтыку къыщыхъугъ. Сигупшысэхэр лъысэгъэкIуатэх.
Шапсыгъэ къуаджэу Псэйтыку щыпсэухэрэм ижъырэ адыгэ шэн-хэбзэ дахэхэр агъэцакIэх, ныдэлъфыбзэм пылъых. Жэбзэ гущыIакIэу яIэри щыкIодырэп. Чылэм нэмыкI лъэпкъхэри дэсых. Ар зэрэцIыкIум емылъытыгъэу еджэгъэ-гъэсэгъабэ къыдэкIыгъ. Ахэр Урысыем ишъолъырхэм, джащ фэдэу Адыгеим, Краснодар краим, нэмыкI чIыпIэхэм ащэпсэух. Псэйтыку икIэлэ пIугъэмэ ащыщых режиссер шъхьаIэу, зищыIэныгъэ театрэм езыпхыгъэ Ахыджэго Мэджыдэ, пщынэо IэпэIасэу, культурэм изаслуженнэ IофышIэу Лъэцэрыкъо Кимэ, Тэхъутэмыкъое район администрацием ипащэу Шъхьэлэхъо Азмэт, телезещакIоу Хъущт Мирэ, зэлъашIэрэ корресподентэу Хъущт Шэбанэ. Мыхэм ясатыр хэуцуагъ Псэйтыку ипшъэшъэ пIугъэу ШIуцIэ (Къушъхьэ) Светланэ Хьазрэт ыпхъур. Мы статьяр стхы зэхъум, шъхьэу фэсшIыщтым бэрэ сегупшысагъ ыкIи «Бзылъфыгъэр — ны, шъхьэгъус, псауныгъэм иухъумакIу…» сIонэу исхъухьагъ.
Бзылъфыгъэр ны. Ащ нахь лъапIэ тыдэ къипхын, дунаир зыгъэнэфырэр ары. Ащ игуфэбэныгъэ, игукIэгъу зыми пэпшIынэу щытэп. Бзылъфыгъэр шъхьэгъус — джэныкъо машIор ыгъэкIуасэрэп, унагъор зэрещэ, сабыир епIу, лъэпкъым хегъахъо, лIакъом идахэ къеIуатэ, илъфыгъэ гукIэгъур, зэфагъэр хелъхьэх, адыгэ шэн-хэбзэ дахэхэр пегъохых. Мы къэсIуагъэр зэкIэ зы бзылъфыгъэм хэслъэгъуагъэх. Светланэ унэгъо дахэ иI, сабыищ епIу. ШIу ылъэгъурэ сэнэхьатым илъэс 29-рэ хъугъэу рэлажьэ. Бзылъфыгъэ цIыкIум джащ фэдиз шIуагъэ пылъ. ТиныбжьыкIэхэм Светланэ щысэтехыпIэ афэхъунэу сыфай. Адыгэмэ аIо: «УцIыфыныр къины, умыцIыфыныр IэшIэхы», «ЦIыфмэ уагъэдэгъумэ, удэгъущт». Мы гущыIэжъхэм ямэхьанэ шъыпкъэу сэлъытэ.
Светланэ сыфэраз, ащ шIу дэдэ зысигъэлъэгъугъ. Ащ «идышъэ» Iапэхэр бэрэ сыгу илъыных, Iэзэгъу зыфэхъущт цIыфыбэ джыри рихьылIэн. Непэ врач IэпэIасэм сызэрэфэразэм нэмыкIэу зыпIугъэ янэрэ ятэрэ, зылэжьыгъэхэм, гъэсэныгъэ езыгъэгъотыгъэ кIэлэегъаджэхэм шъхьащэ афэсэшIы, щытхъур афэсэIо. Опсэу, Светлана!
Хьахъурэтэ Светлан. IофшIэным иветеран, культурэм изаслуженнэ IофышI. Нэтыхъуай.