ЦIыфхэр къызэрэфэразэхэм кIуачIэ хегъуатэ
Дунаир зэлъызыкIугъэ зэпахырэ узэу коронавирусым пэшIуекIогъэным медицинэм иIофышIэхэм, волонтерхэм, хабзэм икъулыкъушIэхэм, цIыф къызэрыкIохэм амалэу, кIуачIэу яIэр зэкIэ рахьылIагъ.
Гъунэпкъэ гъэнэфагъэхэм атетэу къэралыгъор зыпсэурэр шIэхэу илъэс хъущт. Узыр зэрэбгъэхъужьыщт шIыкIэр, ар къызхэкIыгъэр икъу фэдизэу къагурымыIоу врачхэр гумэкIыгъуабэхэм яолIагъэх, ау тIэкIу-тIэкIузэ ащ узэребэныщт шIыкIэр агъэунэфыгъ, вакцинэри къаугупшысыгъэу непэ игъэкIотыгъэу ахалъхьэ. Узым къыгъэлъэгъуагъ непэ мы сэнэхьатым тищыIэныгъэ чIыпIэшхо зэрэщиубытырэр, ащ мэхьанэшхо зэриIэр ыкIи цIыфым ипсауныгъэрэ ищыIэныгъэрэ анахь лъапIэ дунаим зэрэтемытыр.
Коронавирусыр къызежьагъэм щегъэжьагъэу врачхэм ащыщыбэхэм яIофшIэн имызакъоу, узым пэуцужьыгъэнымкIэ нэмыкI пшъэрылъхэри агъэцэкIэнхэ фаеу хъугъэ. Ахэм зэу ащыщ непэ зигугъу къэтшIыщт бзылъфыгъэ ныбжьыкIэри. Хъут Рузанэ АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ къэралыгъо учреждениеу «Адыгэкъалэ имежрайон сымэджэщэу К. М. Батмэным ыцIэ зыхьырэм» и Теуцожь сымэджэщ иполиклиникэ участковэ врач-терапевтэу, кардиологэу Iоф щешIэ. Зисэнэхьат хэшIыкIышхо фызиIэ специалист, цIыфхэм ишIуагъэ аригъэкIыным, упчIэжьэгъу афэхъуным сыдигъуи фэхьазыр.
Пандемиер къызежьагъэм щегъэжьагъэу медицинэм иучреждениехэм ямызакъоу, цIыфхэм щыIэкIэ-псэукIэу яIагъэм зэхъокIыныгъабэ зэрэфэхъугъэр Рузанэ къыхегъэщы.
— Температурэ, хэужъыныхьэгъэ уз зиIэхэр, плъыр-стыр зыкIэтхэр шъхьафэу учреждением етэгъэблагъэх, ахэм ящыкIэгъэ IэпыIэгъур ятэгъэгъоты. Джащ фэдэу пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу Iоф тэшIэ, сымаджэхэм упчIэжьэгъу тафэхъу, ящыкIэгъэ Iэзэныр афэтэгъэнафэ. Транспорт къытэпхыгъэшъ, тиIофхэр бэкIэ нахь псынкIэ къешIы. Медикхэм язакъоу мы узым пэуцужьынхэ алъэкIыщтэп, арышъ, пстэуми тызэкъотыным, зэгурыIоныгъэ тазыфагу илъыным мэхьанэшхо иI. АР-м и ЛIышъхьэ, профильнэ министерствэм, район администрацием яшIогъэшхо къытагъэкIы, а IэпыIэгъур зэхэтэшIэ, типащэхэм тафэраз, — еIо Хъут Рузанэ.
Рузанэ Теуцожь районым ит къуаджэу Нэчэрэзые къыщыхъугъ. 2000-рэ илъэсым гурыт еджапIэр дышъэ медалькIэ къыухыгъ. Мы илъэс дэдэм Пшызэ къэралыгъо медицинэ университетым чIэхьагъ ыкIи зыкIэхъопсырэ сэнэхьатыр зэригъэгъотыгъ. 2006 — 2008-рэ илъэсхэм мы апшъэрэ еджапIэм госпиталь терапиемкIэ икафедрэ епхыгъэу клиническэ ординатурэм еджэныр щылъигъэкIотагъ, нэужым кардиолог сэнэхьатым феджагъ. Медицинэм имызакъоу экономикэм епхыгъэ сэнэхьати зэригъэгъотыгъ.
2008-рэ илъэсым врач ныбжьыкIэм иIофшIэн ригъэжьагъ, 2012-рэ илъэсым ишышъхьэIу мазэ щыублагъэу непэрэ мафэхэм нэс участковэ терапевт, кардиолог. Къуаджэхэу Аскъэлае, Нэчэрэзые, Пщыкъуйхьаблэ, селоу Краснэм ыкIи къутырэу Колосым ащыпсэухэрэм яфэIо-фашIэхэр егъэцакIэх.
— Участковэ врач-терапевтым пшъэрылъ шъхьаIэу иIэхэм ащыщ цIыфхэм игъом ыкIи икъоу медицинэ IэпыIэгъу аригъэгъотыныр. Сымаджэхэр поликлиникэм зэращысыуплъэкIухэрэм, сызэряIазэрэм дакIоу, къысэпхыгъэу щыт фельдшер-мамыку IэзапIэхэми къякIуалIэх, ахэм сишIуагъэ зэрязгъэкIыщтым сыпылъ. IэпыIэгъу сызфэхъугъэ цIыфхэм ягущыIэ фабэхэр зэхэсхымэ, сэркIэ зымыуасэ щыIэп. ГущыIэм пае, аскъэлаехэм инэу сафэраз, мы къуаджэм щыпсэухэрэм сащыщым, сыряпшъашъэм фэдэу салъытэ, сыдигъуи дахэу къыспэгъокIых. Ащи кIуачIэ къысеты, сиIофшIэн нахьышIоу зэрэзгъэпсыщтым сыфещэ, — еIо врачым.
Рузанэ исэнэхьаткIэ бэ къызэрэдэхъурэр ыкIи иIофшIэн хэшIыкIышхо фызиIэ специалистэу зэрэщытыр къаушыхьаты, къагъэшъыпкъэжьы гущыIэгъу тызфэхъугъэ цIыфхэм. Бзылъфыгъэ ныбжьыкIэм бэхэм ишIуагъэ аригъэкIыгъ, алъэ тыригъэуцожьыгъэх, ар зымыуасэ щыIэп. ИIофшIэн дакIоу цIыфышIоу зэрэщытыр, Iэдэб хэлъэу зэрэзекIорэр, сымаджэм еушъыин, игумэкIыгъо шъхьащихын зэрилъэкIырэр бэхэм къыхагъэщы. СамаджэмкIэ гущыIэ дахэми мэхьанэшхо иI, сыда пIомэ врачым къыриIорэр ащ ышIошъ мэхъу, ыгу реубытэ. Рузанэ а пстэури иIофшIэн къыщыделъытэ.
Медицинэ IэпыIэгъур нахь Iэрыфэгъу хъуным фэшI графикэу щыIэм диштэу врачымрэ медицинэ сестрамрэ тхьамафэ къэс псэупIэхэм ащэIэх, сымаджэхэр ауплъэкIух, лабораторнэ ушэтынхэм апае сымаджэхэм лъыр аIахы. Джащ фэдэу Рузанэ зипсауныгъэ зэщыкъогъэ цIыфхэм, сэкъатныгъэ зиIэхэм, ветеранхэм, нэмыкIхэм адэжь макIо. ИщыкIагъэ хъумэ, специалист зэфэшъхьафхэр — неврологыр, хирургыр, УЗИ-диагностикэм иврач зыдещэх. Участковэ IофшIэным дакIоу врач-кардиологэу мэлажьэ ыкIи непэрэ мафэм ехъулIэу Рузэнэ закъу ары Теуцожь район поликлиникэм гум еIэзэрэ специалистэу иIэр. Стационарым къычIатхыкIыжьыгъэхэм алъэплъэ ыкIи яIазэ.
— IофшIэным дакIоу шIэныгъэу сIэкIэлъхэм зэрахэзгъэхъощтым сишъыпкъэу сыпылъ, ащ пае егъэджэн семинархэм сахэлажьэ. Ащ фэдэ екIолIакIэм ишIуагъэкIэ сисэнэхьат ишъэфхэр къызIэкIэзгъэхьан, медицинэм ылъэныкъокIэ щыIэ технологиякIэхэм нэIуасэ зафэсшIын, сиIофшIэнкIэ ахэр згъэфедэнхэ амал сиIэ мэхъу. Сыдигъуи сэркIэ пшъэрылъ шъхьаIэу щытыр зы — къысэолIэгъэ цIыфым узэу иIэр згъэунэфыныр ыкIи ащ IэпыIэгъу сыфэхъуныр ары, — еIо врач ныбжьыкIэм.
Рузанэ иIофшIэн хэшIыкIышхо зэрэфыриIэр, районым щыпсэухэрэр, пащэхэр къызэрэфэразэхэр къаушыхьаты щытхъу ыкIи рэзэныгъэ тхылъ пчъагъэу къыфагъэшъошагъэхэм. АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ, Теуцожь район администрацием, къоджэ псэупIэхэм ящытхъу ыкIи ярэзэныгъэ тхылъхэр къылэжьыгъэх. БэмышIэу ахэм джыри зы къахэхъуагъ. Зэпахырэ узэу коронавирусым пэшIуекIогъэным зиIахьышIу хэлъ Хъут Рузанэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ирэзэныгъэ тхылъ къыратыгъ.
Бзылъфыгъэ ныбжьыкIэм непэ гухэлъыбэ зыдиIыгъ, ау пстэуми анахь шъхьаIэу къыхигъэщырэр цIыфхэм псауныгъэ яIэныр, мы уз Iаеу къежьагъэр шIэхэу къызэтынэкIыныр ары. АщкIэ ежь къытефэрэр зэкIэ щытхъу хэлъэу егъэцакIэ, цIыфхэри инэу къыфэразэх. Медицинэм уриIофышIэу щытмэ ащ фэдэ фыщытыкIэр пстэуми апшъэу щыт.
Иунагъо псауныгъэр илъынэу, къыхихыгъэ сэнэхьатым гухахъо хигъуатэзэ Iоф ышIэнэу, цIыфхэм шъхьэкIафэу къыфашIырэм къыщымыкIэнэу Хъут Рузанэ фэтэIо. Мыщ фэдэ специалистхэр непэ къэралыгъоми, республикэми ящыкIагъэх.
ТХЬАРКЪОХЪО Адам.