«Лъэпкъ зэхашIэрэ гупшысэрэ зиIэхэм афэгъэхьыгъ» зыфиIорэ шъхьэ иIэу культурэ къэбарыкIэу «Адыгэ макъэм» 2020-рэ илъэсым ишэкIогъу мазэ къыхиутыгъэр зыфэгъэхьыгъэ ЛIыбзыу (Аветян) Светланэ иапэрэ тхылъэу «Адыгагъэр тыдэ къитхыгъа?» цIэр зыфишIи къыдигъэкIыгъэм сызэрэхаплъэрэр гъэзетеджэмэ алъызгъэIэсымэ сшIоигъу.

ЛIыбзыу (Аветян) Светланэ итхылъ сыда къыIуатэрэр, зыфэгъэхьыгъэр, ежь зытхыгъэм сыдэущтэу ылъытэра?

Тхылъыр къызытегущыIэрэр кIэкIэу къэзыгъэлъагъорэм Светланэ мары къыщитхырэр: «Мы тхылъым сыкъызтегущыIэрэ гущыIэхэр (ежь авторым къыхегъэщы) ауплъэкIушъунэу къыхэсэгъахьэх еджэшъун зылъэкIыхэрэм апае ижъырэ джуртыбзэкIэ, урымыбзэкIэ, инджылызыбзэкIэ». Тхылъеджэр зажэрэр гущыIалъ, шъыпкъэ, ыкIи тхылъым иапэрэ пычыгъо бзитф гущыIалъэу плъытэмэ хъущт. Ижъырэ джуртыбзэм хэт гущыIэхэм ямэхьанэхэр къызэхефых. Анахьэу тэ тынаIэ зытетыдзагъэхэр гущыIитIу: «бэрыщыт» джуртыбзэ гущыIэу зимэхьанэкIэ адыгабзэкIэ къэIуагъэ пэрыщыт гущыIэм пэблагъ. Б/п — мы мэкъитIур зэхъожьыхэу мэхъу. ЯтIонэрэр — ижъы­рэ джуртыбзэкIэ «татэ» зыфиIорэ гущыIэу адыгабзэм хэт «татэ» имэхьанэгъур ары. Мыхэмэ урагъэнэгуе ижъырэ адыгэхэмрэ джуртхэмрэ зэхахьэхэу зыщэтым зы бзэм къыхэкIи гущыIэр адрэм хэхьагъэу. Светланэ бзабэ зышIэрэ цIыф. Инджылызыбзэмрэ ижъы­рэ джуртыбзэмрэ университетхэм ащызэригъэшIагъэх, ГутIэ Саныет тхы­лъым фитхыгъэ гущыIапэм къызэрэщиIорэмкIэ, «непэрэ джакIу». Чыристан динымкIэ Тхьэр зышIошъ хъурэ цIыф, а диным иухъумакIу, ар къэзыгъэшъып­къэрэмэ ащыщ. ТэркIэ анахьэу тшIолъа­пIэр Светланэ зэрэеджэгъэшхор, бзэмэ хэшIыкI зэрафыриIэр, анахьэу адыгэгу зэрэкIоцIытыр арых. Итхылъ иятIонэрэ пычыгъоу иусэхэм афэгъэхьыгъэр ащкIэ шыхьат. Светланэ иусэу «Адыгагъэр тыдэ къитхыгъа?» зыфиIорэр хэтрэ адыги ыгу нэсынэу гъэпсыгъэ. Сатыр пэпчъкIэ илъэпкъэгъумэ къяджэ «къэущыжьынхэу» яныдэлъфыбзэ «агъэжъын­чынэу». Адыгабзэм Светланэ «зэречъэ­лIэжьырэм» акъылышIу икъугъэр къеушыхьаты. Тыбзэ хэтымыгъотэщтыр макIэ. Мыщ хъишъэр, лъэпкъым игу­шъхьэлэжьыгъэ, идунэееплъыкIэ, ихаб­зэхэр, ишэн-нэшанэхэр… хэлъых. Арышъ, ныдэлъфы­бзэр цIыфым иупчIабэхэмкIэ джэуап афэхъунэу щыт.

Светланэ мыр иапэрэ тхылъ нахь мышIэми, гъэшIэгъонэу зэхэгъэуцуагъэу хъугъэ. Гупшысэ шъхьаIэу тхы­лъым пхырыщыгъэм елъытыгъэмэ, ащ шъхьэу нахь къекIоу сызыхаплъэрэр – «ЦIыфыгъэр тыдэ къитхыгъа?». Тхылъыр зигъо дэдэмэ ахэплъытэмэ хъущт. УзыIэпещэ. Тхылъеджэмэ ашIогъэшIэгъонынэу тэгугъэ. Джырэ мафэхэм электроннэ тхылъхэр цIыфмэ нахь ашIоIэрыфэгъу хъугъэми, тхылъыр зэрэмыиным пае яунэмэ арылъынэу, апэблэгъэ дэдэ хъуным фэенхэу къытщэхъу.

Тэу Нуриет.

Филологие шIэныгъэхэмкIэ канди­дат, АРГУИ-м бзэмкIэ икъутамэ ишIэныгъэлэжь нахьышъхь, Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо шIухьафтын къызфагъэшъошагъэ­хэм ащыщ, Урысыем ижурналистхэм я Союз хэт.