Мылъкоу къыфатIупщыщтым хагъэхъуагъ
Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиным 2021-рэ илъэсымкIэ ыкIи 2022 — 2023-рэ илъэсхэм ячэзыу пIалъэкIэ федеральнэ бюджетым ехьылIэгъэ Законым тыгъэгъазэм и 8-м кIэтхэжьыгъ. ШэкIогъум и 26-м бюджетыр Къэралыгъо Думэм щаштагъ, шэкIогъум и 2-м ФедерациемкIэ Советым ащ къыщыдырагъэштагъ.
2021-рэ илъэсым сомэ триллион 18,8-рэ хъурэ хахъо бюджетым иIэнэу, сомэ триллион 21,52-рэ хъурэ хъарджхэр ышIынэу, сомэ триллиони 2,76-м ар фыщыкIэнэу ары къызэрэрадзэрэр.
Республикэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ мэхьанэшхо зиIэ проект инхэм япхырыщын пае мылъкушхо Адыгеим къыфыхагъэкIынэу бюджетым къыщыдэлъытагъ. Адыгэ Республикэм иреспубликэ бюджет зэхагъэуцо зэхъуми ар къыдалъытагъ. Республикэм иреспубликэ бюджет Iоф дашIэ зэхъум анахьэу анаIэ зытырагъэтыгъэр цIыфхэм IэпыIэгъу афэхъугъэнымкIэ хэгъэгум и Президент пшъэрылъэу къыгъэуцугъэхэмрэ социальнэ программэхэмрэ ягъэцэкIэн пэIухьащт мылъкур икъоу къыхэгъэкIыгъэныр ары.
Федеральнэ бюджетым Адыгеим пае мылъкушхо къыхагъэкIыщт. 2021-рэ илъэсым социальнэ политикэм ипхырыщын пае сомэ миллиардрэ миллион 427-м нэсэу Адыгеим къыфыхагъэкIыщт. Илъэси 3-м къыщегъэжьагъэу илъэси 7-м нэс зыныбжь кIэлэцIыкIухэм апае сомэ миллиардым нэсэу субсидиехэм къафыхагъэхъощт. Я 3-рэ сабыир ыкIи ащ къыкIэлъыкIохэрэр къызыхъухэкIэ ахъщэ IэпыIэгъоу аратырэм пае субсидиехэр фэди 4-кIэ нахьыбэ ашIыщтых, сомэ миллиони 181,9-м ар нэсыщт. Классхэм пэщэныгъэ адызезыхьэрэ кIэлэегъаджэхэм IэпыIэгъоу аратырэм фэди 3-кIэ хэхъощт, сомэ миллион 223,4-м ар нэсыщт. IофшIэн зимыIэхэм фэди 3-кIэ нахьыбэу субвенциехэр къаратыщтых, сомэ миллион 382,7-м а IэпыIэгъур нэсыщт.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы бюджетыр зэхагъэуцо зэхъум республикэм IэпыIэгъоу къыратыщтыр нахьыбэ шIыгъэнымкIэ республикэм ипащэхэр Урысые Федерацием и Правительствэ зэрэдэлэжьагъэхэм, лъэныкъуищ зыхэхьэрэ комиссием хэтэу, Адыгеим ыцIэкIэ депутатэу, Къэралыгъо Думэм ибюджет Комитетрэ Урысые политикэ партиеу «Единэ Россиемрэ» ахэтэу Владислав Резник яшIуагъэ къызэрэкIуагъэр.
Ащ къызэриIуагъэмкIэ, къэралыгъом исоциальнэ пшъэрылъхэр икъоу гъэцэкIэгъэнхэм федеральнэ бюджетыр фытегъэпсыхьагъ. Хэгъэгум и Президент Федеральнэ ЗэIукIэм фигъэхьыгъэ тхыгъэм цIыфхэм социальнэ IэпыIэгъу зэрафэхъущтхэ программакIэу зигугъу къыщишIыгъэм, лъэпкъ проектхэм ягъэцэкIэн епхыгъэ Указхэу Президентым къышIыгъэхэм икъоу мылъкур къафатIупщыщт.
«Социальнэ политикэм, псауныгъэм икъэухъумэн япхыгъэ Iофыгъохэу мэхьанэшхо зиIэхэм язэшIохын, шъолъырхэм экономикэ хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным пае мылъкушхо зэрагъэуIугъ. Пандемием къыздихьыгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ, цIыфхэм хахъоу яIагъэр зыпкъ игъэуцожьыгъэнымкIэ, экономикэм зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ Урысые Федерацием и Правительствэ мыгъэ унашъоу ыштагъэхэмкIэ хъарджэу ашIыщтхэр бюджетым къыщыдалъытагъэх. Шъолъырыбэмэ арысхэм, Адыгеим щыпсэухэрэри ахэм зэрахэтхэу, мы илъэс къызэрымыкIом бюджетым тишъыпкъэу тызэрэдэлэжьагъэр къызэхашIэщт», — къыIуагъ Владислав Резник.
Къихьащт илъэсым псауныгъэм икъэухъумэн лъэшэу анаIэ тырагъэтыщт. А гухэлъхэм апае федеральнэ бюджетым къыщыдэлъытэгъэ хъарджхэр процент 13-кIэ нахьыбэ хъущтых, сомэ триллион 1,123-м ар нэсыщт. Поликлиникэхэм ягъэкIэжьын пае шъолъырхэм сомэ миллиард 90-рэ къафыхагъэкIыщт. Псауныгъэм икъэухъумэн пае фэдищкIэ нахьыбэу федеральнэ бюджетым мылъку къыхагъэкIыщт, сомэ миллион 413,5-рэ ар хъущт. Ащ щыщэу сомэ миллион 254,2-м ехъур поликлиникэхэм ягъэкIэжьын тегъэпсыхьэгъэ шъолъыр программэм ипхырыщын пэIуагъэхьащт.
«Республикэм иполиклиникэхэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэнымкIэ мэхьанэшхо зиIэ пшъэрылъхэм ягъэцэкIэн а мылъкур пэIуагъэхьащт. Пандемием илъэхъан анахьэу ащ мэхьанэ иIэу щыт», — хигъэунэфыкIыгъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ.
Адыгэ Республикэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэ зэришIыщт унэе программэм игъэцэкIэн пае сомэ миллиард къатIупщыщт. Мыгъэ рагъэжьэгъэ Iофтхьабзэхэу программэхэм къащыдэлъытагъэхэм ялъыгъэкIотэн а мылъкур пэIуагъэхьащт. Ахэм ащыщых автомобиль гъогоу Дахъорэ Лэгъо-Накъэрэ зэзыпхырэм игъэкIэжьын, поселкэу Краснооктябрьскэм газ станциер щыгъэкIэжьыгъэныр, сабыищ ыкIи ащ нахьыбэ зиIэ унагъохэм къафыхагъэкIыгъэ чIыгу Iахьхэм инженер инфраструктурэр ащыгъэпсыгъэныр, бэнэнымкIэ спорт еджапIэм иинфраструктурэ гъэкIэжьыгъэныр ыкIи нэмыкI Iофтхьабзэхэр.
Владислав Резник къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, шъолъырхэм ахъщэ IэпыIэгъоу аIукIэщтыр дотацие, субсидие, субвенцие лъэпкъи 100-м ехъумэ атырагощэщт. ПстэумкIи 2021-рэ илъэсым федеральнэ бюджетым имылъкукIэ республикэм псэолъэ 50-м ехъу щагъэкIэжьынэу, щашIынэу, щагъэцэкIэжьынэу рахъухьэ. Ахэм ахэхьэх кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэр, гурыт еджапIэхэр, культурэмкIэ унэхэр, спорткомплексхэр, автомобиль гъогухэр, псыIыгъыпIэхэр, къуаджэхэм ащагъэпсыщт псэуалъэхэр.
ЦIыфхэм IэпыIэгъу афэхъугъэнымкIэ къэкIорэгъым мылъку Iахь тедзэхэр шъолъырхэм къафыхагъэкIын алъэкIыщт.
«Ящэнэрэ хэплъэгъумкIэ бюджетыр зэраштэрэм ехьылIэгъэ унашъоу Къэралыгъо Думэм щаштагъэм Правительствэм пшъэрылъ щыфашIыгъ ищыкIагъэу зыхъурэм мыгъэрэм нахь мымакIэу 2021-рэ илъэсым шъолъырхэм мылъку тедзэ аратынэу», — къыIуагъ Владислав Резник.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы мыгъэ пандемием зызэриушъомбгъугъэм епхыгъэу Урысые Федерацием и Президент пшъэрылъ зэрафишIыгъэм, Урысые Федерацием и Правительствэрэ бюджет мылъкур атегощэгъэнымкIэ парламент комиссиемрэ ашIыгъэ унашъохэм адиштэу Адыгэ Республикэм сомэ миллиарди 7-м ехъу Iахь тедзэу къызэрэфыхагъэкIыгъэр. А мылъкумкIэ врачхэм, кIэлэегъаджэхэм, сабыйхэр зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу афэхъугъэх.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу