Top.Mail.Ru

КIэлэцIыкIухэм пцIы ауса?

Image description

Руслъан ятфэнэрэ классым ис, иеджэн мы аужырэ уахътэм шIукIаеу къыщигъэкIагъ. Ныр IофшIапIэм къызекIыжьым «хьисапымкIэ десэр бгъэцэ­кIэ­жьыгъа?» ыIуи икIалэ еуп­чIыгъ. Десэр ыгъэцэкIэжьыгъэу джэ­уап ащ къыритыжьыгъ. Ау ныр тетрадым зыдаплъэм икIалэ пцIы къызэрэфиусыгъэр къыгурыIуагъ. ИпцI къычIэмыщыжьыным щыгугъэу янэ зэхихмэ шIоигъор ары ащ къыIуа­гъэр. ПцIы уусы зэрэмыхъущтыр пчъагъэрэ зэраIогъэ Руслъан ынапIэ къымыIэтэу нэу губжыгъэм ыпашъхьэ итыгъ.

КIэлэцIыкIум нахьыбэрэмкIэ пцIы зиусырэр нахьыжъхэм шапхъэу къыфалъэгъурэмрэ ежь ишIоигъоныгъэрэ зэтемыфэхэ зыхъукIэ ары. Руслъан фэгъэ­хьыгъэу къэпIон хъумэ, дэгъоу еджэнэу ащ джыри пшъэрылъ ышъхьэкIэ зыфигъэуцужьыгъэп. Джары ным ыIохэрэр зыкIыхэмызагъэрэри.

ПцIы зэриусрэм кIэлэцIыкIур ыгъэгумэкIырэп, ащкIэ иIофыгъо зэшIуихыгъэу елъытэ. «ПцIы умыус, ар къычIэщыжьыщт» зэрэраIорэм ишIуагъэ къакIорэп. Амыгъэпщынэным пае пцIы зэриусрэм нэмыкIэу, лъапсэ гори имыIэу кIэлэцIыкIум зыгорэхэр къыугупшысынхэ ылъэ­кIыщт. Урысыбзэр еджапIэм щарагъэхьы зэхъум летчик цIэрыIо горэ якласс къэкIогъагъэу, самолетхэм ямодель ахэм къаригъэлъэгъугъэу къыIотэн ылъэкIыщт…

ШъыпкъэмкIэ, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм, ублэпIэ еджапIэхэм ачIэсхэм щымыIэ горэ къаугупшысыныр якIас. АхэмкIэ ар шапхъэу щыт. Ау шапхъэу щыIэхэм уарыкIынымрэ ду­наеу узытетыр умыштэнымрэ зэфэдэп ныIа?

Пстэуми къыдгурэIо кIэлэцIыкIум уахътэ нахьыбэу къыфы­хэбгъэкIымэ, удэджэгумэ, зекIо удакIомэ, мафэм ылъэгъугъэ­хэмкIэ пчыхьэ къэс уеупчIыжьмэ зэрэдэгъур. Ау къэIогъэн фае ны-тыхэу пчыхьэрэ пшъыгъэхэу яунэ къекIолIэжьхэрэм IорышIэу, щысэтехыпIэу якIалэ алъэгъу зэрашIоигъом кIэлэцIыкIум ахэм цыхьэу къафишIырэр къызэрэригъэIыхырэр. Ны-тыхэм къыщагъэзыягъэ фэдэу, мэфэ пстэури зэфэдэхэу зэкIэлъыкIохэу къызышIошIырэ кIэлэцIыкIум ежь къыугупшысыхэрэмкIэ ищыIэныгъэ ыгъэкIэракIэу еублэ. Ащ пцIы ыусэу ары бэмэ къызэращыхъурэр. АщкIэ щысэшIоу щыт «Каникулы в Простоквашино» зыфиIорэ мультфильмэм хэт шъэожъыер. Ны-тыхэм къы­зэрэзэхамышIыкIырэм къыхэкIэу зыщалъытэрэ, шIу зыщалъэгъурэ дунай шъхьаф кIэлэцIыкIум къыугупшысыгъ. Къыфамыдэщтыгъэ чэтыури хьэри зэрэзэригъэгъотыгъэмкIэ яунэ къыщыдэмыхъущтыгъэр ащ ригъэкъу­жьыгъ. Ащ фэдэ кIалэр сыда зыфэныкъор? Янэ-ятэхэм къызэхашIыкIыныр ары. Хэти исабый шIу елъэгъу ащ рилъэгъу­лIэрэ горэхэр гукIэ фэмыштэу загъорэ къыхэкIми. Iушэу, IорышIэу щытыгъэемэ, ны-тыхэм ар гъунэнчъэу шIу зэралъэгъущтыгъэр сабыим нахь зэхишIэ къэс дунаеу къыугупшысырэм ащ нахь лъэшэу зыфекъудыи.

НэмыкI цIыфым, ар уиса­быеу орэхъу фаеми, идунай хэхъу­хьэрэр зэкIэ къэбгъэгъунэн плъэкIыщтэп, къэбгъэгъунэнэуи щытэп. ХьисапымкIэ десэу къы­ратыгъэр кIэлэцIыкIум унэм щимыгъэцэкIэжьыгъэмэ, гъэшIэгъонэу ар къыфамыIотэнкIи пшIэхэнэп. КIэлэегъаджэм шъу­дэгущыIэу, хьисапыр гъэшIэгъо­нэу зыщарагъашIэрэ кружокым ар ешъутымэ хъущт. Е ар къе­хьылъэкIэу шъухаплъэмэ, нэмыкIэу къыдэхъухэрэм нахь зэрапышъущэщтым шъупылъын фае. Ренэу «шъузэпыин», шъузэгурымыIон нахьи ар нахьышIу.

Хъымыщ Жанн. Унэгъо, кIэлэцIыкIу психолог, кIэлэегъадж.