Электрон пкъыгъо зэфэшъхьафхэр: телефонхэр, планшетхэр ыкIи нэмыкIхэр якIэлэцIыкIухэм зэрэзы­IэкIамытIупщыхэрэм ны-тыхэр лъэшэу егъэгумэкIых. КIэлэцIыкIухэр псынкIэу ахэм ясэх, нэмыкI Iоф щымы­Iэжьым фэдэу, телефоным анэ тегъэдыкъагъэу сыхьат пчъагъэрэ щэсых.

Телефоныр е планшетыр зэраIахырэр агу римыхьэу къэгубжых. Ахэр нахь дэеу гурыт еджапIэм щеджэхэ, нахь дэеу алъэгъу мэхъу, агу раубытэрэми къыщэкIэ. Дунаеу зытетхэр анэ къыпэIуимыхьэу, нэмыкI дунай ахэр тет фэдэу къып­щэхъу.

Шъыпкъэ, я XXI-рэ лIэшIэгъур технологиехэм ялIэшIэгъоу алъытэ, уахътэми удэбэкъон фае. Ау зыщыжъугъэгъупшэ мыхъущтыр смартфонхэми, нэмыкI электрон пкъыгъохэми шIуагъэ зэрапылъым нэмыкIэу, зэрари къахьын зэралъэкIыщтыр ары.

Илъэси 2-м къыщегъэжьагъэу илъэс 12-м нэс зыныбжь кIэлэцIыкIухэм сыхьат нахьыбэрэ электрон пкъыгъохэр мэфэ псаум аIыгъынэу щытэп. Мыщ дэжьыми аныбжь телъытэгъэ программэхэр, яшIэныгъэ хэзыгъэхъорэ джэгукIэхэр ары къызфагъэфедэн фаехэр. Нахьыжъхэм яшIэ хэмылъэу ахэр Интернетым хахьэхэ хъущтэп.

КIэлэцIыкIур тэрэзэу зекIо, Iэдэб хэлъ шъушIоигъо­мэ, щысэ дэгъу ежъугъэлъэгъу: шъушхэ зыхъукIэ нэмыкI унэм телефоныр къишъун е шъуищыкIэгъэ къэтыным шъузеплъыхэкIэ телевизорыр жъугъэкIо­сэжь.

КIэлэцIыкIухэм нахьыбэрэ шъуадэгущыIэмэ, къэлацIэхэр къашъуIозэ, джэгукIэ зэфэшъхьафхэм шъуадыхэлажьэмэ, сурэт адэшъушIымэ, шъуадеджэмэ ишIуагъэ къэкIощт. ЯшIэныгъэ зэрэхэхъощтым нэмыкIэу, щысэ дэгъуи яжъугъэлъэгъущт.

КIэлэцIыкIум телефоным, планшетым е компьютерым зызафигъазэрэр шIогъэшIэгъон Iоф щымыIэ зыхъукIэ е къыпэблэгъэ цIыфхэм ахэм мэхьанэшхо зэраратырэр зилъэгъукIэ ары.

Шъуисабый шъуигъусэу шъутезекIухьэ, пластилиным пкъыгъо горэхэр дыхэшъушIыкIы зыхъукIэ, телефонкIэ шъудэгущыIэ фэдэу шъудэджэгумэ хъущт. Акъылыгъэ хэлъэу планшетыр жъугъэфедэмэ кIэу, гъэшIэгъонэу кIэлэцIыкIум бэ ежъугъэшIэн шъулъэкIыщтыр. Ау Iофыр шъхьэрытIупщ шъушIэу, зэрэфаем фэдизрэ ар къызфигъэфедэу, имыщыкIагъэхэм яплъынэу зыфэшъудэкIэ, шъузэрэкIэгъожьыщтым щэч хэлъэп. Iофыр Iэпэдэлэл шъумышI. Шъуилъфыгъэхэм щысэтехыпIэу шъузэряIэр зыщышъумыгъэгъупш, шъушъхьэ ахэр дэжъугъасэх. Шъуисабыйхэр орэузынчъэх, орэнасыпышIох.

Хъымыщ Жанн. Унэгъо, кIэлэцIыкIу психолог, кIэлэегъадж.