2021-рэ илъэс бюджетым, 2022 — 2023-мкIэ агъэнэфагъэхэм афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм ипроект зыщытегущыIэгъэхэ «публичнэ едэIунхэр» АР-м и Правительствэ зычIэт Унэм щызэхащэгъагъэх. АР-м и Премьер-министрэ игуадзэу Сапый Вячеслав ащ тхьамэтагъор щызэрихьагъ.

Iофтхьабзэм АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу Iэщэ Мухьамэд, Парламентым идепутатхэм ащыщхэр, муниципальнэ образованиехэм, къулыкъу ыкIи ведомствэ зэфэшъхьафхэм, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр, студентхэр, нэмыкI­хэр хэлэжьагъэх.

Сапый Вячеслав ипэублэ псалъэ «едэIунхэр» илъэс къэс, бюджетым фэгъэхьыгъэ законопроектыр загъэхьазыркIэ, зэрэзэхащэхэрэр къыхигъэ­щыгъ.

— Республикэм щыпсэухэрэм къэ­кIорэ илъэсыкIэмкIэ финанс тхылъ шъхьаIэр зэрэгъэпсыгъэщтыр, ащ къыщыдэлъытэгъэщтхэр ашIэнэу фитыныгъэ яI, — къыIуагъ Премьер-министрэм игуадзэ. — Мыщ тетэу бюджетым ипроект нэIуасэ зэрэфэтшIыхэрэм имызакъоу, республикэм иинтернет нэкIубгъо шъхьаIи, финансхэмкIэ Министерствэм инэкIубгъуи къарэхьэ. ШIоигъоныгъэ зиIэ пстэур ахэм ахэплъэнхэ, яшIошIхэр къыраIоты­кIынхэ алъэкIыщт. Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм ыпкъ къикIыкIэ, къи­хьащт илъэс бюджетыр къинэу зэхэгъэуцуагъэ хъугъэ, ау социальнэ лъэ­ныкъор, зэрэхабзэу, къыхэгъэщыгъ.

АР-м финансхэмкIэ иминистрэ игуа­дзэу Екатерина Косиненкэм проектым нэIуасэ фишIыгъэх. 2021-рэ илъэс бюджетыр пстэумкIи сомэ миллиард 24-рэ миллион 620,2-рэ хъунэу пэшIорыгъэшъэу агъэнэфагъ. Хъарджхэр мызыгъэ­гум нахьыбэщтых. Сомэ миллиард 25-рэ миллиони 145,8-у къалъытагъ. Сомэ миллион 525,6-рэ щыкIэнэу мэхъу. Прог­нозхэмкIэ, хэбзэIахьэу ыкIи мыхэбзэIахьэу 2021-рэ илъэсым къыхэхъощтыр сомэ миллиард 11-рэ миллион 549,6-рэ.

Бюджетым ипроцент 60-р социальнэ лъэныкъом пэIухьащт. Ар сомэ миллиард 14-рэ миллион 282,6-рэ мэхъу. Коронавирусым къиныгъоу къыздихьыгъэхэм псауныгъэм икъэухъумэн иягъэ зэрэригъэкIыгъэр министрэм игуадзэ къыхигъэщыгъ. Ащ илъэныкъо зэфэшъхьафхэм, гущыIэм пае, Iэзэгъу уцхэр цIыфхэм аIэкIэгъэхьэгъэнхэм, IофшIэным иветеранхэм, тылым щыIагъэхэм ацэхэр ашIынхэм пае IэпыIэгъу ятыгъэным, нэмыкIхэм апэIуагъахьэрэм зыпари зэрэхамыгъэхъуагъэр апэрэ. 2020-рэ илъэсэу тызыхэтым ахэм апае агъэнэфэгъагъэм фэдиз къихьащтымкIи къыдалъы­тагъэр.

Гъэсэныгъэм, культурэм, медицинэм, гъогушIыным, нэмыкI лъэныкъохэм апэIухьанэу финанс тхылъ шъхьаIэм щагъэнэфагъэхэми игъэкIотыгъэу къатегущыIагъ. Лъэпкъ проектхэм япхырыщын лъагъэкIотэщт. 2021-рэ илъэсым ахэм къадыхэлъытагъэхэм ягъэцэкIэн пстэумкIи сомэ миллиарди 3-м ехъу апэIухьащт.

Министрэм игуадзэ идоклад ыуж зэхэсыгъом хэлажьэхэрэм ащыщхэм упчIэхэр къатыгъэх. Студентхэм ястипендие, кIэлэцIыкIухэм апае пособиехэм, культурэм, гъогушIыным, анахьэу ахэр зыфэгъэхьыгъагъэхэр. ЗэкIэми джэуап зэхэугуфыкIыгъэ аратыжьыгъ.

ХЪУТ Нэфсэт.