ШэкIогъум и 19-м Адыгеим ыкIи Пшызэ шъолъыр ащыпсэурэ быс­лъымэнхэм язичэзыу зэфэхьысыжь-хэдзын Зэфэс щыIагъ. Эпи­демием ылъэныкъокIэ Iофхэр зэрэдэим къыхэкIыкIэ Зэфэсыр видео­конференцие шIыкIэм тетэу кIуагъэ. Республикэм имуниципальнэ образованиехэм япащэхэр Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх. ЛIыкIуи 104-м щыщэу Зэфэсым иIофшIэн нэбгырэ 83-рэ хэлэжьагъ.

АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъ АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр. Джащ фэдэу Краснодар краим игубернаторэу В. Кондратьевым ыцIэкIэ Зэфэсым хэлэжьагъэхэм шIуфэс гущыIэ­хэмкIэ закъыфигъэзагъ краим иадминистрацие политикэ Iоф­хэмкIэ и Департамент игъэIорышIапIэ ипащэ игуадзэу Сергей Мозговоим.

Зэфэсым иIофшIэн зэрищагъ Мыекъопэ гупчэ мэщытым иимамэу Хъущт Азэмат. Iофтхьабзэм ипэублэ къуаджэу Мэфэхьаблэ имэщыт иимамэу Мухьамэд Хьэсани КъурIаным щыщ пычыгъом къеджагъ.

Зэфэсым хэлажьэхэрэм пшъэ­рылъ шъхьаIэу яIагъэр 2016-рэ илъэсым шэкIогъум и 19-м къыщегъэжьагъэу 2020-рэ илъэсым шэкIогъум и 19-м нэс ДиндэлэжьапIэм IофшIэнэу ыгъэцэкIагъэм изэфэхьысыжьхэр шIыгъэнхэр, муфтиир, советым ыкIи лъытэкIо комиссием хэтыщтхэр кIэу хэдзыжьыгъэнхэр ары.

Адыгеим ыкIи Пшызэ шъо­лъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ имуфтиеу Къэрдэн Аскэрбый илъэсиплIым къыкIоцI Iофэу ашIагъэм фэгъэ­хьыгъэ игъэкIотыгъэ доклад къышIыгъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, мы мафэм ехъулIэу Адыгеим ыкIи Краснодар краим мэщыт 53-мэ Iоф ащашIэ, тхьэ­лъэIупIи 7 арыт ыкIи гъогу Iупэхэм Тхьэм узщелъэIун плъэ­кIыщт унэ цIыкIуи 4 атет.

Адыгеим ыкIи Пшызэ шъо­лъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ Темыр Кавказым ибыслъымэнхэм я Координационнэ Гупчэ хахьэ. Ащ Iофтхьабзэу ригъэкIокIыхэ­рэм ахэлажьэ. Хабзэм ыкIи хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм аготэу чанэу Iоф адашIэ. ДиндэлэжьапIэм епхыгъэу къыткIэхъухьэрэ лIэужхэр КъурIаным ыкIи Ислъам диным фырагъа­джэх. Ащ нэмыкIэу Адыгеим игурыт ыкIи апшъэрэ еджапIэхэм кIохэзэ, ныбжьыкIэхэм ягушъхьэ баиныгъэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ пIуныгъэ Iофтхьабзэхэр адызэрахьэх.

Краснодар краим иадминистрацие зэпхыныгъэ дэгъу ды­ря­Iэу Iоф зэрэдашIэрэр къыкIигъэтхъыгъ А. Къэрданэм. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, Адыгеим ыкIи Пшызэ шъолъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ епхыгъэу дин организацие 14-мэ Iоф ашIэ. Джыри мыщ фэдэхэр къалэхэу Шъачэ, Новороссийскэ ыкIи ТIопсэ районым къащызэIуахынхэу рахъухьэ.

2020-м игъатхэ къыщегъэжьагъэу шIушIэ IэпыIэгъоу къаIэ­кIэхьагъэм ишIуагъэкIэ Гупчэ мэщытым гъэкIэжьын IофшIэнхэр щырагъэкIокIых, мы илъэсым ыкIэм нэс къаухынэу щыт. Джащ фэдэу къуаджэу Адэмые дэт мэщытыр агъэцэкIэжьы. 2017-рэ илъэсым къалэу Шъачэ ислъам культурэм игупчэ, 2018-рэ илъэсым къутырэу Гавердовскэм мэщытыр къащызэIуа­хыгъэх.

2020-рэ илъэсым гъэтхапэм и 17-м къыщегъэжьагъэу коронавирус узыр цIыфхэм зэпамыхынымкIэ пэшIорыгъэшъ Iоф­тхьабзэхэр апэу зезыхьагъэ­хэм ащыщ ДиндэлэжьапIэр. Псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ шъолъыр министерствэм ыкIи Роспотребнадзорым, джащ фэдэу оперативнэ штабым зэпхыныгъэ дэгъу адыряIэу Iоф ашIэ. Республикэм ирайонхэм динлэжьхэр кIохэзэ, шапхъэу щыIэхэр амыукъонхэу, зыфэсакъыжьынхэу цIыфхэм макъэ арагъэIу.

— Лъытэныгъэ зыфэсшIырэ имамхэр, ефэндхэр ыкIи динлэжьхэр! Iоф мыпсынкIэу жъугъэцакIэрэмкIэ сышъуфэраз, Тхьэм псапэу къышъуитыжьынэу сышъуфэлъаIо. Джащ фэдэу сирэзэныгъэ гущыIэхэр фэзгъа­зэхэмэ сшIоигъу АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Къэралбый ыкъом. Сыд фэдэрэ IофыгъокIи IэпыIэгъу къытфэхъу, ренэу ынаIэ къыттет. Адыгеимрэ Краснодар краимрэ мамырныгъэрэ зэгурыIоныгъэрэ азыфагу зэрилъым уимыгъэгушIон плъэкIырэп. Ащ тырэгушхо. Ар шIукIэ зыфэплъэгъунэу щытыр тиIэшъхьэтетхэр арых. Ащ къып­къырыкIыхэзэ республикэм ыкIи краим азыфагу зэкъошныгъэр, зэгурыIоныгъэр ыкIи лъэпкъ зэзэгъыныгъэр илъыным быс­лъы­мэнхэр фэIорышIэх, — къы­Iуагъ А. Къэрданэм.

Нэужым лIыкIохэр муфтиим ихэдзын фежьагъэх. ДиндэлэжьапIэм икандидат закъоу зыкъэзыгъэлъэгъогъэ Къэрдэн Аскэрбый муфтиеу хадзыжьыгъ.

Шъугу къэдгъэкIыжьын: Къэрдэн Аскэрбый 1968-рэ илъэсым къуаджэу Кощхьаблэ къыщыхъугъ. ИцIыкIугъом къыще­гъэжьагъэу янэ-ятэм яхьатыркIэ диным пыщагъэу къэтэджыгъ. 1991-рэ илъэсым быс­лъымэнхэм яинститутэу «Абу-Нур» зыфиIоу Дамаскэ дэтым чIахьи, къыухыгъ. 1994-рэ илъэсым Адыгэ Рес­публикэм къыгъэзэжьи, 1997-рэ илъэсым нэс Кощ­хьэблэ районым и Дин-Хасэ иIофыгъохэмкIэ гъэ­IорышIакIоу Iоф ышIагъ. 1997-рэ илъэсым къыщыублагъэу Адыгеим ыкIи Краснодар краим ащыпсэурэ быслъымэнхэм ямуфтий игуадзэу лэжьагъэ. МыекъуапэкIэ быслъы­мэнхэм ядин организацие итхьамэтагъ. Темыр Кавказым ибыслъы­мэнхэм я Университетэу «Абу-Ханифы» зыфиIорэм щеджагъ. Джащ фэдэу Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым «Къэралыгъо ыкIи муниципальнэ гъэIорышIакIу» зыфиIорэ сэнэхьатыр щызэригъэ­гъотыгъ. 2016-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Адыгеим ыкIи Пшызэ шъолъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ имуфтиеу Iоф ешIэ. Шъхьэгъусэ иI, сабыищ зэдапIу.

— Цыхьэ къысфэзышIыгъэхэм зэкIэми сышъуфэраз. Илъэс зэкIэлъыкIохэм макIэп тшIагъэр, пшъэрылъэу тапэ джыри илъыр бэ. КъурIаныр, Суннэр ыкIи Уставыр сиIэубытыпIэхэу, джащ фэдэу урысые хэбзэгъэуцугъэм ишапхъэхэм сатетэу упчIэу къэуцухэрэм язэшIохын сызэрэ­дэлэжьэщтымкIэ шъосэгъэгугъэ, — къыIуагъ кIэухым Къэрдэн Аскэрбый.

КIАРЭ Фатим.