Хабзэр Адыгэ Республикэм къыщыухъумэгъэнымкIэ Координационнэ зэIукIэм изэхэсыгъоу бэмышIэу щыIагъэм къолъхьэ тын-Iыхыным пэу­цу­жьыгъэным, общественнэ щынэгъончъагъэм икъэухъумэн, ха­бзэм димыштэу пыдзэфэ пытэхэр зыщыратэкъугъэ чIыпIэхэр гъэкъэбзэ­жьы­гъэнхэм япхыгъэ Iофыгъохэм ыкIи нэмыкIхэм щытегущыIагъэх. Адыге­им и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэхэсыгъор зэрищагъ.

Лъэпкъ проектхэм ягъэцэкIэн пае мылъкоу къыхагъэкIыгъэр шIуагъэ къытэу агъэфедэн зэрэфаем зэхэсыгъом лъэшэу анаIэ щытырагъэтыгъ. Федеральнэ казначействэм Адыгэ Респуб­ликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу КIэныбэ Руслъан мы лъэныкъомкIэ уплъэкIунэу зэхащэхэрэм къатегущыIагъ. Лъэпкъ проектхэм къадыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэм ягъэцэкIэн пае мыгъэ федеральнэ бюджетым сомэ миллиарди 3,7-рэ къы­хагъэкIыгъ. 2020-рэ илъэсым чъэпыогъум и 1-м ехъулIэу мылъкум ипроцент 69,26-р къыз­фагъэфедэгъагъ.

Адыгэ Республикэм и Уплъэ­кIу-лъытэкIо палатэ итхьаматэу Павел Стаценкэр лъэпкъ проектхэу «ПсэупIэмрэ къэлэ щы­IакIэмрэ», «Гъэсэныгъ», «Экологие» зыфиIохэрэр респуб­ликэм щыпхырыщыгъэнхэмкIэ уплъэкIун Iофтхьабзэхэу мыгъэ зэрахьанхэу рахъухьэхэрэм къатегущыIагъ. COVID-19-м пэу­цужьыгъэнымкIэ, Урысыем и Президентэу Владимир Путиным исоциальнэ инициативэхэр гъэцэкIэгъэнхэмкIэ федеральнэ мылъкоу къыхагъэкIыгъэр зэрагъэфедэрэм гъунэ зэрэлъафырэр ащ къыIуагъ.

Адыгэ Республикэм и ЛIы­шъхьэ министерствэхэмрэ муниципалитетхэмрэ япащэхэм пшъэрылъ афишIыгъ лъэпкъ проектхэм атетэу агъэпсырэ ыкIи агъэцэкIэжьырэ псэуалъэ­хэм алъэныкъокIэ зэзэгъыныгъэхэр игъом шIыгъэнхэм, про­ект-сметэ документацием игъэ­хьазырын япхыгъэ Iофыгъохэм лъэшэу анаIэ атырагъэтынэу.

Коронавирусым республикэм щыпэуцужьыгъэнымкIэ хэбзэу­хъумэкIо къулыкъухэм Iофэу ашIэрэр къаIотагъ Адыгэ Рес­публикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэ ипшъэрылъхэр пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ зыгъэца­кIэу БрантIэ Мурадинрэ Рос­гвардием Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Иван Гричановымрэ. МВД-мрэ Росгвардиемрэ яIофышIэхэм Роспотребнадзорыр, Адыгэ Рес­публикэм псауныгъэр къэухъу­мэгъэнымкIэ и Министерствэ, нэмыкI ведомствэхэр ягъусэхэу IэкIыб къэралыгъохэм къарыкIыжьыхэрэр ауплъэкIух, ахэр учетым агъэуцух, пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэу зэрахьэхэрэм ахэ­лажьэх, шэпхъэ гъэнэфагъэхэр къыдалъытэнхэм гъунэ лъафы. Урамхэмрэ общественнэ чIыпIэхэмрэ хабзэр къащызыухъу­мэрэ нарядхэм ахэтхэр процент 50-кIэ нахьыбэ хъугъэ.

Роспотребнадзорым Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ ипшъэрылъхэр пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ зыгъэцакIэу Бгъо­шэ Саидэ къызэриIотагъэмкIэ, ГъэIорышIапIэм испециалистхэм коронавирусыр лабораториемкIэ къазэрахагъэщырэм, лабораториехэм тест-системэхэр икъоу яIэнхэм гъунэ алъафы. ОРВИ-р къызэутэлIагъэхэр, пневмонием ыгъэгумэкIы­хэрэр зэрэзэращэщтхэ шIыкIэр агъэнэфагъ.

COVID-19-мкIэ Iофхэм язытет нахь дэй мыхъуным фэшI Адыгэ Республикэм икъэралыгъо санитар врач шъхьаIэ муниципальнэ образованиехэм, учреждениехэм, организациехэм япащэхэм пэшIорыгъэшъ, зэпа­хырэ узым пэшIуекIорэ Iофтхьа­бзэхэр зэрэзэрахьанхэ фаем фэгъэхьыгъэу тхылъ мин 1,5-рэ аIэкIигъэхьагъ.

«Коронавирусым пэуцужьырэ къулыкъухэм непэ яIофхэр зэпэфэх. Республикэ Оперативнэ штабыми, Роспотребнадзорыми яунашъохэм ягъэцэкIэн лъагъэкIотэн фае. Пшъэрылъ шъхьаIэу тиIэр цIыфхэм япсауныгъэ къэтыухъумэныр ары. ти­IофшIэн зэрэщытэу ащ тыкъы­пкъырыкIызэ дгъэпсын фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Зэхэсыгъом джащ фэдэу псэупIэхэм къэбзэныгъэмкIэ яIофхэм язытет, коммунальнэ пыдзэфэ пытэхэр хэбзэнчъэу зыщыратэкъугъэ чIыпIэхэр гъэ­къэбзэжьыгъэнхэ зэрэфаем ща­тегущыIагъэх. Адыгэ Рес­публикэм псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-ком­мунальнэ, гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэу Валерий Карта­мышевым къызэриIуагъэмкIэ, коммунальнэ пыдзэфэ пытхэр зыщычIатIэжьырэ полигонитIу Адыгэ Республикэм ит. Ахэр Мыекъуапэрэ Адыгэкъа­лэрэ ащыIэх. Лицензие зиIэ организациехэм ахэр къыз­фагъэфедэх. Ахэм анэмыкIэу регион операторым коммунальнэ пыдзэфэ пытэхэр зыщы­чIатIэжьыщт полигонрэ регион экотехнопаркым хэхьащт джырэ комплексрэ Мыекъопэ районым щигъэпсынхэу рехъухьэ. Джыдэдэм ащ епхыгъэ инвес­тиционнэ проектыр къэралыгъо экспертизэм щыI.

Адыгеим и ЛIышъхьэ муници­палитетхэм япащэхэм пшъэрылъ афишIыгъ хэбзэнчъэу хэкI­хэр зыщыратэкъугъэ чIыпIэхэр аукъэ­бзыжьынхэу, регион операторымрэ гъэIорышIапIэмрэ зэдэлэжьэныгъэу адыряIэр агъэлъэшынэу.

«Юридическэ лицэхэмрэ унэе предпринимательхэмрэ нахь чанэу шъуадэлажь. Коммунальнэ пыдзэфэ пытэм иIущынкIэ предприятиехэм япроценти 100-мэ регион операторым зэзэгъыныгъэ дашIын фае. Джарэущтэу хабзэм димыштэрэ хэкIитэкъупIэхэр нахь макIэ хъунхэм тыкъыфэкIон тлъэ­кIыщт», — къыIуагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ.

Координационнэ зэIукIэм хэтхэр джащ фэдэу мамырныгъэмрэ лъэпкъ зэгурыIоны­гъэмрэ республикэм къыщыу­хъумэгъэнхэм епхыгъэ Iофы­гъохэми атегущыIагъэх. Рес­пуб­ликэм иапшъэрэ еджапIэхэм ястудентхэу IэкIыб къэралы­гъо­хэм къарыкIыгъэхэм адэлэ­жьэгъэн зэрэфаер зэхэсыгъом щыхагъэунэфыкIыгъ.

КъумпIыл Мурат ахэр рес­публикэм исоциальнэ-культурэ щыIэныгъэ къыхагъэлэжьэнхэу, волонтер движением хэтхэм IэпыIэгъу арагъэгъотынэу къариIуагъ. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым имедицинэ институт чIэс студенти 100-м ехъоу IэкIыб къэралыгъохэм къарыкIыгъэхэр Адыгеим имедицинэ IофышIэхэм IэпыIэгъу афэхъух, ахэм ащыщэу нэбгырэ 23-мэ «лъэныкъо плъыжьым» Iоф щашIэ.

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу