Журналистэу ТIэшъу Светланэ итхыгъэу «БжыхьэкъоякIэ итхыдэхэр» зыфиIоу «Адыгэ макъэм» къихьагъэм сшIогъэшIэгъонэу ыкIи сигуапэу седжагъ. БжыхьэкъоякIэмэ яжьи къэсщагъ, япси сешъуагъ, ямыхьамели сшхыгъэ. 1972 — 1975-рэ илъэсхэм мы чылэм кIэлэегъаджэу Iоф щысшIагъ.

СигукъэкIыжьхэм зафэзгъэзэн. 1972-рэ илъэсым игъэмафэ Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтыр къэсыухи, ти­къуаджэу ПчыхьалIыкъуае къэз­гъэзэжьыгъ. А лъэхъаным шап­хъэу щыIагъэхэмкIэ «направ­лениекIэ» чIыпIэ гъэнэфагъэу щыIэм уисэнэхьаткIэ Iоф щы­пшIэнэу уагъакIощтыгъэ. Сэ «свободный диплом» къаIыс­хыжьи, Теуцожь районым «Iоф­шIэн щыIэба» сIозэ, садэжь зыкъэзгъэзэжьыгъ.

ШэкIогъум изы мафэ горэм райном ипэщагъэу ГъукIэлI Рэ­мэзанэ ыдэжь сызычIахьэм, «уфаемэ БжыхьэкъоякIэм уз­гъэкIощт» къысиIуагъ. Чылэу зыцIэ къыриIуагъэм зыкIи сыдэхьагъэу щытыгъэп. Ныбджэгъуи Iахьыли щысиIагъэп. Инэм икъохьапIэ километрэ зыбгъу­пшIыкIэ зэрэпэчыжьэр, автобуси зэрэдэмыхьэрэр къысиIуагъ.

Нэужым зэрэзгъэунэфыгъэу, къуаджэм урыдэхьанэу амалитIу щыIагъ. Зыр Инэм икъохьапIэ ууцунышъ, чылэм кIожьырэ машинэм уежэщтыгъэ. Шъыпкъэу пIощтмэ, ащ щыщ кIэлабэмэ Краснодар, Инэм, нэмыкI чIыпIэхэм шоферэу Iоф аща­шIэщтыгъэ, ямашинэхэмкIэ къа­рыкIожьыщтыгъэх. Мы чIыпIэм къыщысIонэу къыстефэ бжы­хьэ­къоякIэхэм шэн дэгъоу яслъэ­гъулIагъэр: ухэтми лъэсэу гъогу укъытыранэщтыгъэп.

ЯтIонэрэ къекIолIакIэу иIа­гъэр: станицэу Афипскэм сыхьат пэпчъ кIощтыгъэ автобусымкIэ псыхъоу Афыпс уекIо­лIэнышъ, лъэмыдж кIэшIэгъэ цIыкIум уикIынышъ, чылэм удэ­хьажьыныр арыгъэ.

ЕджапIэм идиректорэу УдыкIэко Алый ынэгу ихыгъэу, гу­шIоу къыспэгъокIыгъ: «Урысыбзэмрэ литературэмрэкIэ кIэлэегъаджэ тищыкIагъ. Анахьэу хъулъфыгъэ кIэлэегъаджэхэм тафэныкъу». ЕджапIэм илъэси 8-рэ щеджэщтыгъэх. Я 5-рэ классым щегъэжьагъэу я 8-м нэсэу сисэнэхьаткIэ урокхэр къыситынэу ыIуагъ. КIыхьэ-лы­хьэ зесымыгъэшIэу IофшIэным сыфежьэмэ зэрэшIоигъор пащэм игущыIэ къыхигъэщыгъ.

«Дэгъу, неущ езгъэжьэщт», сIуи, тыгъэгъазэм и 1-м 1972-рэ илъэсым апэрэ хэбзэ IофшIэным сыфежьагъ. Коллективэу сызхэхьагъэр лъэшэу сыгу ри­хьыгъ, опытышхо зыIэкIэлъ кIэ­лэегъаджэх.

Чылэм сызыдахьэм апэ бысым сызыфэхъугъагъэр Джа­стэмэ яунагъу ары. Дахэу къы­саIуагъэр щыгъупшэгъуай. Нэужым, еджапIэм нахь пэ­благъэу Шъоумыз Кукэ иунэ сыкъэкIожьыгъ. Сэ силэгъухэу зэшищ исыгъ — Аскэр, Амэрбый, Чэмал. Бэ темышIэу, ана­хьыкIэу Чэмал, чылэм щыщэу КIэрмытмэ япхъоу Светэ къещэ. Ащ ихъяр сыхэтынэуи мэхъу.

ЗыцIэ къесIогъэ зэшищмэ анэ­мыкIэу БжыхьэкъоякIэм ныб­джэгъухэр щысиIагъэх: Хьатитэ Къэлэшъау, КIэрмыт Юр, Нэгъой Щэбан, Пчэнышъое Ас­кэр. Ахэм бэрэ къысаIуагъ: «чылэм щыщ къащи, къыдэ­нэжь», ау Тхьэ закъом арэущтэу хъунэу ыIогъагъэп.

ЫпэкIэ къызэрэсIуагъэу, Бжы­хьэкъоякIэм илъэсищэ Iоф щысшIагъ. Адыгэкъалэ ипэщагъэу Мамыекъо Кимэ зы илъэс­рэ а еджапIэм Iоф къыщыздишIагъ. Кимэ ихьатыркIэ еджа­пIэу Iоф зыщытшIагъэм мызэу, мытIоу тыщыIагъ, шIу­хьафтынхэр еджакIохэм афэт­щагъ.

Езгъэджагъэмэ ащыщэу, Iоф­шIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ министрагъэу Р. Хь. Натхъом лъэшэу ишIуагъэ къысигъэкIыгъ. Джащ фэдэу, сянэшыпхъоу Гъыщ Нэфсэт фыкъуагъэу, хьадагъэм тытесэу ПчыхьалIыкъуаекIэ си­гъунэгъу лIыжъэу Къэзэнч Нухьэ къысаджи, сызэрищэлIагъ: «А сикIал, БжыхьэкъоякIэм щыщэу зы бзылъфыгъэ горэ садэжь щыIагъ. КъыпкIэ­упчIагъ, дахэкIэ уигугъу къы­шIыгъ, сыпфэраз», купэу щыс- хэм зэхаригъэхэу къысиIуагъ.

… Уахътэм ищэрэхъ уцу имыIэу мэчэрэгъу. Сэри сы­кIэлэжьэп, илъэс 72-м сит. Илъэс 45-рэ тешIэжьыгъэу сищыIэныгъэ щыщ пычыгъо ТIэшъу Светланэ сыгу къыгъэкIыжьыгъ.

Уайкъокъо Рэмэзан.

Урысыем IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъо­ны­гъэм­кIэ иIофышIэ гъэшIуагъ.