Гъогу щынэгъончъэхэр щыIэныгъэм ылъапс!
ГъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ республикэ Комиссием зичэзыу зэхэсыгъоу мы мафэхэм иIагъэр видеозэпхыныгъэм тетэу рекIокIыгъ. Iофтхьабзэр Адыгэ Республикэм и Премьер-министрэу Геннадий Митрофановым зэрищагъ.
Зэхэсыгъор пэублэ псалъэкIэ къызэIуихызэ, Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат иунашъокIэ зэрэзэрэугъоигъэхэр ыкIи гъогу хъугъэ-шIагъэхэр къызыхэкIыхэрэм яIофыгъохэр дагъэзыжьынхэм ар ышъхьэкIэ зэралъыплъэрэр Премьер-министрэм къыIуагъ. Нэужым IофыгъуиплIэу зыхэплъэнхэу агъэнэфагъэхэм ягугъу къышIыгъ.
Апэрэ Iофыгъо шъхьаIэу къыщаIэтыгъэр гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ, кIэлэцIыкIу фыкъоныгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ, авариехэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэнымкIэ Iофтхьабзэу Адыгеим щызэрахьэхэрэр ары. Мыщ епхыгъэу къэгущыIагъ гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ Къэралыгъо автоинспекцием и ГъэIорышIапIэу АР-м щыIэм ипащэу Александр Курпас. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, мы илъэсым имэзибгъу республикэм игъогухэм хъугъэшIэгъэ 338-рэ къатехъухьагъ, ахэм нэбгырэ 51-рэ ахэкIодагъ, 404-мэ шъобж зэфэшъхьафхэр атещагъэхэ хъугъэ.
ГъэIорышIапIэм ипащэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, хъугъэ-шIагъэхэм лъапсэу афэхъухэрэм ащыщых водительхэм машинэхэр псынкIащэу зэрэзэрафэхэрэр, ыпэкIэ къэкIорэ автотранспортым игъогу техьэхэу къызэрэхэкIырэр, лъэсрыкIохэм шапхъэхэр зэраукъохэрэр, нэмыкIхэри.
— Республикэм къыщыхъурэ авариехэм япчъагъэ къыщыкIагъ нахь мышIэми, ешъуагъэу рулым кIэрысыгъэ водительхэм апкъ къикIыкIэ къэхъугъэ хъугъэ-шIагъэхэм ахэхъуагъ, — къыIуагъ Александр Курпас. — Гъогу хъугъэ-шIагъэхэм ахэкIуадэхэрэм япчъагъэ анахьэу зыкъызыщиIэтыгъэр Теуцожь ыкIи Джэджэ районхэр, Адыгэкъал. Авариехэм апкъ къикIыкIэ зидунай зыхъожьыхэрэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэнымкIэ лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ автомобиль гъогухэр» зыфиIорэм пшъэрылъэу къытфигъэуцурэр хэкIуадэрэр нэбгырэ 54-м шIокIы мыхъущтэу ары. Мэзи 9 зэфэхьысыжьхэм къызэрагъэлъэгъуагъэмкIэ, тишъолъыр а пчъагъэр нэбгырэ 51-рэ.
Гъогу инспектор шъхьаIэм зигугъу къышIыгъэхэм ащыщ комиссием иблэкIыгъэ зэхэсыгъо къыщаIэтыгъэ Iофыгъоу Мыекъуапэ иобъект 17-у гъэцэкIэжьынхэр зыщыкIуагъэхэм щыкIагъэу яIэхэр ащ фэгъэзагъэхэм джыри зэрэдамыгъэзыжьыгъэхэр. Джащ фэдэу федеральнэ гъогухэу, авариехэр нахьыбэу зыщыхъурэ чIыпIэ 16-мэ, къэнэфырэ пкъэухэр зытырагъэуцонхэу рахъухьэгъагъэр гъэцэкIагъэ зэрэмыхъу-гъэм анаIэ тыраригъэдзагъ.
Сабыйхэр зыхэфэгъэ хъугъэшIагъэхэм япчъагъэ процент 20-кIэ къеIыхыгъ. КIэлэцIыкIу-хэм ящынэгъончъагъэ къэухъумэгъэным фэшI блэкIыгъэ илъэсым ибэдзэогъу къыщыублагъэу еджапIэхэм яублэпIэ классхэм арысхэм нэфынэ къэзытырэ ныбалъэхэр агъэфедэхэу рагъэжьагъ. Пандемием ыпкъ къикIыкIэ инспекцием иIофышIэхэм еджапIэхэм ащызэрахьэщтыгъэ Iофтхьабзэхэм къазэращыкIагъэр Александр Курпас къыIуагъ.
— ГъогурыкIоныр щынэгъончъэным епхыгъэ унашъохэу тшIыхэрэм ялъытыгъ тицIыфхэм япсауныгъэ ыкIи ящыIэныгъэ ухъумагъэ зэрэхъущтыр. Хъугъэ-шIагъэхэр нахь макIэ тшIынхэм пае къыттефэрэр зэкIэ шIокI имыIэу зэшIотхынхэ, щыкIагъэхэр дэдгъэзыжьынхэ фае, — къыIуагъ Геннадий Митрофановым.
ГущыIэр лъигъэкIотагъ Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу КIэрэщэ Анзаур. КIэлэегъаджэхэм инспекторхэр ягъусэхэу гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ республикэм ит гъэсэныгъэм иучреждениехэм ащызэрахьэрэ Iофтхьабзэхэм игъэкIотыгъэу ар къатегущыIагъ. Ахэм ащыщых ублэпIэ классхэм арысхэр еджапIэм къызэрэкIощтхэр ыкIи унэм зэрэкIожьыщтхэ щынэгъончъэ гъогу къыхахыным, шапхъэхэр агъэцэкIэнхэм, нэфынэр къэзытырэ пкъыгъохэр агъэфедэнхэм фэгъэсэгъэнхэр.
Министрэм къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ныбжьыкIэ инспекторхэм яотряди 141-мэ Iоф ашIэ, ахэм нэбгырэ 1750-рэ ахэхьэ. Ахэр федеральнэ ыкIи республикэ зэнэкъокъухэм ахэлажьэх, гъэхъагъэхэр ашIых. Сэнэхьат зэфэшъхьафхэр зыщызэрагъэгъотырэ гурыт еджапIэхэм ащеджэхэрэми апае сыхьатхэр афызэхащэх. Гъогу хъугъэ-шIагъэхэм ящысэхэр къизыIотыкIырэ фильмэхэр нэрылъэгъу афашIых, сакъыныгъэрэ гулъытэрэ гъогум къызщыхагъэфэнхэу, шапхъэхэр шIокI имыIэу агъэцэкIэнхэу ахэм зафагъазэ.
УблэпIэ классхэм арысхэм ящынэгъончъагъэкIэ мэхьанэшхо зиIэ нэфынэ къэзытырэ ныбалъэхэм ягъэфедэнкIэ, ащ мэхьанэу иIэр къагурыгъэIогъэнымкIэ хэбзэухъумакIохэм, ны-тыхэм IофшIэныр джыри нахь агъэлъэшын зэрэфаер республикэм и Премьер-министрэ хигъэунэфыкIыгъ. Мыгъэ ныбалъэхэр зыфимыкъугъэхэ щыIэмэ, гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ министрэм зэхифынэу ащ риIуагъ.
Шъолъыр проектэу «Адыгеим иавтомобиль гъогухэр щынэгъончъэнхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэнхэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн къыдыхэлъытагъэу 2020 — 2024-рэ илъэсхэм къакIоцI федеральнэ ыкIи республикэ гъогухэм сурэт ыкIи видео тезыхырэ пкъыгъо 99-рэ атырагъэуцон фае. Ащ фэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ ыкIи гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэу Валерий Картамышевыр. Мы илъэсым ащ фэдэ пкъыгъо 52-рэу агъэуцунэу агъэнэфагъэм сомэ миллиони 146-рэ пэIухьащт. Министрэм къызэриIуагъэмкIэ, анахь чIыпIэ щынагъохэу Адыгеим и Къэралыгъо автоинспекцие къыгъэнэфагъэхэм камерэ 20 атырагъэуцогъах, федеральнэ мэхьанэ зиIэу гъогоу М-4 «Дон» зыфиIорэм ащ фэдэ пкъыгъуи 7 щагъэпсынымкIэ зэзэгъыныгъэм кIэтхэгъахэх. Федеральнэ гъогу агентствэм Iизын къызитыкIэ, мы илъэсыр имыкIызэ джыри камерэ 25-рэ федеральнэ мэхьанэ зиIэ гъогухэм атырагъэуцощтых.
Гъогухэм яшIын ыкIи ягъэцэкIэжьын, ахэр зэрифэшъуашэу къэгъэнэфыгъэнхэм, щынэгъончъэным фытегъэпсыхьэгъэ пкъыгъохэр, тамыгъэхэр гъогухэм атегъэуцогъэнхэм, нэмыкI Iофыгъуабэм комиссием хэтхэр атегущыIагъэх, унашъохэри ашIыгъэх.
Iэшъынэ Сусан. Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъ.