Чъэпыогъум и 15 — 16-м Урысыем и Къыблэ шъолъыр Парла­мент­хэм я Ассоциацие ия XXXIII-рэ Конференцие Волгоград хэкум щызэхащэгъагъ.

Аужырэ мазэхэм хабзэ зэ­рэхъугъэу, видеоконференцие шIыкIэм тетэу ар кIуагъэ. Адыге­им ылъэныкъокIэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, ащ игуадзэхэу Шъэо Аскэр, Iэщэ Мухьамэд, комитетхэм япащэхэу Игорь Ческидовыр, Александр Лобода, Олег Картамышевыр, Шэуджэн Тембот ыкIи комитет пащэм игуадзэу Шэуджэн Сэфэр.

Къыблэ Федеральнэ шъо­лъырым исубъектхэм яхэбзэ­гъэуцу къулыкъухэм ялIыкIохэр социальнэ, экономикэ лъэныкъохэм, политикэм афэгъэхьыгъэхэу Iоф зэфэшъхьафыбэхэм атегущыIагъэх. Апэрэ ма­фэм ЮРПА-м комитети 8-у иIэм зыхэсыгъохэр яIагъэх. Ахэм чъыгхэр, куандэхэр ыкIи нэмыкIэу агъэтIысхьагъэхэр хэбзэнчъэу изыупкIыхэрэм, зыныбжь имыкъугъэхэм япIун, яегъэджэн, яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэм алъэныкъокIэ ны-тыхэу е нэмыкIэу алъыплъэхэу зи­пшъэ­рылъхэр икъоу зымыгъэ­цакIэхэрэм, тутын узщешъо мы­хъущт чIыпIэу законым щыгъэнэфагъэхэм ар ащызгъэ-фе­дэхэрэм административнэ пшъэ­дэкIыжьэу ахьыщтым, «спи­нальная мышечная атрофия» зыфиIорэ узыр къызэузыхэрэм федеральнэ бюджетым къыхэхыгъэ мылъкумкIэ Iэзэгъу уцхэр афэщэфыгъэнхэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ предложениеу депутатхэм къа­хьыгъэхэм ащытегущыIагъэх.

Лъэпкъ зэфыщытыкIэхэмкIэ, парламент зэпхыныгъэхэмкIэ, физическэ культурэмкIэ, спортымкIэ, зекIонымкIэ ыкIи ныбжьыкIэхэм яIофхэмкIэ ЮРПА-м икомитет иIофшIэн хэлэжьагъ ыкIи къыщыгущыIагъ ащ ипащэ игуадзэу, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм зекIонымкIэ, экологиемкIэ ыкIи чIыопсым игъэфедэнкIэ и Комитет ипащэу Игорь Ческидовыр.

Зэхэгъэзыхьэгъэ углеводороднэ газ зыхэт товархэр Урысые Федерацием щыIуагъэ­кIынхэ фимытхэу шIыгъэным фэгъэхьыгъэ джэпсалъэу УФ-м и Къэралыгъо Думэ и Тхьаматэу Вячеслав Володиным фагъэзагъэм, гъэпсэфыпIэ культурнэ учреждениекIэ алъытэ­хэрэм ахахьэрэ тхылъеджапIэ­хэр лъэхъаным къыздихьыгъэ шапхъэхэм адиштэрэ библиотекэхэм ягъэпсын фэгъэхьыгъэ проектым хэгъэлэжьэгъэнхэм фэгъэхьыгъэу УФ-м и Правительствэ фагъэзагъэм ащ щытегущыIагъэх.

Джащ фэдэу Игорь Чески­довыр УФ-м къэралыгъо ­лъэпкъ политикэмкIэ и Стратегиеу 2025-рэ илъэсым нэс телъы­тагъэр Къыблэ Федеральнэ шъолъырхэм ащыгъэцэкIагъэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ. Ар гъэцэкIэгъэным пае субъект пэпчъ ежь икъэралыгъо программэ ыкIи Стратегием ипхырыщын фытегъэ­псыхьэгъэ Iотфхьабзэу зэшIуа­хыщтхэм яплан зэрэщаштагъэр, хэбзэ къулыкъухэм хэу­шъхьафыкIыгъэу подразделениехэр зэращагъэпсыгъэхэр, мы лъэныкъом фэгъэзэгъэщт общест­веннэ советхэр зэ­ра­щызэха­щагъэхэр ащ къыIуагъ.

Ар щысэхэмкIэ къыушыхьатыжьзэ, дин объединениехэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ Совет АР-м и ЛIышъхьэ дэжь зэ­рэщызэхащагъэр, лъэпкъ зэ­фыщытыкIэхэм афэгъэзэгъэ купым Iоф зэришIэрэр, экст­ремизмэм, терроризмэм япхыгъэ тхьамыкIагъо къэмыхъуным ылъэныкъокIэ къэбарзехьэ политикэм фэгъэзэгъэ Совети республикэм зэриIэр къыIотагъ. Адрэ субъектхэми ащ фэдэ органэу ащагъэпсыгъэхэм къатегущыIагъ.

Игорь Ческидовым идоклад пленарнэ зэхэсыгъоу нэужым яIагъэми щыхэплъагъэх. Ащ хэлэжьагъэхэм Стратегием ипхырыщынкIэ Iофэу субъектхэм ащызэшIуахыхэрэм шIуагъэ къатэу алъытагъ, тапэкIи ащ тетэу лъагъэкIотэныр шIокI зимыIэ Iофэу зэрэщытыр къыхагъэщыгъ.

Урысыем и Къыблэ шъолъыр Парламентхэм я Ассоциацие и Совет иIофшIэн хэлэ­жьагъ АР-м и Къэралыгъо Со­вет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр. Къыблэ Федеральнэ шъолъырым ихэ­бзэгъэуцу къулыкъухэм япащэхэу мыщ щызэIукIагъэхэр законихъухьэн IофшIэныр зэрэ­лъыкIуатэрэм еплъыкIэу фыряIэмкIэ зэдэгощагъэх, ЮРПА-м икомитетхэм упчIэу къащаIэ­тыгъэхэм атегущыIагъэх, предложениехэм адырагъэштагъ.

— Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм ыпкъ къикIыкIэ эпидемиологическэ шапхъэу къэуцугъэхэм адиштэнэу ЮРПА-м иIофшIэн зэхъокIыныгъэхэр фишIыгъэх, — къыIуагъ АР-м и Парламент и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм мэфитIу IофшIэныр къызэфихьысыжьзэ. — ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу Конференциер кIуагъэ нахь мышIэми, шIуагъэ къытэу тиIофшIэн зэхэтщэнэу хъугъэ, тызыгъэгумэкIырэ Iофхэм тате­гущыIэщтми, ахэм япхыгъэу зыго­рэ итхъухьащтми иягъэ къэ­­кIуагъэп. Парламентариехэм яIофшIэн лъагъэкIуатэ, хэбзэгъэуцуныр лъэхъаным, уахътэм къыздахьырэ пстэумэ адиштэу гъэпсыгъэным ыуж итых. Волго­градскэ хэкум и Думэ ащ фэдэу я XXXIII-рэ Конфере­нециер зэрэзэхищагъэм фэшI тиIофшIэгъу ащ идепутатхэм «тхьашъуе­гъэпсэу ясIомэ сшIоигъу.

ХЪУТ Нэфсэт.