Ахэр зигущыIэхэр Адыгеим и ЛIышъхьагъэу, тиреспубликэ имызакъоу, нэмыкI чIыпIабэхэм ащызэлъашIэрэ предпринимателэу, меценатэу Шъэумэн Хьазрэт.

2002-рэ илъэсыр ары Адыгеим и ЛIышъхьэу ар зыхадзы­гъагъэр. А лъэхъаным Шъэумэн Хьазрэт ыцIэ, шIушIэгъабэу иIэр инэIуасэу республикэм исыгъэр бэп, ау хэдзынхэм ахэлэжьэнэу икандидатурэ къызегъэлъагъом, цIыфхэм зэIукIэгъоу ади­шIыгъэхэм къызэращыгущыIа­гъэм, екIолIакIэу къафигъоты­гъэхэм, гугъапIэу къаритыгъэхэм цыхьэ фаригъэшIи, нахьыбэхэм амакъэ фатыгъагъ.

Охътабэ темышIэзэ зэрэщыгугъыгъэхэри къыгъэшъыпкъэ­жьыгъ. Зытехьагъэр мэзэ заулэ нахь мыхъугъэу, Тхьэм ушэтыпIэу ыпэ къыригъэкIыгъэм фэдэу, Адыгеим ипсыхъохэм ащыщхэм псэу адэтыр къадэкIи, псэупIэ пчъагъэмэ акIэхьагъ. Псыр къиу­мэ сыдигъокIи зэрар къехьы, ау а гъэм ащ «ибзэджэшIагъэ» ин дэдагъ. Щагухэр, хатэхэр, урам­хэр хэгъэкIыри, унэхэм яна­хьы­бэр псычIэгъ хъугъагъэ, цIыф­хэм ягъашIэм аугъоигъэр хьаулые ышIыгъэу, зыщыпсэунхэ ямыIэу къэнэгъагъэх.

А лъэхъаным Шъэумэн Хьазрэт республикэм ипэщэ IэнатIэ темытыгъэмэ, Iофхэр зэрэхъущтыгъагъэр къэшIэгъуай. Непэ ащ зыпари егупшысэнэу фаеп. ТхьамыкIагъом зыгу ыгъэкIо­дыгъагъэу, зыпари хэкIыпIэ щы­мыIэжьэу зылъытэщтыгъэ цIыф тхьамыкIэу псыр къызкIэхьэгъагъэхэм агу къинагъэр республикэм ипащэ федеральнэ гупчэм къытIупщыщт ахъщэм емыжэу елбэтэу псыр псэу­пIэхэм адаригъэщи, зэпстэур къаригъэгъэкъэбзэжьи, икIэрыкIэу унакIэхэр зэрафишIыжьыгъагъэхэр ары. Ныбжьи ащ фэдэ псэуалъэ иIэным щымыгугъы­гъабэхэм унэ дэгъухэр яIэхэу джы мэпсэух.

Илъэситфэу республикэм ипэщэ IэнатIэ ар зыIутыгъэм социальнэ псэолъабэ, сымэ­джэщ­хэр, поликлиникэхэр, еджа­пIэхэр аригъэшIыгъ, аригъэгъэцэкIэжьыгъ. Джащ фэдэу къызщыхъугъэ къуаджэу Афыпсыпэ «Я XXI-рэ лIэшIэгъум иклини­кэкIэ» еджагъэхэу лъэхъаным диштэу зэтегъэпсыхьэгъэ сы­мэ­джэщ дигъэуцуагъ, нэбгырабэхэм мылъкукIэ ишIуагъэ ари­гъэкIыгъ, зипсауныгъэ зэщыкъуагъэу, ар зэтыригъэуцожьыным пае ахъщэшхо зищыкIэгъабэхэм адеIагъ.

Непэ къызнэсыгъэми респуб­ликэм исхэр Шъэумэн Хьазрэт щыгъупшэхэрэп. Ветеранхэм къафишIэщтыгъэр зыпарэкIи зэпигъэугъэп, гузэжъогъу чIыпIэ ифагъэу нэбгырабэ еуалIэшъ, IэпыIэгъу къыримытэу зы нэ­бгыри къыIуигъэкIыжьырэп. Мары мыгъэ зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэр Урысыем къызехьэми, республикэр Iэпы­Iэгъунчъэу къыгъэнагъэп. Ар къызэузыгъэхэм ащеIэзэнхэу поселкэу Инэм госпиталь щаригъэгъэпсыгъ.

Тэ лъэшэу тигуапэу мыщ дэ­жьым къыщыхэдгъэщымэ тшIоигъор гъэзетэу «Адыгэ макъэр» пенсионерхэм, зигъот макIэхэм апае экземпляр 500 хъоу мызэу-мытIоу къызэ­рэритхыкIыгъэр ары. Ащ пае хэу­шъхьафыкIы­гъэу «тхьауегъэпсэу» етэIо.

Шъэумэн Хьазрэт къыгъэшIагъэм зыпари зыми къы­Iихыгъэп ыкIи джы непэ къызэраIоу «приватизацие» ышIыгъэп. ИIэр зэкIэ ежь-ежьырэу къылэжьыгъ, ыгъэ­псыгъ.

Шъэумэн Хьазрэт ищыIэныгъэ дышъэ къычIэхыным рипхыгъ. Ащ ищыкIэгъэ сэнэхьат пстэур къы­зэпичыгъ, водителыгъ, чIыгур зыубырыухэрэм ахэтыгъ, бульдозерым тесыгъ, дышъэм лъы­хъурэ рабочэу Iоф ышIагъ, етIа­нэ мастерым нэси, нэужым инженер хъугъэ… ЗэхэщэкIо IэпэIасэу къызэрэчIэкIыгъэм ишIуагъэкIэ, илъэс 29-рэ нахь ымыныбжьэу дышъэ къызщычIа­хырэ артелэу «Восход» зыфи­Iорэм итхьаматэу агъэнэ­фэгъагъ.

Ащ ыуж щыIэныгъэм Красноярскэ краим ыхьыгъ. Илъэсыбэрэ щыпсэугъ, Iоф щишIагъ, 1980-рэ илъэсым дышъэ къы­чIэхыпIэ артелэу «Полюс» зыфиIорэр щигъэпсыгъ. IофшIэным дакIоу ишIэныгъэ етIупщыгъэу хигъэхъуагъ. Ащ ишIушIагъэкIэ дышъэм икъычIэхын епхыгъэ шIыкIакIэхэр апэрэу Урысыем щагъэфедэнхэу рагъэжьагъ.

Шъэумэн Хьазрэт мылъкоу иIэр ежь ыкIуачIэкIэ, иакъылкIэ, IофшIэным шIулъэгъоу фыриIэмкIэ къылэжьыгъ, къиныби хи­лъэ­гъуагъ, ау ащ пае ыгъэтIылъэу, шъхьасэу щымысэу, цIыфхэм атырегъэкIуадэ. ШIушIэныр зы­хэлъэу къэхъугъэм щэIэфэкIэ зэрэхэмызыщтыр къеушыхьаты. Адыгеим щишIагъэм, цIыфэу исхэм къафишIагъэм изакъоп зыцIэ къызэрепIон плъэкIыщтыр. АхъщэкIэ къэплъытэмэ миллионишъэ пчъагъи хъущт.

Социальнэ гупчэу, сымэджэщэу, еджапIэу, саугъэтэу ащ имылъкукIэ чIыпIэ зэфэшъхьаф­хэм ащашIыгъэр, ащагъэкIэжьыгъэр, къэгъэлъэгъонэу, фестивалэу, нэмыкI Iофтхьабзэу имылъку зыхилъхьагъэр къэп­чъыгъуай. Мэщытхэр, чылысхэр аригъэшIыгъэх, шIыгъахэхэм ягъэцэкIэжьын хэлэжьагъ. Шъэу­мэн Хьазрэт ишIушIэ фонд къы­хэхыгъэ мылъкукIэ ныбжьыкIэхэм апае лицей къалэу Красноярскэ щашIи, 2003-рэ илъэсым къызэIуахыгъэу Iоф ешIэ.

Шъэумэн Хьазрэт мы къалэм ицIыф гъэшIуагъ, Лъэпкъ тынэу «Человек года» зыфиIорэм илауреат, «Пшызэ шъолъыр IофшIэнымкIэ и ЛIыхъужъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр къыфагъэшъошагъ. Ар отраслэ псаур зы субъект имызакъоу, къэралыгъом зэрэщытэу къыщызыIэтыгъэ цIыф, ау ежьыркIэ анахь шъхьаIэу къыхигъэщырэр цIыфхэм шIу зэрафишIэрэр ары.

ХЪУТ Нэфсэт.