Top.Mail.Ru

Лъэхъаныр къиныгъэми, ыгу кIодыгъэп

Image description

ТхьакIущынэ Аслъан пIэлъитIурэ Адыгеим ипэщэ IэнатIэ Iутыгъ.

2007-рэ илъэсыр ары зыха­дзыгъагъэр. А уахътэр къэра­лыгъомкIэ къызэрыкIуагъэп. 90-рэ илъэсхэм зэхъокIыныгъэшхоу къэхъугъэхэм зэтырагъэзыгъэ экономикэм макIэу хэ­хъоныгъэхэр ышIынхэу ригъэжьэгъагъэми, узыгъэгушIонышхо джыри щыIагъэп. Экономикэм имызакъоу, отраслэхэм зэкIэми яIоф изытет угу къыдищаещтыгъэп. Ащ фэдэ охътэ къиным субъект цIыкIоу узщыгугъын зи­мыIэжьым ыпэ уиуцоным гушхо ищыкIэгъагъ. Къэралыгъор чIыпIэ къин итымэ, рес­публикэу ащ хахьэрэми иIофхэр зэрэмыдэгъушхощтхэр нафэ.

ТхьакIущынэ Аслъан а гушхуа­гъэр зэрэхэлъыр Мыекъопэ къэ­ралыгъо технологическэ уни­верситетэу ЛIышъхьэ хъуным ыпэкIэ зипэщагъэр ары апэу къызщиушыхьатыгъагъэр. Ащ ежьыр ары кIэщакIо фэхъугъэр ыкIи сыд фэдэ пэрыохъу ыпэ къи­кIыгъэми, къымыгъащтэу зэпич­хэзэ, пэрытныгъэр зыIыгъ апшъэ­рэ еджапIэхэм ащыщ мыхъоу ыуж икIыгъэп.

Ащ фэдэу теубытагъэ зыхэлъ екIолIакIэр Адыгеим ипэщэ IэнатIэу зыIухьагъэми рихьы­лIагъ. ИлъэсыбэкIэ узэкIэIэбэжьмэ республикэм иIофхэм язытетыгъэмрэ ТхьакIущынэ Аслъан ащ ипэщэ IэнатIэ зыIутыгъэ уахътэхэм зэхъокIыныгъэу фэ­хъугъэхэмрэ зытемытэу къэпIон плъэкIыщтэп.

А хэхъоныгъэхэм ащ ыкIо­чIаби, ищэIагъи, ишIэныгъи, иакъыли ахилъхьагъ. Ахэр Iоф­шIэгъэ макIэхэп. ЩыкIагъэхэр зытлъэгъухэкIэ, шIагъэр дэтэ­гъэзы. ЦIыфыр нахьыбэрэмкIэ ащ фэд. Арэу щытми, гъэсэныгъэм, медицинэм, культурэм япсэолъэ закъо кIэу къызэIупхыщтыми мымакIэу кIуачIэ зэри­штэрэр зэкIэми къыдгурыIон фае. Ащ фэдэу зэп ыкIи тIоп ТхьакIущынэ Аслъан ишIушIа­гъэкIэ республикэм къыщызэ­Iуахыгъэр, нэмыкIэуи зэшIохыгъэ хъугъэр.

Ар республикэм ипэщэ IэнатIэ зыIохьэм, анахьэу зыуж итыгъэхэм ащыщ Адыгеир инвесторхэмкIэ хъопсагъоу шIы­гъэныр. Мы лъэныкъомкIэ Уры-сыем исубъектхэм ащызэшIуа­хыхэрэмкIэ илъэс къэс зэра­гъапшэх. Зы лъэхъан горэм ти­республикэ аужкIэ нахь щыIэщтыгъ. Джы ар апэрэ субъект 20-м ащыщ зэрэхъугъэм ащ иIофшIэгъэшхо хэлъ. Тикъэралыгъо шъолъыр пчъагъэу иIэр къыдэплъытэмэ, ар чIыпIэ дэеу зэрэщымытыр нафэ къэхъу.

Республикэм инвесторхэр нахьыбэу къихьэхэу, хъызмэтшIапIэхэр, гъэпсэфыпIэ­хэр, щэпIэ гупчэшхохэр къызэIуахыхэмэ, бюджетым хэбзэIахьхэр нахьыбэу къыхэлъхьагъэ хъущтых, IофшIэпIэ чIыпIэхэм ахэ­хъощт, экономи­кэм хэ­­хъоныгъэхэр ышIыщтых. Ары сыдигъокIи Тхьа­кIущынэ Аслъан къыхигъэщыщтыгъэр.

Арэу щытми, респуб­ликэм хэхъоныгъэу ышIы­хэрэм ягугъу къышIы зы­хъукIэ ежь изакъоу ахэр зыфихьыжьхэу зыпарэкIи зэхэпхыщтыгъэп. Непи ар АР-м и ЛIышъхьэ и Къэралыгъо упчIэжьэгъоу, республикэм ищыIэныгъэ пэчыжьэ хъугъэпышъ, ашIэгъагъэ горэ ыгу къэ­кIыжьэу къеIотэжьыми, зэкIэ командэу игъусагъэм, цIыфэу исхэм яшIушIагъэу зэрилъытэрэр игущыIэхэм къахэщы.

ЦIыфым ышIагъэр шIомакIэу, неущ джыри ащ хигъэхъоным фэбанэмэ, хэхъоныгъэхэм на­хьыбэу къафэкIощтэу аIо. Тхьа­кIущынэ Аслъан ар зэрехьылIагъэр нафэ. ЗэшIохыгъэ хъу­гъэхэм, хэхъоныгъэхэм арыгу­шхоу ягугъу къышIыщтыгъ, ау ар шIуабэу, икъугъэу зыкIи къы­Iуагъэп, щыкIагъэ щымыIэу ылъытагъэп, ыкIуачIи, ипсау­ныгъи ашъхьасыгъэп. Ары рес­публикэр ыпэкIэ лъигъэкIотэн зыкIилъэкIыгъэр.

Субъектым ипэщэ IэнатIэ Iутыгъэр зыIукIыжькIэ, цIыфхэм дэгъукIэ игугъу ашIыжьыщтми, дэйкIэ тегущыIэжьыщтхэми тетыфэкIэ Iофэу ышIагъэр ары зэлъытыгъэр. ТхьакIущынэ Ас­лъан 2017-рэ илъэсым ежь ишIоигъоныгъэкIэ IэнатIэр къыгъэтIылъыжьыгъ. Ащ ыуж илъэс­хэр тешIэжьыгъэхэми, цIыфхэм шъхьэкIафэ фашIэу, къахахьэмэ, щыгушIукIхэу гущыIэ дэхабэ зэрэлъаIожьырэр зэрэ­фэразэхэм ишыхьат.

Ежьыри IэнатIэм зыIокIыжьым «сезэщыгъ, икъущт Iоф зэрэсшIагъэр» ыIоу унэм итIысхьа­жьыгъэп. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университет гупсэу кIэщакIо зыфэхъугъэм ыгъэзэжьыгъ, ащ ипрезидент гъэшIуагъ.

ЕджапIэм ищыIэныгъэ джыри чанэу хэлажьэ, нахь зиушъомбгъуным, гъэсэныгъэ зэритыхэрэм, зишIэныгъэ щыхэзыгъахъохэрэм япчъагъэ нахьыбэ хъуным емызэщэу ыуж ит.

СыдигъокIи зэрэщытыгъэу, ыкIуачIэ из, нэщх-гущх зэпыт, сэмэркъэушхор игущыIэхэм къя­бэкIы, зэрихабзэу, нэжъ-Iужъхэми, ныбжьыкIэхэми, кIэлэцIыкIухэми зэфэдэу жабзэ къадигъотын елъэкIы.

ХЪУТ Нэфсэт.