Уголовнэ, гражданскэ, арбитражнэ ыкIи административнэ Iоф анахь инхэу Адыгэ Республикэм ихьыкумхэм зэхафыгъэхэм афэ­гъэхьыгъэ брифинг Iоныгъом и 29-м Адыгэ Республикэм и Про­ку­ратурэ щыкIуагъ.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх прокуратурэм иуголовнэ-хьыкум отдел ипащэу Эльдэрэ Эльдар, гражданскэ ыкIи ар­битражнэ Iофхэм язэхэфынкIэ прокурорым иIэпыIэгъоу Аулъэ Азэмат, журналистхэр.

Эльдэрэ Эльдар къызэри­IуагъэмкIэ, мы илъэсыр къызи­хьагъэм къыщыублагъэу къэралыгъо гъэпщынакIохэм, рес­публикэ хьыкумхэм уголовнэ Iофэу зэхафыгъэхэм прокурор­хэм адырагъэштагъ. Бзэджэ­шIагъэ зезыхьэгъэ нэбгырэ 801-мэ алъэныкъокIэ уголовнэ Iоф 971-мэ ахэплъагъэх. Къэралыгъо гъэпщынакIохэм япшъэ­рылъыр лажьэ зиIэхэм шIокI зимыIэ пшъэдэкIыжьыр арагъэ­хьыныр ыкIи уголовнэ хьыкум зэхэфыным хэлажьэхэрэм яконституционнэ фитыныгъэхэр къаухъумэнхэр ары. АщкIэ прокурорым щысэхэр къыхьыгъэх.

ГущыIэм пае, АдыгеякIэм щыпсэурэ бзылъфыгъэу илъэс 34-рэ зыныбжьым ылъэныкъокIэ Тэхъутэмыкъое район хьыкумым унашъо ышIыгъ. Хэбзэнчъэу наркотикхэр зэригъэзе­кIорэмкIэ ар агъэмысагъ. Хьы­кумым зэригъэунэфыгъэмкIэ, 2019-рэ илъэсым гъэтхапэм къыщегъэжьагъэу мэлылъфэ-гъум ыкIэ нэс (мы IофымкIэ пчъагъэрэ хьапс телъыгъ) районым щыпсэурэ бзылъфыгъэм наркотикхэр къызIэкIигъэхьа­гъэх, ыщагъэх, иунэ щигъэтIы­лъыгъэх. Ащ бзэджэшIагъэу зэрихьагъэр полицием икъулыкъушIэхэм агъэунэфыгъ. Къэра­лыгъо гъэпщынакIом иеплъы­кIэ хьыкумым дыригъашти, илъэс 19 хьапс тырилъхьагъ.

Мыекъуапэ щыпсэухэрэ ­илъэс 30 ыкIи 29-рэ зыныбжь ныбжьыкIэхэм алъэныкъокIэ къызэIуахыгъэ уголовнэ Iофым епхыгъэ унашъо къэлэ хьыкумым ышIыгъ. Интернет хъы-тыур ахэм къызфагъэфедэзэ, хэбзэнчъэу наркотикхэр ащэщтыгъэ. Хьыкумым зэригъэунэфыгъэмкIэ, 2019-рэ илъэсым щылэ мазэм «шъэф чIэтIагъэ­хэр» Мыекъуапэ ахэм ща­шIыгъэх. Къэралыгъо гъэпщынакIом зэрэкIэлъэIугъэмкIэ, пшъэ­дэкIыжь пхъашэ зыщахьырэ хьа­псым зыр илъэси 8-рэ, адрэр илъэси 8,6-рэ къыдэсынхэу хьыкумым унашъо ышIыгъ.

Аулъэ Азэмат къызэриIуа­гъэмкIэ, цIыфхэм яфитыныгъэ­хэр зэтегъэуцожьыгъэнхэм епхы­гъэ Iофыгъохэр прокуратурэм инэплъэгъу ригъэкIыхэрэп. 2020-рэ илъэсым иджырэ уахътэ ехъулIэу прокурорхэм ядэо тхылъ 230-мэ (сомэ миллиони 5-м нахьыбэ атефэ) республикэм ихьыкумышIхэр ахэплъагъэх. Ахэм ащыщэу дэо 49-р цIыфхэм япенсионнэ ыкIи социальнэ Iофыгъохэм, 47-р — зыныбжь имыкъугъэхэм, 15-р — цIыфхэм япсэупIэ япхыгъэ фитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэм афэгъэхьыгъэх. Прокурор­хэм зэфэхьысыжьэу ашIыгъэхэм къапкъырыкIыхэзэ респуб­ликэм ихьыкумышIхэм Iоф 231-мкIэ унашъохэр ашIыгъэх. Джащ фэдэу цIыфхэм яфитыныгъэхэр зэтегъэуцожьыгъэнхэм, анахьэу социальнэу мыу­хъумагъэхэм, прокурорхэм анаIэ тырагъэты. Лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ джыри IофшIэнхэр лъагъэкIуатэх.

Прокурорхэм ашIыгъэ уна­шъохэм адиштэу, нэбгырэ 81-мэ административнэ пшъэдэкIыжь арагъэхьыгъ. Ахэм сомэ миллионрэ мин 598-рэ къапщынын фае.

Iофтхьабзэм икIэухым журналистхэм яупчIэхэм игъэкIотыгъэ джэуапхэр прокурорхэм къаратыжьыгъэх.