Зэрэдунаеу зэлъызыкIугъэ коронавирусыкIэр апэ къызежьэм, цIыфхэм къызэра­шIомышIыгъэу Iофхэр хьылъэ къышIыгъэх, лъэшэуи зи­ушъомбгъугъ. ЦIыфхэр зыгъалIэрэ зэпахырэ узым уигъэщынэу псынкIэу дунаир зэлъикIугъ, джыри мары зэкIэкIожьын ыдэрэп.

Къэралыгъо зырызэу щымытэу, зэкIэ цIыф лъэпкъэу дунаим тетыр ыгъэкIодын гухэлъ иIэм фэдэу жъалымэу къахэтэджагъ.

Урысыеми, пстэумэ афэдэу, къиныгъохэр къыфихьыгъэх, ащ пэшIуекIорэ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафыбэ щызэшIуахыгъ ыкIи лъагъэкIуатэ. Гъунэпкъэ гъэнэфагъэхэр зиIэ режимым къэралыгъор игъорыгъоу къыте­кIыжьыгъэми, санитарнэ шап­хъэхэр зэкIэми агъэцэкIэнхэр шIокI зимыIэ Iофэу щыт.

А зэпстэумэ щыIэныгъэм зэхъокIыныгъабэ къыхалъхьагъ. ЗиIофшIэн нэмыкI шъыпкъэу зэхэзыщэхэрэм ащыщ хы ШIуцIэ Iушъо шапсыгъэхэм яоб­щественнэ парламенти.

— Мы аужырэ мазэхэм хъу­гъэ-шIагъэхэм лъэшэу талъэплъэ, Адыгэ Хасэм икъутамэу къалэу Шъачэрэ ТIопсэ районымрэ ахэхьэрэ псэупIэхэм ащыIэхэм япащэхэм зэпхыныгъэ адытиIэ зэпыт, — къыIуагъ хы ШIуцIэ Iушъо шапсыгъэхэм я Адыгэ Хасэ итхьаматэу КIачыхъу Мэджыдэ. — Iоф­хэр хьылъэх, цIыфхэм къин алъэгъу, ау зыпкъитыныгъэ щымыIэу пIон плъэкIыщтэп. Къуаджэхэм коронавирусыр къызэолIагъэхэр къадэкIыгъэх, ау нэбгырабэ хъурэп. ЗэкIэри нахьыпэрэм тетэу мэпсэух.

Зэпахырэ узым зимыушъомбгъуным фытегъэпсыхьэгъэ шапхъэхэм цIыфыбэ зыщызэхахьэрэ Iофтхьабзэхэр зэха­мыщэнхэу къащыдэлъытагъ. Ащ фэшI общественнэ парламентым иIофшIэни нэмыкIэу зэхищэн фаеу хъугъэ.

Вирусым зызэриушъом­бгъу­рэм фэшI режим гъэнэфагъэм тытехьаным ыпэкIэ адыгабзэм и Мафэ хагъэунэфыкIынэу, Дунэе Iофтхьабзэу «Сад Памяти» зыфиIорэм хэлэжьэнхэу игъо ифагъэх. Джащ фэдэу санитарнэ шапхъэхэр къыда­лъытэзэ адыгэ быракъым и Мафэ, жъоныгъуакIэм и 1-р, Хэгъэгу зэошхом ТекIоныгъэр къызыщыдахыгъэр илъэс 75-рэ зэрэхъугъэр, Шъачэ и Мафэ, къызщыхъугъэ чIыпIэм щыпсэу­рэ лъэпкъхэм я Дунэе Мафэ афэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэхэр зэхащагъэх. Ащ тетэу, нэбгырэ заулэ нахьыбэ хэмылажьэу, Кавказ заом хэкIодагъэхэм яшъыгъо-шIэжь Мафи хагъэу­нэфыкIыгъ.

НэмыкI общественнэ орга­низациехэм афэдэу Адыгэ Хасэми эпидемиологическэ лъэ­ныкъор къыдилъытэзэ зэ­пстэури зэхещэ. МэзиплI зэ­пыугъоу иIагъэм ыуж, Краснодар краим иадминистрацие грантэу къытыгъэм ишIуагъэкIэ гъэзетэу «Шапсыгъ» зыфиIорэм икъыдэкIын ригъэжьэжьыгъ. Я IX-рэ зэфэсым щаштэгъэ унашъохэр гъэцэкIэгъэнхэм пае нэбгырэ макIэ къыхагъэлажьэзэ зэIукIэгъухэр, зэхэсыгъохэр, зэдэгущыIэгъухэр зэхащэх, видеоконференцие шIыкIэр нахьыбэу агъэфедэ хъугъэ.

Режим гъэнэфагъэм краир зытекIыжьым, Адыгэ Хасэм мыгъэ апэрэ зэхэсыгъор иIагъ. БлэкIыгъэ илъэсым Iофэу ашIагъэр ащ щызэфахьысыжьыгъ, тапэкIэ ашIэщтхэр щагъэнэфагъэх. Зэрэщымыгугъыгъэхэу цIыфыбэ къекIолIагъ, хьэкIабэ щыIагъ. Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх къалэу Шъачэ имэрэу Алексей Копайгородскэр, Къэлэ ЗэIукIэм и Тхьаматэу Виктор Филоновыр, ПсышIопэ район администрацием ипащэу Олег Бурлевыр ыкIи Краснодар край администрацием политическэ партиехэм ыкIи общественнэ объединениехэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ игуадзэу Сергей Мозговоир.

Ащ фэдэу къалэм ипэщакIи къыхэлажьэзэ зэрэзэхэсыгъэхэр апэрэ. ЦIыфыбэ къекIолIэным ары ушъхьагъу фэхъугъэри. Адыгэу хы ШIуцIэ Iушъом щыпсэухэрэр зыгъэгумэкIырэ Iофыгъо зэфэшъхьафыбэхэм зэдатегущыIагъэх. Ахэр цIыфхэм фитыныгъэу яIэхэм якъэу­хъумэн, чIыгум игъэфедэн, яныдэлъфыбзэ изэгъэшIэн, лъэпкъ шэн-хабзэхэм якъы­зэ­тегъэнэжьын, псэупIэхэм со­циальнэ-экономическэ хэхъоныгъэу ашIыхэрэм, нэмыкIыбэхэм афэгъэхьыгъагъэх. Мы Iофхэм язэшIохынкIэ Хасэм хэбзэ къулыкъухэм зэпхыныгъэ пытэ адыряI. Шъачэ ипащэу Алексей Копайгородскэми, Къэлэ ЗэIукIэм и Тхьаматэу Виктор Филоновыми тапэкIэ ащ тетэу Iоф зэдашIэным зэрэфэхьазырхэр япсалъэхэм къащыхагъэщыгъ.

Джащ фэдэу общественнэ организацием иIофхэм язытет, гъэзетэу «Шапсыгъ» зыфиIорэм икъыдэгъэкIын, Ла­заревскэ ыкIи ТIопсэ районхэм япсэупIэхэм социальнэ-экономическэ хэхъоныгъэхэр ашIынхэм фытегъэпсыхьэгъэ программэм игъэцэкIэн, къызщыхъугъэ чIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яфитыныгъэхэм якъэухъумэн фэгъэхьыгъэ зэхъокIыныгъэу федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм фашIыгъэхэм, илъэсыкIэ еджэгъоу къихьагъэм адыгабзэр еджапIэхэм ащызэрагъэшIэным зэрэфэхьазырхэм, нэмыкIхэм зэхэсыгъом щатегущыIагъэх.

Адыгэ шы лъэпкъхэм апылъхэм зэхащэгъэ ныбжьыкIэ клу­бэу «Шэгъди» зыфиIорэм хэтхэм мы лъэныкъомкIэ адыгэхэм хабзэу ахэлъыгъэхэм языкъегъэIэтыжьынкIэ предложе­ниеу къахьыгъэхэми адырагъэштэнэу Хасэм хэтхэм зэда­штагъ. Ащ фэгъэзэгъэнэуи комитет зэхащагъ, къуаджэу Агуй Шапсыгъэ щыщ Ныбэ Джамболэт пащэ фашIыгъ.

Зэхэсыгъом икIэухым Хасэм итхьамэтэ гъэшIуагъэу ТIэшъу Мурадинэ ыныбжь илъэс 90-рэ зэрэхъугъэм, организацием итхьаматэ игуадзэу Хьэчма­мыкъо Вячеслав «Пшызэ шъо­лъыр IофшIэнымкIэ и ЛIыхъужъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр къызэ­рэфагъэшъошагъэм афэшI афэгушIуагъэх.

НЫБЭ Анзор.