ЩыIэныгъэм утегущыIэныр пшъэрылъ ин ыкIи къин. ИкъежьапIи иухыжьыкIэщтыри пшIэрэп. МышIэныгъэр — мэзахэ. ПшIапэрэми утырафэуи мэхъу. ПшIошIырэр ары пIо мыхъухэщтыр! Хъурэмэ анахь шIагъори къэпIошъунэп, зыфэдэ мыхъури щыIэп. ЦIыфым иакъылрэ икъу­лайрэ зэкъуишIэмэ, игупшысэ амалхэм афэIорышIэ. Ари ренэу къыдэхъуа?! ЦIыф жъалымым е шъхьэнэкI-шъхьэ­псынкIэхэм задэмышIэу уябгъукIо пшIошIызэ, лъэбгъу къыуадзымэ, гъогу занкIэм удадзыхэу хъурэба? Бащэрэ мэхъушъ ары Iофыр! Нэрымылъэгъу зэо-банэр нахь къин, пый гъэнэфагъэм нахьи. ЦIыф хьилэм, пцIыусым, мымэхъашэрэм къыуимышIэн щыIа?! Ащ фэдэ горэм ыIоу зэхэсхыгъэ: «Угу зыфэплъы­рэм емыгъашIэу, емыIоу, епшIэн фае». Джахэм афэдэхэр арых сэ сшIошэйтанхэр нахь, хэт шэйтан ылъэгъугъ?

ЩыIэныгъэр IэшIу, иIэшIугъэ зэхэзышIэхэу къыбдэзыгощхэрэм щы­тхъур адэжь! Ащ фэдэхэр нахьыбэми, шIум ер игъусэшъ, тэгупшысэ. ТищыIэныгъэ щыхъурэ-щышIэхэрэр тичIыопс лъапIэ зызэрэзэблихъурэм фэзгъадэу мэхъу.

* * *

Мафэр ошIу дах. Гъэтхэпэ тыгъэм ибзыйхэр чIыгум къытырекIутэх. Жьы фэбэ-шъэбэ IэшIур псэ зыпытым ыгъат­хъэу зыIуещэ. ОшIэ-дэмышIэу а жьы фэбэ-шъабэр къелъы. Чъыгышъхьэхэр егъэуалъэх, еутхыпкIых, реутэкIых. Ощхыцэ жъгъэйхэр нахь ины хъухэзэ, ощхышхом ошъур къыхахьэ. Дунаир ушIункIыгъэ, шыблэри гуихэу мэгъуагъо. Ошъуцэ ин онтэгъухэм чъыги, къэгъагъи, лэжьыгъи зэхаукIагъэ. Дунэе рэхьатэу тызхэтыгъэм а дунэе дэдэм ихьагъо- шIэгъо къинхэр къытекIуа­гъэх. Джащ фэсэгъадэ цIыфхэм язэфыщытыкIэхэр.

Пшысэм шIур ем ренэу щытекIо, ау щыIэныгъэм тыхаплъэмэ, хъугъэ-шIа­гъэм икIэухкIэ текIуагъэр тэлъэгъу. Тымылъэгъухэуи цIыф хыеу зэкIэмэ ашIолIыкIырэм зеушъэфы. Зыми шIомылIыкIырэ жъалымым зэхишIыкIынэу щыгугъыжьырэп… Ежь изэхэшIыкI къыкъонэжьы, идунэе зэхашIэрэ ищыIэ­кIакIэрэ къыфэнэжьы.

Усэ кIэкIхэр

Пэублэр

Алахь лъапIэм селъэIу: СIимыхынэу цIыфыгъэр, Сигъусэнэу шъыпкъагъэр, Згъэрэзэнэу ныбджэгъур, Згъэфэбэнэу шIулъэгъур. ЗгъэлъэпIэнэу насыпыр, Згъэдэхэнэу Дунаир. Джэуапынчъэ сымыхъоу, Тхьэшхор къысфэсакъынэу.

СатыритIухэр

УмышIэрэр умыIо, НаIорэр мэIои.

УишIугъоми умыбгъунджау, Уигъуаджэми умыджэрыу.

Гугъэм уегъэшIу, ГушIум уегъашIо.

ПшIошIырэр умыIо, ЦIыфыпсэр умыуIэ.

Уигупшысэ фэсакъ, Уипсалъэ гъэлъапIэ.

СызыпIугъэр силъапIэ, Сисабыйхэр сиплъапIэх.

СатыриплIхэр

СичIынэлъэ лъапIэ Огум ыгуп, Иорэд дахэ Сыгум игуап.

Пчэдыжь осэпсыр Тыжьын утысэх, Тыгъэ дышъашъор Ащ ипсэхэх.

Мазэр гушIопсэу Огум къесыхьэ, Исурэт дахэу Псыхъом зэрехьэ.

Жьыбгъэм ишъабэ Iапэр къыпщефэ. Зыщыфыртынэм ЦIыфхэр зэщефы.

Гъэмэфэ ощхыр ЧIыбгъэм ыбгъэгу. Мэщы бэгъуагъэр Сыгум игъогу.

IофшIэгъу мафэм Умыфэмыф, Уигъэпсэфыгъуи Гъунэ къылъыф.

НыбжьыкIэгъур сIэкIэкIыгъ, Ау гу цIыкIур зэрэкIал: ЩыIэныгъэр мынэкI, ГукъэкIыжьыр кIэракI.

ЦIыф гукIэгъур мымакI, Жъыгъо уахътэр мыпсынкI. КъыпкIэIэжьрэр – гу закI. КъыпкIэнакIэрэр – гу нэкI.

Сызэмызэщрэр ГущыIэ заф. Сызэщызыфырэр ГущыIэ хаф.

IупшIэ умышIы, УмыхъупшIапшI. УзымышIахэрэм, ЗыкъемыгъашI.

ШэнышIом ШIоу щыIэр фэшъуаш. Шэнычъэм УкIытэр ымышI.

Сызэмыжагъэр Къэбар мыщыу, СызыIэжагъэр ГущыIэ щэрыу.

ШынкIэу зыфап, Ар о унапэ, Дахэу гущыIэ, Ар о уихабзэ.

ШъорышI-нэшIошIыр ШIугъэм ебгынэ, Шъхьэлъэш-шъхьэгъашIор Ем егъэпщынэ.

Гу къэбзэ-гушIур МашIом щэпахьэ, Гу мэкIэ-нэкIыр Псым щызэрехьэ.

ГушIу-бзэшIур Ыбзэ дэлажьэ, ПсынкIэ бзэныкъом Ыбзэ елажьэ.

ГущыIэ фабэм Псапэр зэреблы, ГущыIэ гуаом Нэпсыр егъэблы.

ГупыкI зимыIэр ТхьамыкIагъу, ГумэкI хэфагъэр Игъунэгъу.

ЦIэ дахэхэр Нэфсэт Нуриет Асият Разиет Тэмар Кулизар Мэзагъу Джантэмыр Джамбулэт Пщымаф Асхьад Сахьид Темыркъан Рэмэзан. Шэн-зекIуа­кIэхэр Нахьыжъым сэлам епхыныр ыкIи уфэтэджыныр. Нахьыжъым къыIорэм уедэIуныр, зэпымыгъэуныр. Нахьыжъ зыдэщысым, пцэ мэузым фэдэу ущысыныр.

Хъут Сар.

Адэмый.