Республикэм иеджэпIэ пстэуми 2024-рэ илъэсым нэс Интернет яIэ хъущт
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат кIэлэегъаджэхэм язэIукIэгъоу тыгъуасэ щыIагъэм гъэсэныгъэмкIэ пшъэрылъ шъхьаIэхэр къыщигъэнэфагъэх. Iофыгъоу щыIэхэр зэрэзэшIуахырэми къытегущыIагъ.
Коронавирусым зыкъызэриштагъэм епхыгъэу блэкIыгъэ илъэс еджэгъум шэпхъакIэхэм атехьанхэ фаеу зэрэхъугъэр республикэм и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ, IэпэIэсэныгъэшхо зэрахэлъым, зэдырагъаштэу Iоф зэрашIагъэм афэшI кIэлэегъаджэхэм зэрафэразэр къыIуагъ.
ЗэIукIэгъум зэрэщыхагъэунэфыкIыгъэмкIэ, гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ шэпхъакIэхэр агъэфедэщтых, кIэлэегъаджэхэмрэ пащэхэмрэ яIэпэIэсэныгъэ зыкъырагъэIэтыщт, гъэсэныгъэмкIэ инфраструктурэр джырэ шапхъэхэм адиштэу агъэпсыщт. Лъэпкъ проектхэу «Гъэсэныгъэмрэ» «Демографиемрэ» ащ фытегъэпсыхьагъэх.
«2019-рэ илъэсым кIэлэцIыкIу технопаркэу «Кванториум» зыфиIорэр, кIэлэцIыкIу, ныбжьыкIэ зэчыишIухэм якъыхэгъэщынрэ яамалхэм зыкъызэIуягъэхыгъэнымрэ атегъэпсыхьэгъэ шъолъыр гупчэу «ПолярисАдыгея» зыфиIорэр къызэIуахыгъэх. Мы илъэсым Iоныгъом и 1-м къыщегъэжьагъэу технопаркэу «Кванториум» зыфиIорэм Iоф ышIэу ыублэщт. Ащ ишIуагъэкIэ къоджэдэс кIэлэцIыкIухэм джырэ уахътэм диштэрэ оборудованиер къызфагъэфедэн алъэкIыщт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
ЗэIукIэгъум зэрэщыхагъэунэфыкIыгъэмкIэ, къоджэ еджапIэхэр ары анахьэу анаIэ зытырагъэтыщтхэр. Iоныгъом и 1-м къыщегъэжьагъэу ахэм гупчэ 15 ащызэхащэщт.
Шъолъыр проектэу «Цифрэ амалхэмкIэ гъэсэныгъэ ягъэгъотыгъэныр» зыфиIоу 2020 — 2022-рэ илъэсхэм ателъытагъэм ипхырыщын пае цифрэ оборудование ращэфынэу сомэ миллион 300 фэдиз республикэм къыIэкIэхьагъ. А мылъкумкIэ 2024-рэ илъэсым нэс Адыгеим иеджэпIэ пстэуми псынкIэу Iоф зышIэрэ Интернетыр афыращэщт.
Адыгеим и ЛIышъхьэ ныдэлъфыбзэм икъэухъумэн епхыгъэ Iофыгъом шъхьафэу къыщыуцугъ. 2019-рэ илъэсым Проектнэ офисэу къызэIуахыгъэм адыгабзэм икъэухъумэнкIэ ыкIи изэгъэшIэнкIэ амалыбэ зэрехьэ. Адыгабзэмрэ литературэмрэкIэ программэхэм якъыхэхын ащ иIахьышхо хишIыхьагъ.
«Мы лъэныкъомкIэ Iофэу ашIэрэр лъагъэкIотэщт, гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ Министерствэм пшъэрылъ фэсэшIы адыгабзэмрэ литературэмрэкIэ зэрэрагъэджэщтхэ тхылъхэм якъэгъэхьазырын рагъэжьэнэу», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, кIэлэегъаджэхэм яшIэныгъэхэм яхэгъэхъон мэхьанэшхо ратыщт. Ащ Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ пшъэрылъ фишIыгъ гъэсэныгъэ языгъэгъотырэ организациехэм япащэхэм зэхэщэн IофхэмкIэ амалэу яIэм зыкъегъэIэтыгъэным тегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр зэрихьанхэу.
ЕджэпIакIэхэм яшIыни лъагъэкIотэщт. Федеральнэ гупчэм къыхигъэкIыгъэ сомэ миллиардым ехъур а гухэлъхэм апэIуагъэхьагъ. Ащ нэмыкIэу илъэсищым къыкIоцI кIэлэцIыкIу IыгъыпIэ 13 агъэпсыгъ. ПстэумкIи а гухэлъхэм апае сомэ миллиард 1,8-рэ къатIупщыщт.
КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ублэпIэ еджапIэхэм ачIэсхэм ыпкIэ хэмылъэу шхын стыр 2023-рэ илъэсым нэс ягъэшхыгъэнымкIэ Урысые Федерацием и Президент пшъэрылъэу къыгъэуцугъэр гъэхъагъэ хэлъэу республикэм щагъэцэкIагъ. 2020-рэ илъэсым Iоныгъом и 1-м къыщегъэжьагъэу Адыгэ Республикэм игурыт еджапIэхэми ыпкIэ хэмылъэу шхын стыр ащарагъэшхыщт. Унагъом гъотэу иIэм емылъытыгъэу кIэлэцIыкIу мин 25-рэ фэдиз агъэшхэщт. УблэпIэ еджапIэхэм ачIэсхэр зэрагъашхэхэрэм ны-тыхэми анаIэ тырагъэтынэу Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ.
Республикэм и ЛIышъхьэ гурыт сэнэхьат гъэсэныгъэ защарагъэгъотырэ лъэныкъомкIи пшъэрылъ заулэ къыгъэуцугъ: сэнэхьат еджапIэхэр къэзыуххэрэм IофшIэн къафэгъотыгъэнымкIэ IэпыIэгъу афэхъунхэр, программэ гъэнэфагъэхэмкIэ гъэсэныгъэ тедзэ зэрагъэгъотынэу амал яIэныр, республикэм иэкономикэ щырящыкIэгъэщт кадрэхэу IэпэIэсэныгъэшхо зыхэлъхэр къэгъэхьазырыгъэнхэр.
КъумпIыл Мурат зэIукIэгъум хэлэжьагъэхэм агу къызэригъэкIыжьыгъэмкIэ, Iоныгъом и 1-м кIэлэеджакIохэр еджапIэхэм къякIолIэщтых ыкIи очнэу еджэщтых. ЩынэгъончъэнымкIэ амалхэр, Роспотребнадзорым шапхъэу къыгъэуцугъэхэр зэкIэ дэх имыIэу агъэцэкIэнхэ фае. АщкIэ пшъэдэкIыжь зыхьыщтхэр муниципалитетхэм япащэхэмрэ гурыт еджапIэхэм ядиректорхэмрэ ары.
ЗэIукIэгъум икIэух Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ кIэлэегъаджэхэм Iофэу ашIэрэм мэхьанэшхо зэриIэр къыIуагъ.
«ШъуиIоф хэшIыкIышхо зэрэфышъуиIэм, щэIэгъэшхо зэрэшъухэлъым, кIэлэеджакIохэм япIункIэ, ягъэсэнкIэ шъузышъхьамысыжьэу Iоф зэрэшъушIэрэм афэшI сызэрэшъуфэразэр шъосэIо. ТапэкIи джащ фэдэу дэгъоу Iоф шъушIэнэу тышъущэгугъы. ИлъэсыкIэ еджэгъур зэрежъугъэжьэжьырэмкIэ сышъуфэгушIо, псауныгъэ, насып шъуиIэнэу, творческэ гъэхъагъэхэр шъушIынэу сышъуфэлъаIо», — къыIуагъ Адыгеим и ЛIышъхьэ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу