Урысые Федерацием мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу Дмитрий Патрушевым Республикэу Удмуртием щыриIэгъэ дэкIыгъо Iофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу къэралыгъом ишъолъырхэм япащэхэр зыхэлэжьэгъэхэ видеоконференцие шIыкIэм тет зэхэсыгъо зэхищагъ. Къэралыгъо программэу «Къоджэ чIыпIэхэм хэхъоныгъэ ашIыныр» зыфиIорэм игъэцэкIэн, нэмыкI мэхьанэшхо зиIэ Iофыгъохэм ахэр атегущыIагъэх. Адыгеим ыцIэкIэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъ республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.

Дмитрий Патрушевым зэхэсыгъом пэублэ псалъэ къыщишIызэ, къуаджэм щыпсэурэ цIыфхэм ящыIакIэ нахьышIу шIыгъэным фытегъэпсыхьэгъэ къэралыгъо программэм игъэцэкIэн пэIухьащт федеральнэ мылъкур шIуагъэ къытэу гъэфедэгъэным мэхьанэшхо зэриIэр хигъэунэфыкIыгъ. Iоф­тхьабзэхэр зэрэзэшIуахырэм елъытыгъэщт программэм игъэцэкIэнкIэ шъолъырхэм къа­фатIупщырэ ахъщэм хэгъэхъогъэныр.

— Непэрэ Iофтхьабзэр субъектым икъэлэ шъхьа­Iэ щымыкIоу, къо­джэ къызэрыкIом зэрэщызэхэтщагъэм мэхьанэшхо иI. Ащ амал къытеты къэралыгъо программэм ишIуа­гъэкIэ къоджэ гъэнэфа­гъэм зэхъокIыныгъэшIоу фэхъугъэхэр тлъэгъунхэу. 2020-рэ илъэсым проекти 132-рэ тэгъэцакIэ, ахэм ахэхьэх псэолъэшIыныр, гъэцэкIэжьынхэр, социальнэ псэуалъэхэм ягъэ­кIэжьын, инфраструктурэр, чIыпIэхэм язэтегъэ­псыхьан, транспортым ищэфын ыкIи нэмыкIхэри. Къуа­джэм хэхъоныгъэ ышIыным мы пстэури фытегъэпсыхьагъ, — къыIуагъ Дмитрий Патрушевым.

Министрэм анахьэу ынаIэ зытыридзагъэхэм ащыщ къуа­джэм щыпсэухэрэр ащ дэкIы­жьынхэ фаеу зэрэхъурэм игу­мэкIыгъо. Ар къыдалъыти пшъэ­­рылъ шъхьаIэхэр зыфагъэу­цужьыгъэх.

— ЭкономикэмкIэ Iоф­хэм язытет къызэрыкIоу щымытми, мы программэм игъэцэкIэн шIуа­гъэ къызэритырэм мэхьанэшхо иI. Къа­лэм щыпсэухэрэм ащыщыбэм къуаджэм загъэзэжьэу аублагъ. Ащ къы­хэкIыкIэ къэралыгъо программэр 2030-рэ илъэ­сым нэс лъыгъэ­кIотэгъэнэу ыкIи пэIухьащт ахъщэм хэгъэ­хъогъэнэу ведомствэм предложениехэр егъэхьазырых, — къыхигъэщыгъ Дмитрий Патрушевым.

ЫпшъэкIэ зигугъу къэтшIыгъэ программэм игъэцэкIэн апэрэ илъэ­сым зэфэхьысыжьэу фэхъу­гъэхэм къатегущыIагъ федеральнэ министрэм игуадзэу Оксана Лут.

Шъхьафэу атегущыIагъэх гъэсэныгъэм иинфраструктурэ игъэкIэжьын, программэу «Земский доктор» зыфиIорэм игъэцэкIэн, нэмыкIхэми. Мы лъэныкъомкIэ пшъэрылъэу щытхэр къыгъэнэфагъэх УФ-м просвещениемкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Дмитрий Глушко.

Нэужым шъолъырхэмкIэ Iоф­хэм язытет къызэрэугъоигъэхэр тегущыIагъэх. АпэрапшIэу гущы­Iэ зэратыгъэхэр къоджэ псэупIэхэм ялIыкIохэр ары. Адыгеим ыцIэкIэ къэгущыIагъ Мые­къопэ районым и Победенскэ къоджэ псэупIэ ипащэу Дмитрий Ушаковыр.

Поселкэу Удобнэм культурэм и Унэу агъэцэкIэжьырэм дэтэу ар пащэхэм адэгущыIагъ. Мы псэуалъэр 1957-рэ ашIы­гъагъ. Ау джыры ныIэп къэралыгъо программэм ишIуагъэкIэ зэтырагъэ­псыхьан амал яIэ зыхъу­гъэр. Непэрэ мафэм ехъу­лIэу IофшIэнхэр ыкIэм фэкIуагъэх.

— Программэм къыды­хэлъытэгъэ проекти 3 типсэупIэ щытэгъэцакIэ. Ау ащ тыкъыщыуцущтэп, джыри проекти 4 къэдгъэхьазырыгъ. Ащ фэдэ екIолIакIэм ишIуагъэкIэ ныбжьыкIэхэр къуаджэм къыдэдгъэнэнхэ зэрэтлъэ­кIыщтым сицыхьэ телъ, — къыIуагъ Д. Ушаковым.

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат щысэу къыхьыгъэ­хэм ащыщ программэм иамалкIэ поселкэу Каменномостскэм проект заулэ зэрэщагъэцакIэрэр. ПсэупIэм дэсхэм ящыIэкIэ-псэукIэ нахьышIу хъуным ахэр фэIорышIэх, цIыфхэми дырагъа­штэ.

— Мы программэм ишIуагъэкIэ Iофыгъуабэхэр псынкIэу ыкIи шIуагъэ къытэу зэшIотхынхэ амал тиIэ хъугъэ. Ащ хэхьэх социальнэ инфраструктурэм ипсэуа­лъэхэр шапхъэхэм адиштэнхэр, гъэстыныпхъэ шъхъуантIэр ящэлIэгъэныр, къуаджэм Iоф щызышIэрэ специалистхэм псэупIэхэр ягъэ­гъотыгъэнхэр, гъогухэм яшIын ыкIи ягъэцIэкIэжьын, нэмыкIхэри, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Программэм къыдыхэлъыта­гъэу непэ проект 67-рэ агъэцакIэ. Ащ пэIухьащт сомэ мил­лион 917,3-рэ Адыгеим къыфатIупщыгъ. А мылъкур игъом гъэфедагъэ зэрэхъущтыр рес­пуб­ликэм ипащэ къыIуагъ. Джащ фэдэу къуаджэм дэсхэм псэупIэхэр зэрагъэгъотынхэм фэшI фэгъэкIотэныгъэ зиIэ ипотекэр къызфагъэфедэ, мы лъэныкъом пэIуагъэхьанэу зэкIэмкIи сомэ миллион 370-м ехъу аратыгъ.

— Къоджэ чIыпIэхэм хэхъоныгъэ ашIыным, мыщ цIыфхэр дэсынхэ ашIоигъоным, Iоф ашIэн ыкIи сабыйхэр апIунхэ амал яIэным тэркIэ мэхьанэшхо иI. Арышъ, мы программэм шIуагъэ къытэу тапэкIи Iоф ышIэным тыпы­лъыщт. 2021-рэ илъэсымкIэ республикэм къы­гъэхьазырыгъэ проекти 4 къыхахыгъ, ахэм ягъэцэкIэн сомэ миллиардым ехъу тефэщт, — къыIуагъ респуб­ликэм ипащэ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу.