«Матэр» къыздикIыгъэр
Адыгэ къуаер ижъыкIэ къыщегъэжьагъэу тилъэпкъ ышIырэ гъомылапхъ, цIыфым ипсауныгъэкIэ шIогъабэ зыхэлъэу непэ алъытэхэрэм ащыщ. 
Ар зэфэшъхьаф, ау нахьыбэу щапIэхэм ателъыр къое цIынэмрэ агъэгъозагъэмрэ. Бэрэ щылъыным тегъэпсыхьагъэу ахэм анахьи нахь пытэу ыкIи щыугъэу нахьыпэкIэ агъэгъущтыгъэм фэдэ узэрэрихьылIэрэр макIэ. Ащ фэдэ адыгэ къое гъэгъугъэ республикэм къыщыдэзгъэкIырэр предпринимателэу Цышэ Казбек зипэщэ хъызмэтшIапIэу къуаджэу Улапэ дэтыр ары.
Адыгэхэм ятарихъ, шэн-зекIуакIэу, хабзэу яIагъэм, гъомылапхъэу ижъыкIэ агъэхьазырыщтыгъэхэм язэгъэшIын пылъызэ ащ фэдэ къуаем ишIын ар къыфэкIуагъ. «МатэкIэ» еджагъ къое гъэгъугъэм. Ар ыгу къэзгъэкIыгъэу къыIотагъэр гъэшIэгъон дэд.
— Адыгэ къуаем итарихъ илъэсишъэ пчъагъэ ыныбжь, — еIо ащ. — «МатэкIэ» сикъуае седжэным лъапсэу фэхъугъэр сищыIэныгъэ чIыпIэ ин щызыубытыгъэ зы тхыдэжъ. Сятэжъ ятэжъэу Есэн къехъулIэгъагъэу къыслъыIэсыжьыгъ. Зыхъугъагъэм ыуж охътаби тешIагъ.
Есэн джыри кIэлакIэу гъэмэфэ мэфэ фабэм мэл Iэхъогъум пэтэу шъофым итыгъ. ОшIэ-дэмышIэу жьыбгъэшхо къилъи, ошъуапщэхэр къытехьагъэх. А охътэ дэдэм къыздизыгъэри къэмышIэнэу пшъэшъэ дахэ горэ ыпашъхьэ къиуцуагъ. Ар жьыбгъэм и Тхьэ ипшъашъэу Матэ зыфаIорэр арыгъэ. Ащ идэхагъэ, IэпэIэсэныгъэу хэлъыр, чъыгхэм, уцхэм, псыхъохэм, хыхэм абзэ ышIэу зэраIорэр Есэн нахьыпэкIэ зэхихыгъэу щытыгъ. Матэ цIыфхэр щыщынэщтыгъэх, зыпари благъэу екIуалIэщтыгъэп. Сятэжъ ятэжъ аукъодыеу къэбгъэщтэн кIалэу щытыгъэпти, зыпари римыгъаIоу сэлам рихыгъ…
Ащ ыуж бэ темышIэу ныбжьыкIэхэр ныбджэгъу зэфэхъугъэх. Есэн зэригъэлъэгъунэу пшъашъэр а зы уахътэм ошъогум къехыщтыгъ, мафэр зэдагъакIощтыгъ. Матэ узIэпащэу къэбар гъэшIэгъонхэр къыIуатэщтыгъэх, Есэн жьы къымыщэрэм фэдэу ахэм ядэIущтыгъ. Аущтэу пшъэшъэ дахэу нэм фэмыплъэкIырэр шIу ылъэгъугъ. Ежь Матэми къылъэгъужьэу къычIэкIыгъ. Жьыбгъэхэм я Тхьэ ипшъэшъэ закъо Iэхъо къызэрыкIор шIу зэрилъэгъугъэр къызешIэм лъэшэу губжыгъэ ыкIи Матэм изэIукIэгъухэр зэпимыгъэухэмэ, пхъашэу ыгъэпщынэнэу гущыIэ ритыгъ.
Пшъашъэм Есэн лъэшэу шIу къылъэгъугъэти, ятэ ыIуагъэм едэIугъэп. КIалэр къэзыуцухьэрэ псынэкIэчъхэм, псыхъохэм, псыкъефэххэм япсэу, губгъом къикIэрэ уцэу хъунэу рихъухьагъ.
— Шъоф дахэу нэIуасэ тызщызэфэхъугъэм къикIэрэ къэгъагъэхэмкIэ, къушъхьэм къечъэхырэ псыхъо цIыкIоу псы узщешъорэмкIэ сишIулъэгъу къыостыщт, — ыIуагъ ащ. Илъэсишъэ пчъагъэ тешIэжьыгъ. А къэбарыр зым адрэм фиIотэжьзэ сэри къыслъыIэсыгъ. КъоешIыным сишъыпкъэу сызыпэхьэр ары сыгу къызыкIыжьыгъэр.
Бизнесыр Iоф псынкIэп, зы мафэм дэгъудэд, къыкIэлъыкIорэм гур егъэкIоды… Ащ фэдэ чIыпIэ къин горэм къушъхьэм сыдэкIоягъ. Сыхэгупшысыхьагъэу, дунэе дахэу сыкъэзыуцухьэрэри сымылъэгъоу лъагъохэм бэрэ сарыкIуагъ. Сызэпшъым уц къашхъоу сачIэгъ чIэтым сыхэгъолъхьагъ.
СынапIэ зэтелъыгъ, ау чъыер къакIощтыгъэп. Уц къэкIыгъакIэм ымэ IэшIуи, жьы къабзэу къепщэрэми яшIуагъэ къысэкIыщтыгъэп, гумэкIыгъоу сиIэхэр сшъхьэ къибэнагъэхэу, бжьэ пкIыгъэм фэдэу сашъхьагъ итыгъэх… ОшIэ-дэмышIэу макъэ къэмыIужьэу, пстэури рэхьат къэхъугъ. СынапIэ къызызэтесэхым слъэгъугъэм сыкъыгъэщтагъ. Есэн сапашъхьэ ит. Ар итеплъэкIэ зыфэдагъэр слъэгъугъэу, сшIэу щытыгъэп, ау къэсшIэжьыгъ. Адыгэ хъулъфыгъэ шъуашэ щыгъ, адыгэ паIори ышъхьэ тес, ыжакIэ къэраб, ынэхэм хьалэлныгъэр, щыIэныгъэм иIэшIугъэ зэрэзэхишIагъэр къакIэщы, Iушэу къыоплъых. ЗыкъэсшIэжьи сыкъызщыпкIыгъ. Есэн щхыпцIыгъэ.
— Епхьыжьэгъэ Iофым уемыхъырэхъыш, сикIал, — ыIуагъ ащ. — УкъызэкIэмыкIу, ижъыкIэ ашIыщтыгъэ къое гъэгъугъэр зэрэпытэм фэдэу уиIуагъэ пытэу пхырыщ. Ау зыкIэ сыолъэIу, къуаем «Матэ» фэус.
СыкъыкIащти сынапIэ къызызэтесэхым зыпари сапашъхьэ итэп, зысплъыхьагъэми зи слъэгъугъэп. Есэнрэ Матэрэ зыщынасыпышIогъэхэ гъэхъупIэм Тхьэм сыкъырихьагъа шъуIуа? СшIэрэп…
Зызгъэпсэфыгъэу ыкIи сынасыпышIоу къэзгъэзэжьи сыкъэкIожьыгъ. СыгукIэ сызфэщэгъэ Iофэу есхьыжьагъэм пысыдзэжьыгъ. Сятэжъ ятэжъ къысиIуагъэр згъэцэкIагъэ, къуаеу къэсшIырэм «МатэкIэ» седжагъ.
Мы тхыдэжъым лъыпыдзагъэу къое гъэгъугъэр ижъыкIэ зэрашIыщтыгъэу къылъыIэсыжьыгъэм зэхъокIыныгъэ зыпари зэрэфимышIыгъэр Казбек къыIуагъ. Тижъыхэм шIыкIэу агъэфедэщтыгъэм тетэу щэ къыкIэщыгъакIэм ар харегъэшIыкIы.
БЖЪАШЪЭ Аминэт.