Top.Mail.Ru

«Матэр» къыздикIыгъэр

Image description

Адыгэ къуаер ижъыкIэ къыщегъэжьагъэу тилъэпкъ ышIырэ гъомы­лапхъ, цIыфым ипсауныгъэкIэ шIогъабэ зыхэлъэу непэ алъытэхэрэм ащыщ.

Ар зэфэшъхьаф, ау нахьыбэу щапIэхэм ателъыр къое цIы­нэмрэ агъэгъозагъэмрэ. Бэрэ щылъыным тегъэпсыхьагъэу ахэм анахьи нахь пытэу ыкIи щыу­гъэу нахьыпэкIэ агъэгъущты­гъэм фэдэ узэрэрихьылIэрэр макIэ. Ащ фэдэ адыгэ къое гъэгъугъэ республикэм къыщыдэзгъэкIырэр предпринимателэу Цышэ Казбек зипэщэ хъызмэт­шIапIэу къуа­джэу Улапэ дэтыр ары.

Адыгэхэм ятарихъ, шэн-зе­кIуакIэу, хабзэу яIагъэм, гъомылапхъэу ижъыкIэ агъэхьазырыщтыгъэхэм язэгъэшIын пы­лъы­зэ ащ фэдэ къуаем ишIын ар къыфэкIуагъ. «МатэкIэ» еджагъ къое гъэгъугъэм. Ар ыгу къэзгъэкIыгъэу къыIотагъэр гъэшIэгъон дэд.

— Адыгэ къуаем итарихъ илъэсишъэ пчъагъэ ыныбжь, — еIо ащ. — «МатэкIэ» си­къуае седжэным лъапсэу фэхъугъэр сищыIэныгъэ чIыпIэ ин щызыубытыгъэ зы тхыдэжъ. Сятэжъ ятэжъэу Есэн къехъулIэгъагъэу къыслъыIэсыжьыгъ. Зыхъугъагъэм ыуж охътаби тешIагъ.

Есэн джыри кIэлакIэу гъэмэфэ мэфэ фабэм мэл Iэхъогъум пэтэу шъофым итыгъ. ОшIэ-дэмышIэу жьыбгъэшхо къилъи, ошъуапщэхэр къытехьагъэх. А охътэ дэдэм къыздизыгъэри къэмышIэнэу пшъэшъэ дахэ горэ ыпашъхьэ къиуцуагъ. Ар жьыбгъэм и Тхьэ ипшъашъэу Матэ зыфаIорэр арыгъэ. Ащ идэхагъэ, IэпэIэсэныгъэу хэлъыр, чъыгхэм, уцхэм, псыхъохэм, хыхэм абзэ ышIэу зэраIорэр Есэн нахьыпэкIэ зэхихыгъэу щытыгъ. Матэ цIыфхэр щыщынэщтыгъэх, зыпари благъэу екIуалIэщтыгъэп. Сятэжъ ятэжъ аукъодыеу къэбгъэщтэн кIалэу щытыгъэпти, зыпари римыгъаIоу сэлам рихыгъ…

Ащ ыуж бэ темышIэу ныбжьыкIэхэр ныбджэгъу зэфэхъу­гъэх. Есэн зэригъэлъэгъунэу пшъашъэр а зы уахътэм ошъогум къехыщтыгъ, мафэр зэдагъакIощтыгъ. Матэ узIэпащэу къэбар гъэшIэгъонхэр къыIуатэщтыгъэх, Есэн жьы къымыщэрэм фэдэу ахэм ядэIущтыгъ. Аущтэу пшъэшъэ дахэу нэм фэмыплъэкIырэр шIу ылъэгъугъ. Ежь Матэми къылъэгъужьэу къычIэкIыгъ. Жьыбгъэхэм я Тхьэ ипшъэшъэ закъо Iэхъо къызэрыкIор шIу зэрилъэгъу­гъэр къызешIэм лъэшэу губжыгъэ ыкIи Матэм изэIукIэгъухэр зэпимыгъэухэмэ, пхъашэу ыгъэпщынэнэу гущыIэ ритыгъ.

Пшъашъэм Есэн лъэшэу шIу къылъэгъугъэти, ятэ ыIуагъэм едэIугъэп. КIалэр къэзыуцухьэрэ псынэкIэчъхэм, псыхъохэм, псыкъефэххэм япсэу, губгъом къикIэрэ уцэу хъунэу рихъу­хьагъ.

— Шъоф дахэу нэIуасэ тызщызэфэхъугъэм къикIэрэ къэгъагъэхэмкIэ, къушъхьэм къе­чъэ­хырэ псыхъо цIыкIоу псы узщешъорэмкIэ сишIулъэгъу къыостыщт, — ыIуагъ ащ. Илъэсишъэ пчъагъэ тешIэ­жьыгъ. А къэбарыр зым адрэм фиIотэжьзэ сэри къыслъыIэ­сыгъ. КъоешIыным сишъыпкъэу сызыпэхьэр ары сыгу къызыкIыжьыгъэр.

Бизнесыр Iоф псынкIэп, зы мафэм дэгъудэд, къыкIэлъыкIо­рэм гур егъэкIоды… Ащ фэдэ чIыпIэ къин горэм къушъхьэм сыдэкIоягъ. Сыхэгупшысыхьа­гъэу, дунэе дахэу сыкъэзыуцухьэрэри сымылъэгъоу лъагъо­хэм бэрэ сарыкIуагъ. Сызэ­пшъым уц къашхъоу са­чIэгъ чIэтым сыхэгъолъхьагъ.

СынапIэ зэтелъыгъ, ау чъыер къакIощтыгъэп. Уц къэкIыгъакIэм ымэ IэшIуи, жьы къабзэу къепщэрэми яшIуагъэ къы­сэкIыщтыгъэп, гумэкIыгъоу сиIэхэр сшъхьэ къибэнагъэхэу, бжьэ пкIыгъэм фэдэу сашъ­хьагъ итыгъэх… ОшIэ-дэмышIэу макъэ къэмыIужьэу, пстэури рэхьат къэхъугъ. СынапIэ къызызэтесэхым слъэгъугъэм сыкъыгъэ­щтагъ. Есэн сапашъхьэ ит. Ар итеплъэкIэ зыфэдагъэр слъэ­гъугъэу, сшIэу щытыгъэп, ау къэсшIэжьыгъ. Адыгэ хъулъфыгъэ шъуашэ щыгъ, адыгэ паIори ышъхьэ тес, ыжакIэ къэраб, ынэхэм хьалэлныгъэр, щыIэныгъэм иIэшIугъэ зэрэзэхишIагъэр къакIэщы, Iушэу къыоплъых. ЗыкъэсшIэжьи сыкъызщыпкIыгъ. Есэн щхыпцIыгъэ.

— Епхьыжьэгъэ Iофым уемы­хъырэхъыш, сикIал, — ыIуагъ ащ. — УкъызэкIэмыкIу, ижъыкIэ ашIыщтыгъэ къое гъэгъугъэр зэрэпытэм фэдэу уиIуагъэ пытэу пхырыщ. Ау зыкIэ сыолъэIу, къуаем «Матэ» фэус.

СыкъыкIащти сынапIэ къызызэтесэхым зыпари сапашъхьэ итэп, зысплъыхьагъэми зи слъэ­гъугъэп. Есэнрэ Матэрэ зыщынасыпышIогъэхэ гъэхъупIэм Тхьэм сыкъырихьагъа шъуIуа? СшIэрэп…

Зызгъэпсэфыгъэу ыкIи сынасыпышIоу къэзгъэзэжьи сыкъэ­кIожьыгъ. СыгукIэ сызфэщэгъэ Iофэу есхьыжьагъэм пысыдзэ­жьыгъ. Сятэжъ ятэжъ къыси­Iуа­гъэр згъэцэкIагъэ, къуаеу къэсшIырэм «МатэкIэ» седжагъ.

Мы тхыдэжъым лъыпыдза­гъэу къое гъэгъугъэр ижъыкIэ зэрашIыщтыгъэу къылъыIэсы­жьыгъэм зэхъокIыныгъэ зыпари зэрэфимышIыгъэр Казбек къы­Iуагъ. Тижъыхэм шIыкIэу агъэфедэщтыгъэм тетэу щэ къыкIэщыгъакIэм ар харегъэшIыкIы.

БЖЪАШЪЭ Аминэт.