УФ-м и Президентэу Владимир Путиным къыгъэнэфэгъэ лъэпкъ про­ектхэр республикэм зэрэщагъэцакIэхэрэм изэфэхьысыжьхэр ашIыгъэх.

Шъугу къэдгъэкIыжьын, непэрэ мафэм ехъулIэу Адыгеим лъэпкъ проект 11 ыкIи шъо­лъыр проект 50 щагъэцакIэ.

Мы илъэсымкIэ шъолъыр проектхэм язэшIохын сомэ мил­лиарди 4,2-рэ пэIуагъэхьащт. Ащ щыщэу сомэ миллиарди 3,6-р федеральнэ гупчэм къы­тIупщыщт, сомэ миллион 558-р — республикэм ыкIи сомэ миллион 37-р — чIыпIэ бюджетхэм къахагъэкIыщт. Бюд­жетым емыпхыгъэ къэкIуапIэхэр сомэ миллион 44-рэ мэхъу.

Лъэпкъ проектэу «Псауны­гъэр къэухъумэгъэныр» зыфи­Iорэм игъэцэкIэн сомэ миллион 829-рэ пэIуагъахьэ. Джырэ уахътэм ехъулIэу мы лъэны­къомкIэ зэзэгъыныгъэу ада­шIыгъэр процент 87-рэ мэхъу, кассовэ хъарджхэр — процент 53-рэ. Адыгэ республикэ онкодиспансерым, Адыгэ республикэ ыкIи Мыекъопэ къэлэ сы­мэджэщхэм язэтегъэпсыхьан лъагъэкIуатэ. Ащэфынэу щыт техники 141-м щыщэу къа­Iэ­кIэхьагъэр 118-рэ мэхъу. Джащ фэдэу кIэлэцIыкIу диагности­ческэ гупчэмрэ зыныбжь имыкъугъэхэм афытегъэпсыхьэгъэ поликлиникэхэмрэ ящыкIагъэр арагъэгъотынымкIэ IофшIэныр зэхащэ. Апэрэ медикэ-сани­тар­нэ IэпыIэгъур ягъэгъотыгъэ­ным исистемэ хэхъоныгъэ ышIы­ным­кIэ шъолъыр проектым къыды­хэлъытагъэу сомэ миллиони 124-рэ зытефэрэ фельдшер-мамыку IэзэпIэ 23-рэ республикэм щашIы. Псэолъэ 19-мэ IофшIэнхэр ащырагъэжьагъэх, 4-мкIэ — зэзэгъыныгъэхэр адашIыгъэх. Мы илъэсым ыкIэм нэс объект­хэр атынхэу агъэнафэ. Оборудованием ищэфынкIэ аукционхэр шышъхьэIу-Iоныгъо мазэхэм зэхащэщтых.

Лъэпкъ проектэу «Гъэсэныгъ» зыфиIорэм игъэцэкIэн сомэ миллион 866-рэ тефэ. Зэзэгъыныгъэу адашIыгъэхэр процент 82,5-рэ мэхъу, хъардж­хэр — процент 36-рэ. Илъэсэу тызыхэтым къыкIоцI еджэпIитIум яшIын аухыжьынэу агъэ­нафэ. Мыекъуапэ щагъэпсырэм чIыпIэ 1100-рэ иI, станицэу Ханскэм дэтыр кIэлэеджэкIо 250-мэ атегъэпсыхьагъ. Къоджэ еджапIэхэм яспортзали 9-мэ игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр ащэкIох. Гъэсэныгъэм иорга­низацие 90-мэ цифрэ шIыкIэм тет оборудованиер ачIагъэу­цуагъ. Джащ фэдэу мобильнэ технопаркэу «Кванториум» зы­фиIорэр, гъэсэныгъэм игупчэ зэ­фэшъхьафхэр къоджэ еджэпIэ 15-мэ ащагъэпсых.

Проектэу «Демографием» епхыгъэ Iофтхьабзэхэм ягъэцэкIэн сомэ миллиард 1,2-м ехъу республикэм щыпэIуагъэ­хьащт. Зэзэгъыныгъэу адашIыгъэхэр процент 98,3-рэ мэхъу. Мыщ къыдыхэлъытагъэу Мые­къуапэ зы кIэлэцIыкIу IыгъыпIэ щагъэпсы, къуаджэхэм мыщ фэдэ учреждении 3 ащашIынхэу рагъэжьагъ, мыл площадкэ зыхэт спорткомплекс респуб­ликэм икъэлэ шъхьаIэ къыщызэIуахыгъ, муниципалитетхэм мыщ фэдэ псэолъэ 45-рэ ащашIы, джащ фэдэу сабый къызэрыхъухьэгъэ унэгъо мини 3,4-м ехъумэ ахъщэ IэпыIэгъу арагъэгъотыгъ.

Культурэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ агъэфедэщт мылъкур сомэ миллиони 106-м ехъу, проценти 100-м кIахьэу зэзэ­гъы­ныгъэхэр адашIыгъэх, хъардж­­хэр — процент 70-м шIокIы. Къуаджэхэм адэт культурэм иучреждении 5-мэ игъэ­кIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр ащэ­кIох, модельнэ шапхъэм диштэу библиотеки 2 зэтырагъэпсыхьэ, нэбгырэ 300 зычIэфэщт культурэм и Унэ ишIын къуаджэу Фэдз щаухы, искусствэхэмкIэ еджапIэхэм ящыкIэгъэ Iэмэ­-псымэхэр афащэфых.

Мэхьанэшхо зиIэхэм ащыщ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ автомобиль гъогухэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн. ЗэкIэмкIи ащ сомэ миллион 622-рэ тефагъ. Мы илъэсымкIэ автомобиль гъогу 49-мэ гъэцэкIэжьынхэр ыкIи гъэкIэжьынхэр ащыкIонхэу щыт. Илъэсым ыкIэм нэс сурэт ыкIи видео тезыхырэ пкъыгъо 52-рэ гъогухэм атырагъэуцощт. 2021-рэ илъэсым гъогу псэолъэ 54-мэ гъэцэкIэжьынхэр арашIылIэнхэу агъэнафэ, ащ якIыхьагъэ километрэ 66-м ехъу.

Лъэпкъ проектэу «ПсэупIэр ыкIи къэлэ щыIакIэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн сомэ миллиони 181-рэ пэIухьащт, зэзэгъыны­гъэу адашIыгъэхэр процент 94,5-рэ мэхъу, процент 75,4-р агъэфедагъ. ЗэрэрахъухьагъэмкIэ, общественнэ чIыпIэ 14 ыкIи щагу 34-рэ зэтырагъэпсыхьащтых. Непэрэ мафэм ехъулIэу щагу 28-м ыкIи общественнэ чIыпIи 5-м IофшIэнхэр ащау­хыгъэх. Урысые зэнэкъокъоу «Къэлэ цIыкIухэр» зыфиIорэм къащыхэщыгъэ Адыгэкъалэ име­мориальнэ комплексэу «ТекIоныгъэм» изэтегъэпсыхьан лъагъэкIуатэ. Ащ нэмыкIэу къызэ­хэонымкIэ щынагъоу щыт псэу­пIэхэм ащыщхэр (квадратнэ метрэ 740-рэ арылъ) агъэко­щыщтых. Ащ сомэ миллион 29-рэ пэIуагъэхьащт.

Экологием ылъэныкъокIэ щыIэ лъэпкъ проектым игъэцэ­кIэн сомэ миллион 98-рэ тефэ, зэзэгъыныгъэхэри адашIыгъахэх. Шъолъыр проектэу «Псы къабз» зыфиIорэм къыдыхэ­лъытагъэу къуаджэу Кощхьаблэрэ селоу Красногвардейскэмрэ псэолъи 2 ащашIы. За­шъохэрэ псыр шэпхъэшIухэм адиштэным ар фытегъэ­псыхьагъ. 2021-рэ илъэсым республикэм имуниципальнэ образовании 5-мэ мыщ фэдэ объект 15 ащашIыщтых ыкIи ащагъэцэкIэжьыщтых. Мэзхэр къэухъумэгъэнхэм фытегъэ­псы­хьэгъэ шъолъыр проектым игъэ­цэкIэн ишIуагъэкIэ техникэ ыкIи оборудование зэфэшъхьафхэр къащэфынхэ алъэкIыгъ. Пы­дзэ­фэ пытэхэм ягъэзекIон епхы-гъэ проектым къыдыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэр зэрифэшъуа­шэу гъэцэкIэгъэнхэм фэIорышIэщт федеральнэ бюджетым къыхэхыгъэ сомэ миллион 30-у Адыгеим къыIэкIэхьагъэр.

Лъэпкъ проектхэу «Цифрэ экономикэр», «Предпринимательствэ цIыкIур ыкIи гурытыр», «Дунэе кооперациер ыкIи экспортыр» зыфиIохэрэм ягъэцэкIэни республикэм мэхьанэшхо щыраты.

Проектхэм шIуагъэу къатырэр зэгъэшIэгъэным пае къэгъэ­лъэгъони 151-мкIэ мэзищ къэс зэфэхьысыжьхэр ашIых, анахьэу анаIэ зытырагъэтын фэе лъэныкъохэр агъэнафэх. Ащ фэ­гъэзэгъэ гъэIорышIапIи респуб­ликэм щызэхащагъ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу