Аужырэ мазэхэм, хабзэ зэрэхъугъэу, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм я LIII-рэ зэхэсыгъоу иIагъэр видеоконференцие шIыкIэм тетэу зэхащэгъагъ. Мы илъэсым иапэрэ мэзихкIэ ар аужырагъ. Илъэсныкъо IофшIэныр зыщызэфахьысыжьыгъэу, непэ зигъо Iоф зэфэшъхьафхэм зыщатегущыIагъэхэм АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат хэлэжьагъ.

Пстэумэ апэу республикэм ипащэ гущыIэр ыштагъ. Хэбзэ къэралыгъо органхэм Iофэу ашIагъэм кIэкIэу ащ къыщи­гъэгъозагъэх, охътэ благъэм зэшIохыгъэнхэ фаеу пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр къыгъэуцугъэх. Лъэпкъ проектхэм япхырыщын апшъэрэхэм зэращыщым къыкIигъэтхъызэ, ащ депутатхэр нахь чанэу хэлэжьэнхэу, ахэм къащыдэлъытагъэхэр гъэцэкIагъэ зэрэхъурэм лъыплъэнхэу, муниципалитетхэм IэпыIэгъу афэхъунхэу къариIуагъ. Джащ фэдэу АР-м и ЛIышъхьэ зэпа­хырэ узыр зэрэмыуцужьыгъэр, санитарнэ шапхъэхэр гъэцэ­кIэгъэнхэр шIокI зимыIэ Iофэу зэрэщытыр цIыфхэм алъыгъэIэ­сыгъэными нахь чанэу ыуж итынхэ фаеу зэрэщытым къыкIигъэтхъыгъ. Нэужым республикэ Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм илъэсныкъом Iофэу ашIагъэр къызэфихьысыжьыгъ.

«Парламент сыхьатыр» ащ къыкIэлъыкIуагъ. УФ-м и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэ лъэпкъ проектхэм къадыхэлъытагъэхэр гъэцэкIагъэ зэрэхъухэрэр ары ар зыфэгъэхьыгъагъэр. Ащ къы­тегущыIагъ АР-м и Премь­ер-министрэу Александр На­ролиныр.

Къэралыгъо ыкIи муници­пальнэ уплъэкIунхэм афэгъэхьыгъэ федеральнэ хэбзэгъэуцу­гъэм ипроектыкIэу агъэхьазырыгъэми мы зэхэсыгъом къыщыфагъэзэжьыгъ. Бизнесым пылъэу коронавирусым иягъэ зэригъэкIыгъэхэм IэпыIэгъоу агъотырэм, гумэкIыгъоу яIэхэм афэгъэхьыгъэ доклад къышIыгъ предпринимательхэм яфиты­ныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ Уполномоченнэу АР-м щыIэ Зэ­фэс Владислав.

Пэублэ классхэм арыс кIэлэ­еджакIохэм шхын стыр ыпкIэ хэмылъэу аIэкIэгъэхьэгъэным кIэщакIо фэхъугъэр УФ-м и Президентэу Владимир Путиныр ары. Ар гъэцэкIэгъэным фэшI, АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм идепутатхэм гъэсэны­гъэм фэгъэхьыгъэ законым ия 6-рэ статья зэхъокIыныгъэхэр фашIыгъэх.

Гъэсэныгъэм фэгъэхьыгъэ законым кIэлэегъаджэу къоджэ псэупIэхэм адэсхэм яунэхэм, ахэм ягъэфэбэн ыкIи электричествэм атырагъэкIуадэрэм ычIыпIэкIэ компенсацие къа­фэкIожьынэу агъэпсынэу фитыныгъэ къареты. Ау ащ фэдэ фэгъэкIотэнхэм еджапIэхэм япащэхэмрэ ахэм ягуадзэхэмрэ къахиубытэхэрэп.

Ащ фэшI Парламентым идепутатхэм хэушъхьафыкIыгъэ цIыф купхэм япсэупIэхэм ыкIи коммунальнэ фэIо-фашIэхэм апкIэу атырэм пае компенсацие афэгъэкIожьыгъэным фэ­гъэхьыгъэ республикэ законым гъэтэрэзыжьынхэр фашIыгъэх. Гъэсэныгъэм епхыгъэ организациехэм япащэхэмрэ ахэм ягуадзэхэмрэ мы социальнэ IэпыIэгъум къыхиубытэнхэм ар фытегъэпсыхьагъ.

ХэбзэIахьхэм ятынкIэ патентнэ системэр гъэфедэгъэным фэгъэхьыгъэ республикэ закоными зэхъокIыныгъэхэр фашIыгъэх. Ащ фэдэ шIыкIэр зыгъэфедэн зылъэкIыщтхэм яспискэ хэхъоныгъэхэр фэхъугъэх. ГущыIэм пае, былымхъуным пылъ­хэр хагъэхьагъэх, псэупIэ, чIыгу Iахь е сад участкэ бэ­джэндэу зытырэ предпринимателым илъэсым анахь макIэу хахъоу иIэн фаер нахь ины хъугъэ.

Ахэм анэмыкIэу коррупцием пэшIуекIогъэным, къэралыгъо учреждениехэм яIофышIэхэм ащыщхэм социальнэ IэпыIэгъу ятыгъэным, атмосфернэ жьым икъэухъумэн, Къэралыгъо Советым — Хасэм ирегламент, бюджет зэфыщытыкIэхэм, АР-м и ЛIышъхьэ, муниципальнэ образованиехэм япащэхэм яхэ­дзынхэм, нэмыкIыбэхэм афэ­гъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афэшIыгъэнхэм афэгъэхьыгъэ законопроектхэм, законхэм атегущыIа­гъэх, апэрэ ыкIи ятIонэрэ еджэгъу­хэмкIэ аштагъэх.

Пенсионерыр зэрэпсэун ылъэ­кIыщт ахъщэ анахь макIэр 2021-рэ илъэсымкIэ агъэнэфагъ. Ащ фэгъэхьыгъэ законэу мы зэ­хэсыгъом щаштагъэм къызэрэ­щыдэлъытагъэмкIэ, ар сомэ 8388-рэ зэрэхъущтыр.

ИкIэухым Парламентым и Тхьаматэ депутатхэм закъыфигъазэзэ, шIуагъэ къытэу IофшIэгъу илъэсыр зэхэщагъэ зэрэ­хъугъэм, зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм чIыпIэ къин ридзэгъэ цIыфхэм IэпыIэгъу зэ­раратыгъэм афэшI зэрафэразэр къариIуагъ, парламент каникулхэми федэ къафихьынэу къафэлъэIуагъ. Депутатхэм языгъэпсэфыгъо уахътэ шы­шъхьэIу мазэм и 1-м рагъэ­жьагъ.

ХЪУТ Нэфсэт. ­