Бибэ Мурат тщыгъупшэщтэп
ШышъхьэIум и 1-м Мурат зыщымыIэжьыр мэзищ хъугъэ.
«Сыд щышIыни рэхьатыгъэмэ дунаир, Къымыхьыгъэмэ имыгъоу жьыбгъэуаер?»
(Дэрбэ Тимур ипоэмэу «Псэм имашIу» зыфиIорэм къыхэсхыгъ).
Ащ фэдэ гупшысэ хьылъэхэм афищагъ усакIор уахътэу тызыхэтым икъиныгъэ.
ЦIыф шIагъохэм ядунай ахъожьынэу хъугъэ зэпахырэ узэу рекIокIырэм ыпкъ къикIыкIэ. Ахэм ащыщ тичылэ кIалэу тызэрыгушхощтыгъэ Бибэ Мурат ШIуцIэ ыкъор.
Зэхахьэхэр зэрэзэпагъэугъэхэм къыхэкIыкIэ Мурат къызхэкIыгъэ лIакъом улапэхэр фэтхьаусыхэнхэу хъугъэп. «Лажьэр жъы хъурэп» аIо адыгэмэ, мары шышъхьэIум и 1-м Мурат зыщымыIэжьыр мэзищ хъугъэ.
Бибэ Мурат 1958-рэ илъэсым щылэ мазэм и 5-м къуаджэу Улапэ къыщыхъугъ, ау нахьыбэрэ зыдэсыгъэр Мыекъуап ары.
Илъэс 62-рэ нахь къыгъэшIагъэп, жъоныгъуакIэм икъихьагъу чэщ, сыхьатыр тIум, идунай ыхъожьыгъ. ЛIы зишIугъу зыфэпIощтым фэдагъ, ау «Тхьэм ышIэрэр игъу» аIо, — ащ игупсэхэр езэгъыгъэх. Мурат щыIэныгъэм гъэхъэгъэшIухэр щишIыгъэх, ау къиныгъо пчъагъи щэIэфэ зэпичыгъ, зыми щыIэныгъэр тхъэгъо закIэу къыратырэп. КIэлэ дэдэу еджэным зыритыгъагъ, техникумым ыуж пединститутыр, ащ ыуж КГУ-м экономикэмкIэ ифакультет къыухыгъэх, социологие шIэныгъэхэмкIэ кандидатыгъ, ТОО-у «Санэм» ипэщагъ. Унэгъо дахи ышIагъ, пшъэшъитIу иI. Ащ дакIоу АР-м и Общественнэ Совет итхьамэтагъ, ишIушIагъэкIэ, ихьалэлыгъэкIэ къахэщэу, цIыфхэр икIасэу, ыгу афызэIухыгъэу щытыгъ.
Мурат шIоу хэлъмэ къежьэпIэ гъэнэфагъэхэр яIагъ. Ар унэгъо зэгурыIожь къызэрыхъухьагъэр. Улэпэ кIалэу Бжьэмыхъу Борис Мыхъутар ыкъоу ишIушIагъэхэмкIэ ащымыгъупшэрэр чылэмкIэ игъунэгъу шъыпкъэу щысыгъ, ар икIэлэгъум щысэ фэхъугъ.
Бибэ Мурат СССР-м спортымкIэ имастерыгъ (хьылъэ IэтынымкIэ). Апэрэ лъэбэкъухэр спортымкIэ ыдзынхэмкIэ зишIуагъэ екIыгъэр Пщыкъэнэ Аслъан ары, ащ ыужым зэлъашIэрэ тренерэу Хъуажъ Мэджыдэ IэкIэфагъ. Мурат заводэу «Санэм» игенеральнэ директорыгъ. IэнатIэм ыгъэбакъмэрыгъэп, гукIэгъу ин цIыфхэм афыриIагъ. Улапэ мэщытыр щашIынэу зыщырагъажьэм, апэу ыIэ къоджэдэсхэм къафэзыщэигъэхэм ащыщ Мурат, сомэ мин 30, цемент тонн 30 ыкIи чырбыщ мин 30 псэуалъэм хагъэхьанэу къафаригъэщагъ.
Къоджэдэсхэр лъэшэу ыгъэрэзагъэх
Мурат шIуагъэу хэлъыгъэр къэпчъыгъуай. Чылэм нэшхъэягъоу къыдэхъухьэрэм къакIощтыгъ, цIыфмэ аIукIэщтыгъэ, общественнэ Iофхэри зэдифыщтыгъэх. Адыгеим имэзхэр ухъумэгъэнхэм, ахэм ахэгъэхъогъэным дэлажьэщтыгъ.
Бибэ Мурат Iофыгъо пчъагъэхэм ахэщэгъагъ. Лъэпкъым имэфэкI зэхахьэхэу «Адыгэ хьалыжъу», «Адыгэ къэб», «Адыгэ къужъ» зыфэпIощтхэм язэхэщэн-гъэзекIонкIэ Iофышхо ышIагъ.
Мурат ыгукIэ шъхьафитэу, илъэпкъыкIэ зэмыблэжьэу щытыгъ. ЫпэкIэ плъэщтыгъэ, фэлъэкIырэмкIэ зыгорэ къытенэщтыгъэп.
Къалэм дэсыгъэми, къызыщыхъугъэ чылэжъыр егъашIи щыгъупшагъэп. Ащ ишIушIагъэ тхылъ тхыгъэм фэдэу ашIэ, зым къеIуатэ, адрэм къыхегъэхъожьы. Предпринимателэу Хъуажъ Аслъан Бибэ Мурат бизнесмен дэгъоу, IофшIэкIошхоу зэрэщытыгъэр, щыIакIэр нахьышIу ышIыным сыдигъуи зэрэпылъыгъэр, ащ пасэу идунай зэриухыгъэр зэрэгукъаор къыIуагъ.
Мурат сыдигъо уIукIагъэми чылэм гукIэ зэрэщыIэр къыхэщыщтыгъэ, «сыдэу шъухъура, сыда чылэдэсхэр шъузыгъэгумэкIыхэрэр» ыIоти къэупчIэщтыгъэ. ГъэрекIо бжыхьэ кIэлэегъаджэм и Мафэ ехъулIэу тикъушъхьэ дахэхэм тащыIагъ. Мурат тыIукIэнэу хъугъагъэ. Ар тэ къызэрэтщыгушIукIыгъагъэр! «Илъэс къэс шъукъакIу!» ыIозэ, тигъэкIотэгъагъ.
ЦIыфхэм гукIэгъур, шIэжьыр ахэлъыфэкIэ шIушIагъэр ащыгъупшэщтэп.
Чылэдэсхэм ацIэкIэ къэсэIо: «Тхьэшъуегъэпсэу зыгу къеуагъэхэри, Бибэ Мурат аужырэ гъогу зыгъэкIотэжьынэу къалэм кIогъагъэхэри, Тхьэм шIукIэ шъузекIоу шъущегъаI».
Пщыкъэнэ Май.
къу. Улап.