Республикэм икъэлэ шъхьаIэ игенеральнэ планыкIэу агъэнэфагъэмкIэ, Мэздахэ къыдыхэлъытэгъэ квадратнэ километритфым кIахьэрэр къэлэ адми­нистративнэ чIыпIэм щыщ хъугъэ.

Ар тарихъ хъугъэ-шIагъэу народнэ депутатхэм я Совет хэтхэми алъытэ. ПэшIорыгъэшъэу зыгъэпсэфыпIэу чIыпIэр щытынэу агъэнафэ. АрхитектурэмкIэ ыкIи къэлэгъэпсынымкIэ Мыекъуапэ игъэIорышIапIэ ипащэу Игорь Чудесовым къызэриIуагъэмкIэ, зыгъэпсэфыпIэ чIыпIэм тапэкIэ изегъэушъомбгъункIэ ащ амалышIу къытыщт. Псэуалъэхэр щашIынхэу агъэнафэрэп.

Игорь Чудесов — архитектурэмкIэ ыкIи къэлэгъэпсынымкIэ Мыекъуапэ игъэIорышIапIэ ипащ.

«Мэз-парк шъолъырэу ар щытыщт. Урам цIыкIухэр иIэщтых. Iошъхьэ зэхэт ини ащ хэт. ЗыгъэпсэфыпIэ, лъэс ыкIи кушъхьэфэчъэ рыкIуапIэхэри къыдыхэлъытагъэхэу удеплъын плъэкIыщт».

БлэкIыгъэ лIэшIэгъум иятIокIищырэ пшIырэ илъэсым бгэу Нэгыежъ ичапэ къэлэдэсхэм зыгъэпсэфыпIэу агъэфедэщтыгъэ. ДжырэкIэ ащ дэжьым спорт зэнэкъокъухэр щызэхащэх, щэрыопIэ зэхэтыр щыт. Бгышъхьэм зыплъыхьэпIэ мыин иI. Iофтхьабзэу «Мые кIэй» зыфиIорэри ащ ичапэ дэжь щагъэцакIэ, ащ къыдыхэлъытагъэу зыгъэпсэфыгъо мафэм мы проектым игъогу зэIуахы, къэлэ паркым щегъэжьагъэу Мэздахэ зыгъэпсэфыпIэм нэс ар щэкIо. Лъэс зекIо гъогум культурнэ-шIэныгъэ къэкIопIэ программэ бай къыдеубыты. Рес­публикэм икъэлэ шъхьаIэ, къэлэ паркым, джащ фэдэу археологием ыкIи культурэм афэгъэхьыгъэ саугъэтхэу а чIыпIэм итхэм ятарихъ ащ хэхьэ. Мыекъуапэ хагъэхьажьыгъэ чIыгу Iахьыр къалэм икъыблэ лъэныкъокIэ гъэзагъ. «Нэгыежъ» зыфиIорэ бгым екIурэ дэкIояпIэм изэтегъэуцожьын, изэтегъэпсыхьажьын фэ­гъэхьыгъэ IофшIэнхэр гъэцэкIэгъах. ЫчIэгъкIэ къыпэIулъ чIыгу Iахьри гъэдэхэжьыгъах. ЦIыф­хэм якIасэ хъугъэу зыз­щагъэпсэфынэу зыдакIохэрэ чIыпIэхэм ар ащыщ хъужьыгъэ. Мые­къуапэ ищагухэр, иобщественнэ чIыпIэхэр нахь зэтегъэпсыхьагъэ мэхъух. Ахэм афэдэу республикэм икъэлэ шъхьаIэ къэзгъэкIэра­кIэрэ чIыпIэу иIэхэм мы Мыекъуапэ къыхагъэхьажьыгъэ чIыгу Iахьри ащыщ хъунэу зэлъашIэрэ сурэтышIэу Бырсыр Абдулахьи елъытэ.

Бырсыр Абдулахь — АР-м исурэтышIхэм я Союз, УФ-м исурэтышIхэм ыкIи иархитекторхэм я Союз ахэт.

«Мыекъуапэ идэхагъэ «нэр пIэпехы» зыфаIорэм фэд. Къыблэ къал. ЗыкIэ тыгъэпс закI. ИчIыопси, идунэе гъэпсыкIи фэдэ къэмыхъугъэу къэлэ дахэу зэтегъэпсыхьагъэ мэхъу. Мы Мэздахэ къыпэIулъ чIыгоу тиIэм цIыфхэр бэшIагъэ зыфаехэр а лъэныкъор гъэпсэфыпIэ дэгъу дэдэ хъунэу. Мэздахэр загъэу- цум, апэрэ илъэсхэм цIыфхэм лъэшэу а лъэныкъомкIэ загъэзагъэу щытыгъ ыкIи къагурыIуагъ Мыекъуа­пэ а чIыпIэр зэрищыкIэгъэ дэдэр, къагурыIуагъ ти­Iэшъхьэтетхэми. Мыекъуапэ ичIыналъэ пэгъунэгъоу зыфэдэ къэмы­хъугъэ Мэз­дахэ тет. Ащ амалэу иIэхэр гъэфедэ­гъэнхэр, етIанэ площадкэ дэгъухэр фэшIыгъэнхэр, цIыфхэм зызщагъэпсэфын, кIэлэцIыкIу­хэр зыщыджэгун алъэ­кIыщтхэр, джащ фэдэу бэу зэхэпфын фэе чIыпIэ Iаджи иI. Ахэр зэкIэ дэ­гъоу зэгъэзэфагъэ зыхъукIэ, Мыекъуапэ лъэ­шэу къыгъэбаинэу щыт. А чIыпIэм игъэпсын мэхьанэшхо есэты сэ сшъхьэ­кIэ».

Урысые мэз хъызмэтым дыряIэ зэзэгъыныгъэмкIэ, МэздахэкIэ за­джэ­хэрэ чIыгу Iахьыр къалэм хагъэхьа­жьымэ, илъэсым къыкIоцI мы чIыпIэм IофшIэн щыкIонэу щытэп. Нэужым, унашъоу щыIэм елъытыгъэу, зэрэзэтегъэпсыхьэгъэщтымкIэ проектхэм ахэплъэщтых.

Борэкъо Фатим.