Мазэм ыкIэм нэс
Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм зимыушъомбгъуным фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэм ащыщэу УФ-м ПенсиехэмкIэ ифонд цIыфхэм фэIо-фашIэхэр зэрафигъэцакIэхэрэр нахь къызэрыкIонэу ышIыгъагъ.
Ар джыри бэдзэогъу мазэу тызыхэтым ыкIэм нэс лъигъэкIотагъ. Мы мазэр екIыфэкIэ пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу фондым пенсиехэмрэ нэмыкI ахъщэ тынхэмрэ ыгъэпсыщтых, кIилъытыкIыжьыщтых, цIыфхэм упчIэу яIэхэм джэуапхэр къаритыжьыщтых.
Мэлылъфэгъу мазэм къыщыублагъэу пенсиехэм анахьыбэр, процент 70-р, «унэе кабинетым» е къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал къащатыгъэ лъэIу тхылъхэм къапкъырыкIыхэзэ агъэпсых. ЦIыфым ыныбжь нэсыгъэу, ау электроннэ шIыкIэр ыгъэфедэн амал имыIэмэ, фондым испециалистхэр телефонымкIэ фытеохэшъ, пенсиер ыгъэпсымэ шIоигъомэ зыщагъэгъуазэ. Ар хэушъхьафыкIыгъэ актым щыгъэнэфагъэу, ащкIэ тхылъхэр фагъэхьазырых.
Джащ фэдэу ПенсиехэмкIэ фондым ичIыпIэ органхэм Iоф ащызышIэхэрэр цIыфхэм пенсием игъэпсын ищыкIэгъэ тхылъхэм яугъоинкIэ IэпыIэгъу афэхъух. ЗыгорэкIэ IофшIэпIэ чIыпIэр къезытыгъэм, хъарзынэщым е нэмыкI организацием игъом къэбарыр къаIэкIимыгъэхьагъэмэ, аIэкIэлъым къыпкъырыкIыхэзэ пенсиер агъэнафэ. Нэужым къэбар тедзэ горэ къафэкIожьымэ, икIэрыкIэу пенсиер къыфалъытэжьы.
Пенсионерым ыныбжь илъэс 80-м зынэсыкIэ страхованиемкIэ пенсиеу къыратырэм къыхэхъо. Мы илъэсым ар сомэ 11372,5-рэ мэхъу. Мэлылъфэгъум къыщегъэжьагъэу ащ зыныбжь нэсыхэрэр чIыпIэ органхэм яIофышIэхэм ежь-ежьырэу къыхагъэщых. Бэдзэогъум ыкIэм нэс аущтэу щытыщт.
Сэкъатныгъэ зиIэхэм я Федеральнэ реестрэ итхагъэм тетэу мы купхэм ахахьэхэрэм пенсиехэмрэ социальнэ ахъщэ тынхэмрэ афагъэнафэх. ЦIыфэу сэкъатныгъэ зиIэм лъэIу тхылъыр ытынэу ары ныIэп ищыкIагъэр, адрэхэр фондым испециалистхэм къаугъоищтых.
Ащ имызакъоу, гъэтхапэм и 1-м къыщегъэжьагъэу цIыфым сэкъатныгъэ иIэ зэрэхъугъэм игъэнэфэни нахь къызэрыкIоу щыт. Медико-социальнэ экспертизэм екIолIэн имыщыкIагъэу, псауныгъэм икъэухъумэнкIэ учреждением тхылъэу къыгъэхьазырыгъэхэм къапкъырыкIыхэзэ купэу зыхахьэрэр фагъэнафэ. Ари чъэпыогъум и 1-м нэс джащ фэдэу щытыщт.
Темыр шъолъырым исхэм пенсиеу афагъэнафэрэр адрэхэм анахьыб ыкIи районэу зыщыпсэухэрэм елъытыгъ. Ау ар пенсионерым илъэсым зэ лъэIу тхылъкIэ къыушыхьатыжьын фаеу законым къыщеIо. Мы мазэр екIыфэкIэ а шапхъэри техыгъэщт, цIыфыр зыщыпсэурэр фондым ичIыпIэ органэу зэпхыгъэм испециалистхэм ежь-ежьырэу агъэунэфыщт.
Джащ фэдэу пенсионерым ежь нэмыкI горэм цыхьэ фишIыгъэу ипенсие къаIихынэу ыгъэпсыгъэмэ (пенсия по доверенности), законым къызэрэщыдэлъытагъэмкIэ, илъэсым зэ ар къыушыхьатын фае. Урысыем щымыпсэурэ пенсионерэу социальнэ пенсие къызтефэхэрэми ежьхэм ашъхьэкIэ екIуалIэхэу, лъэIу тхылъыр атымэ ары зафагъэнафэрэр. Илъэс къэс мы тхылъыри бгъэкIэжьын фаеу щыт. Бэдзэогъу мазэм ыкIэм нэс мы шапхъэхэри къагъэуцугъэх.
Ны мылъкум къыхэхыгъэу ахъщэ тын къыфэкIонэу унагъом ыгъэпсын фит. Ащ пае тхылъхэр ытыгъэу, ахъщэр къызфакIощтыгъэхэм чъэпыгъум и 1-м нэс япIалъэ икIыгъэмэ, ПенсиехэмкIэ фондым екIолIэнхэ ищыкIагъэп.
УФ-м ПенсиехэмкIэ ифонд и Къутамэу АР-м щыIэм ипресс-къулыкъу