ИкIыгъэ илъэсым икIэухым зыкI къэралыгъо ушэтынхэр зыщатыщтхэ мафэхэу УФ-м про­свещениемкIэ и Министерствэ ыгъэнэфа­гъэ­хэр (расписаниер) Рособрнадзорым игъоу ылъэгъухи, цIыф жъугъэхэр ащ щагъэ­гъо­за­гъэх, тэ тигъэзети къыхиутыгъагъ. Ау «о пIо­рэр арэп, Тхьэм къызэрегъафэ» зэраIоу, зэ­­кIэри зэхъокIыгъэ хъугъэ.

Зэпахырэ узыр къызежьэм, зэкIэри ащ къызэщигъэкъуагъ. Экзаменхэу зэтыгъоу атыхэрэри зэщыкъуагъэх. Зы экспертхэм ахэр амытыхэнхэу аIуагъ, адрэ­хэм апшъэрэ еджапIэу зы­чIэ­хьащтхэм Iоныгъо мазэм аща­кIунэу аIуагъ. ЗэмыхъокIыгъэу, зэкIэми зыщызэдырагъэштагъэр я 9-рэ классхэм мыгъэ а ушэтыныр зэрамы­кIущтыр ары.

Джыри щыIэныгъэм къыщы­хъущтри, къырыкIощтри зыми ышIэрэп, ыпэкIэ чыжьэу уплъэ­нышъ, ипхъухьан плъэкIырэп. Ащ фэдэу еджапIэр къэзыу­хы­хэрэм мэфэкI шIыкIэм тетэу «аужырэ одыджыныр» къафытеон ылъэкIыгъэп. Ащ епхыгъэу гум къэкIыжьы тиреспубликэ икIыгъэ илъэсым а мэфэкIыр зэрэщырагъэкIокIыгъагъэр. Ащ фэдэ мэфэкI Iофтхьэбзэшхом зэкIэ еджапIэхэм къачIэкIыхэрэр хэлажьэхэу апэрэу Мые­къуапэ щызэхащэгъагъ. Ар мэ­фэкI дахэу ныбжьыкIэхэми, ны-тыхэми, ащ къекIолIэгъэ цIыфхэми агу къинэжьыгъ.

Мыгъи еджапIэр къэзыухы­гъэхэм апае мэфэкI пчыхьэ­зэхахьэхэр щыIэщтых. УФ-м просвещениемкIэ иминистрэу Сергей Кравцовым къызэри­IуагъэмкIэ, мэкъуогъум и 27-м онлайн шIыкIэм тетэу виртуальнэ концертхэр ыкIи нэмыкI мэ­­фэкI Iофтхьабзэхэр зэхащэщтых. Ахэм агупчэ хъущтыр зэрэхэгъэгоу зэплъын зылъэкIыщт пчы­хьэзэхахьэр ары. Ащ ыуж фестивалэу «Алые паруса» зыфиIорэр рекIокIыщт. Минист­рэм къызэриIуагъэмкIэ, коронавирусым ищынагъо зыдэщымыIэу, карантиныр зыщытырахыжьыгъэ субъектхэм еджапIэхэм къачIэкIыхэрэ ныбжьыкIэхэм апае очнэу мэфэкIхэр ащызэхащэнхэ алъэкIыщт.

Сыдэу щытми, мы мафэхэм ушэтынхэм яIофкIэ теубытагъэ щыIэ хъугъэ. Апшъэрэ еджапIэ­хэм ачIэхьащт­хэм зыкI ушэтынхэр зэра­тыщт­хэр, экзаменхэр, ахэр зы­ща­тыщт мафэхэр къэнэфагъэх. Ушэтынхэр бэдзэогъум и 3-м рагъэжьэщтых. Ау ащ ыпэкIи, мы мазэм и 29-м ыкIи и 30-м пэшIорыгъэшъ ушэтынхэр Урысыем щыкIощтых. А мафэхэм еджапIэм къычIэкIыхэрэр ахэм къахэлэжьэщтхэп. Ушэтынхэр нахь щынэгъончъэу гъэпсыгъэн­хэм пае ахэр зэхащэщтых. УФ-м просвещениемкIэ иминистрэ къызэриIорэмкIэ, ушэтынхэм ахэлэжьэщтхэр апшъэрэ еджапIэхэм ачIэхьащтхэр арых. Предметэу къыхахыщтхэр ящыкIэгъэщтхэр ары ныIэп.

— Роспотребнадзорымрэ Рос­обрнадзорымрэ тигъусэхэу субъект пэпчъ ушэтыныр зэ­рэщыкIощтым, ар нахь щынэ­гъончъэу зэрэзэхэщэгъэщтым Iоф дэтэшIэ, — къеIуатэ ми­нистрэм. — КIэлэегъаджэхэми кIэлэеджакIохэми япсауныгъэ къэухъумэгъэныр зэкIэми анахь шъхьаI. АщкIэ амалэу щыIэр зэкIэри дгъэфедэщт. Аудиторие­хэм жьэу арытыр аукъэ­бзыным, ахэр дезинфекцие шIы­гъэнхэм зэхэщакIохэм анаIэ тырагъэтын фае. Ушэтыныр зы­кIухэрэр зэрэзэпэчыжьэнхэ фаер, ахэм маскэхэр аIулъынхэ зэрэфаер зэхэщакIохэм дэ­гъоу ашIэ. Джыри зэ къыхэз­гъэщымэ сшIоигъу, ныбжьыкIэ­хэм ящынэгъончъагъэ тыкъыпкъырыкIызэ, я 9-рэ классхэр ушэтынхэм ахэмылэжьэнхэу тшIыгъэ. Я 11-рэ классхэр къэ­зыухыхэрэми зэкIэп ушэтынхэм ахэлэжьэщтхэр, ыпшъэкIэ къызэрэхэзгъэщыгъэу, апшъэрэ еджапIэхэм ачIэхьащтхэр ары ныIэп. А зэкIэри зыкIатшIэ-рэр япсауныгъэ пай. ТэркIэ анахь мэхьанэ зиIэр еджапIэм къы­чIэкIырэ ныбжьыкIэхэм япсауныгъэ къэухъумэгъэныр ары.

Ушэтынхэр зыкIощт мафэхэр джыри зэ шъугу къэдгъэкIыжьхэмэ тшIоигъу.

Бэдзэогъум и 3-м географиер, литературэр ыкIи информатикэр атыщт.

Бэдзэогъум и 6-м ыкIи и 7-м урысыбзэмкIэ еджапIэм къы­чIэ­кIыхэрэм яшIэныгъэхэр ауплъэ­кIунхэ алъэкIыщт.

Бэдзэогъум и 10-м профильнэ хьисапымкIэ ушэтыныр кIощт.

Бэдзэогъум и 13-м та­ри­хъым­рэ физикэмрэкIэ экзаменхэр атыщтых.

Бэдзэогъум и 16-м общест­вознаниемрэ химиемрэкIэ ушэ­тыныр кIощт.

Бэдзэогъум и 20-м биоло­гиер атыщт, а мэфэ дэдэм IэкIыб къэралыгъуабзэхэмкIэ тхэн ушэтын акIущт.

Бэдзэогъум и 22-м ыкIи и 23-м IэкIыб къэралыгъуабзэ­хэмкIэ жэрыIо ушэтыныр кIощт.

Бэдзэогъум и 24-м адрэ ма­фэхэм ушэтынхэм ахэлэжьэнхэ зымылъэкIыгъэхэм предметхэр (урысыбзэмрэ IэкIыб къэралыгъуабзэхэмрэ анэмыкIэу) атыжьынхэ алъэкIыщт.

Бэдзэогъум и 25-м зэкIэ предметхэмкIэ ушэтынхэр акIунхэ алъэкIыщт.

КIэлэеджакIоу бэдзэогъум кIогъэ ушэтынхэм ушъхьагъу гъэнэфагъэ иIэу ахэлэжьэн зы­мылъэкIыгъэм шышъхьэIум и 3-м предметхэу географиемкIэ, литературэмкIэ, информатикэмкIэ, биологиемкIэ ыкIи тарихъымкIэ ытыжьынхэ ылъэ­кIыщт.

ШышъхьэIум и 5-м урысыбзэр зымытыгъэм ытыжьынэу амал иIэщт. Предметхэу обществознаниер, химиер, физикэр, профильнэ хьисапыр ыкIи IэкIыб къэралы­гъуа­бзэ­хэмкIэ тхэн IофшIэныр шы­­шъхьэIум и 7-м атыжьынхэ алъэкIыщт. А къэтIогъэ мафэхэм ушэтыныр зы­мыкIушъугъэхэм шышъхьэIум и 8-м предметхэмкIэ зэкIэхэмкIи ушэтыныр акIу­жьын алъэ­кIыщт.

Сихъу Гощнагъу.