ЦIыфхэм къадыригъэштагъ
Джэджэ районым ипоселкэу Гончаркэм дэт дендропаркэу Петр Букреевым ыцIэ зыхьырэр Iуахыжьынэу муниципалитетым унашъо жъоныгъуакIэм и 29-м ыштагъ. Мы къэбарым охътэ кIэкIым социальнэ нэкIубгъохэр зызэлъекIухэм, илъэсипшI пчъагъэ зыныбжь парк дахэр зэрэщымыIэжьыщтыр агу къызэреорэр нэбгырабэхэм къыраIотыкIыгъ.
АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат муниципальнэ образованием ипащэхэм паркымкIэ рахъухьагъэр зыгу римыхьыхэрэм къадыригъэштагъ ыкIи ямышIыкIэ чIыпIэ дахэм икъэгъэнэжьын, изегъэушъомбгъун ыуж ихьанхэу унашъо ышIыгъ.
— Адыгеим чIыпIэ дэхабэ, чIыопс саугъэтыбэ иI. Ахэм зэу ащыщ дендропаркэу Джэджэ районым ипоселкэу Гончаркэм дэтыр, — къыщитхыгъ ащ инстаграмым щыриIэ нэкIубгъом. — ЛIэуж зэфэшъхьафхэм ялIыкIохэу, джыри еджапIэм чIэсызэ экскурсие ащ ащэгъагъэхэм, нэужым зисабыйхэм язгъэлъэгъугъабэхэм ар лъэшэу агъэлъапIэ. Мы чIыпIэр къэгъэнэжьыгъэн фаеу зылъытэхэрэм ягумэкI дэгъоу къызгурэIо. Дендропаркым истатус къаIэтынышъ, республикэм имылъку хагъэхьажьынэу унашъо сшIыгъэ. АР-м зекIонымкIэ и Комитет ащ изегъэушъомбгъун Iоф дишIэщт.
Адыгеим анахь дендропарк инэу итым итарихъ 1970-рэ илъэсэу совхозэу Джаджэм гъэпсэфыпIэ чIыпIэу «Березовая» зыфиIорэр зыщагъэпсыгъагъэм къыщежьэ. Чъыгхэр, куандэхэр, къэгъагъэхэр, нэмыкIэу къэкIыхэрэр щыгъэтIысхьэгъэнхэм хъызмэтшIапIэм а лъэхъаным ипэщэгъэ Петр Букреевыр ары кIэщакIо фэхъугъагъэр. 1972-рэ илъэсым апэрэхэр агъэтIысхьэгъагъэх. Нэужым ар чIыпIэ зэфэшъхьафэу зэтеутыгъэу паркышхо ашIыгъ. 1986-рэ илъэсым ар Къэралыгъо чIыопс саугъэтхэм ахалъыти, заповедник режимым тырагъэхьагъ. 1989-рэ илъэсым дендрологическэ парк цIэр ратыгъ.
ПстэумкIи гектари 145-рэ мэхъу, чIыпIи 5-у зэтеутыгъ. Ащ иколлекцие, Темыр Кавказыр пштэмэ, анахь баеу алъытэ. Чъыг ыкIи уц лъэпкъ зэфэшъхьаф 350-рэ фэдиз хэт. Ахэм ащыщыбэхэр Темыр Кавказым къыщэкIых, мыщ щамылъэгъугъэхэм (экзотический) ащыщхэу Шъачэ идендрарие къыращыгъэхэри ахэтых.
ХЪУТ Нэфсэт.