УпчIэхэмрэ джэуапхэмрэ
Коронавирусым ыпкъ къикIыкIэ цIыфэу чIыпIэ къин ифагъэхэм социальнэ IэпыIэгъу ятыгъэным фытегъэпсыхьагъэу УФ-м и Президент кIэщакIо зыфэхъугъэхэм ащыщ кIэлэцIыкIоу зыныбжь илъэси 3-м нэсыгъэу 16-м шIомыкIыгъэхэм зэтыгъоу сомэ мин пшIырыпшI афэгъэкIогъэныр.
Ащ фэгъэхьыгъэу упчIабэ ПенсиехэмкIэ фондым къыфэкIо. Ахэм джэуапхэр къяттыжьыхэмэ тшIоигъуагъ.
УпчIэ: Хэта сомэ мини 10-р къызэратыщтыр?
Джэуап: КIэлэцIыкIоу зыныбжь илъэси 3 хъугъэу 16-м шIомыкIыгъэхэм зэкIэми мы зэтыгъо ахъщэ тыныр къатефэ.
УпчIэ: Сыдигъуа ар къызатыщтыр?
Джэуап: Ахъщэ тыныр мэкъуогъум и 1-м къыщыублагъэу къаты, ау ар мы илъэсым ичъэпыогъу мазэ и 1-м нэс бгъэпсын плъэкIынэу щыт.
УпчIэ: Зыныбжь илъэс 16 хъугъахэхэм къаратыщта?
Джэуап: ЖъоныгъуакIэм и 11-р къэмысызэ кIэлэцIыкIум ыныбжь 16 хъугъэмэ, ахъщэ тыным хэфэжьырэп. Илъэс 16-м джыри нэмысыгъэхэр е жъоныгъуакIэм и 11-м къыщыублагъэу мэкъуогъум и 30-м нэс ащ фэдиз зыныбжь икъугъэхэр ары къызэратырэр.
УпчIэ: Унагъом ис кIэлэцIыкIухэм зэкIэми зырызэу мин пшIырыпшIыр къафэкIощта?
Джэуап: Ныбжьэу зигугъу къэтшIыгъэхэм къахиубытэу унагъом исым пэпчъ сомэ мин пшIырыпшI къыратыщт.
УпчIэ: Ны мылъкум фэгъэхьыгъэ программэм унагъор къыхимыубытагъэми ахъщэ тыныр къытефа?
Джэуап: Мы IэпыIэгъур ны мылъкум зыпарэкIи епхыгъэп.
УпчIэ: Урысыем щыщ унагъохэу, ау IэкIыбым щыпсэухэрэм мы ахъщэр къафэкIонэу фитыныгъэ яIа?
Джэуап: ГухэкIми, ахэм ащ фэдэ фитыныгъэ яIэп. Ахъщэ тыныр Урысыем щыпсэурэ унагъохэр ары зыгъэпсын зылъэкIыщтхэр.
УпчIэ: КIэлэцIыкIум ыныбжь илъэси 3 зыщыхъурэр мэлылъфэгъу, жъоныгъокIэ, мэкъуогъу мазэхэм яз къыхеубытэмэ ахъщэ тыныр къытефэщта?
Джэуап: Къытефэщт. ГущыIэм пае, кIэлэцIыкIум ыныбжь мэлылъфэгъу мазэм илъэси 3-м нэсыгъэмэ, сомэ мини 5-у агъэнэфагъэр а мазэмкIэ къыфэкIощт, мэкъуогъум сомэ мини 10-р къыратыщт.
ЖъоныгъокIэ мазэм ыныбжь илъэси 3 хъугъэмэ, сомэ мин тфырытф мэзитIумкIэ къыратыщт, сомэ мини 10-ри къытефэщт.
УпчIэ: Мы ахъщэр тыдэ къыхэхыгъэу къатыра?
Джэуап: Мыр IэпыIэгъу тедзэу федеральнэ бюджетым къыхэхыгъ.
УпчIэ: Унагъом гъотэу иIэр къыдалъытэзэ ар агъэнафа?
Джэуап: Мы ахъщэ IэпыIэгъур унагъом гъотэу иIэм емылъытыгъэу, зэкIэми къаратыщт.
УпчIэ: Сыдэущтэу бгъэпсын плъэкIыщта?
Джэуап: Зэтыгъо ахъщэ тыныр бгъэпсыным пае къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал лъэIу тхылъыр щыптынэу ары ныIэп ищыкIагъэр. НэмыкIэу зыпари бгъэхьазырынэу щытэп.
Джащ фэдэу лъэIу тхылъыр УФ-м ПенсиехэмкIэ ифонд ичIыпIэ органэу узпэблагъэм е МФЦ-м ащыптын плъэкIыщт. Ау ащ пае пэшIорыгъэшъэу зябгъэтхын фае.
УпчIэ: Тым лъэIу тхылъыр ытын фита?
Джэуап: ЛъэIу тхылъыр ным е тым атымэ хъущт, ау тIуми атыгъэ зыхъукIэ, апэу зытIупщыгъэр ары зисчет къихьащтыр.
УпчIэ: КIэлэцIыкIур лъыплъэнэу зыштагъэм мы ахъщэр къыфэкIонэу лъэIу тхылъ ытын фита?
Джэуап: Фит, ау ар ежь ышъхьэкIэ фондым ичIыпIэ органэу зыпэблагъэм е МФЦ-м екIолIэн фае.
УпчIэ: ЛъэIу тхылъыр узщытхыгъэм (место регистрации) щыптымэ хъущта?
Джэуап: Хъущт. Узщытхыгъэм, узщыпсэурэм е уздэкIогъэ чIыпIэм щыптын уфит.
УпчIэ: Ахъщэ тыныр пфагъэнэфагъэмэ сыдэущтэу къэпшIэщта?
Джэуап: Къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал лъэIу тхылъыр щыптыгъэмэ, джэуапыр ащ къыратхэщт. Ау фондым ичIыпIэ орган уекIолIагъэмэ, макъэ къамыгъэIоу къатIупщыщт.
УпчIэ: Ахъщэр къыптефэмэ сыдэущтэу ар къыуатыщта?
Джэуап: Мы IэпыIэгъур банкым щыуиIэ счетэу лъэIу тхылъыр зыотым бгъэнэфагъэр ары къызэрагъэхьащтыр.
УФ-м ПенсиехэмкIэ ифонд и Къутамэу АР-м щыIэм ипресс-къулыкъу.